Jak prawidłowo murować na pióro i wpust?

2020-10-14 08:31:55

Połączenie typu pióro-wpust znane jest od XVI wieku. Zastosowano je przy obróbkach i użyciu drewna, np. podłogi, w celu ułatwienia układania. Taka sama idea spowodowała zastosowanie połączenia pióro-wpust w materiałach budowlanych.

Murowanie na kilka sposobów

W Polsce połączenie dwu elementów murowych na zamek typu pióro-wpust weszło w praktykę budowlaną pod koniec XX wieku. Dzisiaj większość najpopularniejszych materiałów budowlanych, jak bloczki z betonu komórkowego, pustaki z ceramiki czerwonej, cegły i bloki silikatowe oraz bloczki murowe z innych materiałów, występują w wersji pióro-wpust.

W zależności od zastosowanego materiału budowlanego, wielkość pióra i wpustu jest różna. Wyroby silikatowe, twarde, o bardzo dokładnych wymiarach, mają pióra i wpusty o wielkości 4 mm.

Wyroby z betonu komórkowego, które po szlifowaniu też mają dokładne wymiary, ale tworzywo jest mniej twarde, mają głębokość pióra i wpustu ok. 8-10 mm. Największa głębokość zazębień występuje w ceramice czerwonej, ok. 10-17 mm.

Wynika to z technologii produkcji, a więc zmian w trakcie suszenia i wypalania wyrobu. Niezależnie od rodzaju materiału elementu murowego, zastosowanie połączenia typu pióro-wpust podczas wznoszenia muru, spowoduje takie same zalety oraz niesie takie same ograniczenia.

Zalety:

W większości przypadków nie ma potrzeby stosowania spoiny pionowej.
Ułatwienie wznoszenia muru.
Przyspieszenie wznoszenia muru.
Niższe zużycie zaprawy zwykłej lub zaprawy do cienkich spoin.
Niższa robocizna.

Ograniczenia:

W przypadkach opisanych w PN-EN 1996-1-1, a więc w murach zbrojonych poddanych zginaniu i ścinaniu przez spoiny, spoiny pionowe powinny być całkowicie wypełnione zaprawą.
W przypadkach opisanych w PN-EN 1996-1-2, a więc przy wielkości pióra-wpustu więcej niż 2 mm i mniej niż 5 mm, można stosować tabele odporności ogniowej, w pozostałych przypadkach należy indywidualnie badać ściany.
W przypadku budynków podlegających wymaganiom szczelności, jak np. domy pasywne, spoina pionowa powinna być stosowana.
W przypadku wymagań akustycznych ściany, zastosowanie spoiny pionowej może poprawić izolacyjność akustyczną tak wzniesionego muru.
Dodatkowo wszędzie tam, gdzie pióro lub wpust spotyka się z gładką częścią elementu (np. narożnik, połączenie z elementem docinanym), spoina pionowa powinna być zastosowana.

Zasady murowania z elementów murowych gładkich oraz z zamkami na pióro - wpust są bardzo zbliżone. Tak samo należy przed ułożeniem pierwszej warstwy cegieł umieścić izolację przeciwwilgociową poziomą, wyrównać fundament zaprawą zwykłą. Takie same zasady obowiązują co do rozpoczynania od naroży oraz otworów okiennych lub drzwiowych.

Natomiast specyficznie dołącza się kolejne elementy murowe. Po ułożeniu spoiny poziomej, element z piórem i wpustem wsuwa się pionowo i nie można dobijać młotkiem w poziomie.