2018-10-26 08:04:40 
Zadaniem ścian zewnętrznych jest izolowanie pomieszczeń od zimna i gorąca, ograniczanie przenikania hałasu, akumulowanie ciepła, ochrona przed ogniem. W domach jednorodzinnych są również elementem konstrukcji, odpowiedzialnym za przenoszenie obciążeń ze stropu i dachu na fundamenty. Muszą być zatem wystarczająco wytrzymałe na ściskanie.
W naszym kraju więcej niż 9 na 10 nowych domów ma ściany wznoszone z tzw. drobnowymiarowych elementów murowych (pustaków, bloczków, cegieł). Tradycyjna technologia murowana wciąż zdecydowanie dominuje. Jej zwolennicy wybierają najczęściej ściany z betonu komórkowego lub z ceramiki (tradycyjnej i poryzowanej). Rzadziej wznoszą je z silikatów czy jeszcze innych materiałów.
Co ważne, ściany murowane można stawiać jako jedno-, dwu- i trójwarstwowe. W ścianie jednowarstwowej jeden materiał odpowiada za wytrzymałość i izolacyjność, dlatego buduje się je wyłącznie z tych najcieplejszych: ceramiki poryzowanej, lekkich odmian betonu komórkowego, bloczków hybrydowych (materiał konstrukcyjny zespolono tu z termoizolacją).
Ściany dwuwarstwowe to mur z dowolnego z wymienionych wcześniej materiałów i przymocowane do niego od zewnątrz ocieplenie. Część nośna jest cieńsza niż w ścianie jednowarstwowej, zaś ocieplenie szczelnie otula budynek. Ściana trójwarstwowa składa się z warstwy konstrukcyjnej, ocieplenia i dodatkowej ścianki elewacyjnej (przeważnie z cegły klinkierowej lub silikatowej), osłaniającej termoizolację.
ŚCIANY ZEWNĘTRZNE - CERAMIKA
Występuje jako tradycyjna i poryzowana. Tradycyjna to doskonale wszystkim znane cegły pełne (25 × 12 × 6,5 cm) i elementy drążone. Wytwarza się z je gliny wypalanej w temperaturze około 1000°C. Są twarde, wytrzymałe na ściskanie, mało nasiąkliwe i mrozoodporne. Poza tym dość ciężkie, i (jak na współczesne standardy) bardzo słabo izolują termicznie. Z tego względu wykorzystuje się je raczej wewnątrz budynków - na ścianki działowe, kominy, ewentualnie przy wznoszeniu warstwy osłonowej w ścianach trójwarstwowych.
Szukając sposobu na poprawienie ciepłochronności cegły pełnej, wymyślono elementy drążone. To cegły (dziurawka, kratówka) i większe od nich pustaki, np. MAX, z których po prostu buduje się szybciej. Są dość lekkie i wytrzymałe (choć kruche), paroprzepuszczalne, dobrze akumulują ciepło i tłumią dźwięki. Z pustaków buduje się warstwy nośne w ścianach dwu- i trójwarstwowych (o grubości do 30 cm).
Ponieważ wymagania dotyczące ciepłochronności murów ciągle rosną, na rynku pojawiła się tzw. ceramika poryzowana. Glinę wykorzystywaną do produkcji poryzowanych pustaków miesza się z mączką drzewną lub trocinami. Dodatki te spalają się w piecu rozgrzanym do kilkuset stopni Celsjusza, a w wyrobie pozostają po nich puste przestrzenie - pory. Dzięki temu materiał ma mniejszą gęstość i kilkakrotnie lepszą izolacyjność cieplną.
Po zmianie układu szczelin, znanego z tradycyjnych pustaków ceramicznych (wzrosła ich liczba, zmienił się kształt i łączne pole przekroju), izolacyjność tego budulca jest tak dobra, że można z niego wznosić jednowarstwowe ściany zewnętrzne (grubości 44 cm), dorównujące ciepłochronnością warstwowym murom z ociepleniem. W konstrukcjach warstwowych stosuje się pustaki o grubości 19-25 cm.
Paroprzepuszczalność i akumulacyjność cieplna ceramiki poryzowanej i tradycyjnej są zbliżone, nowoczesny produkt ustępuje jednak klasycznemu, gdy chodzi o wytrzymałość i zdolność do tłumienia dźwięków. Pustaki poryzowane łączy się na pióro i wpust (bez spoiny pionowej), co skraca czas wykonania ściany i zmniejsza zużycie zaprawy (nawet o połowę).
ŚCIANY ZEWNĘTRZNE - BETON KOMÓRKOWY
Nazywany także gazobetonem, kiedyś suporeksem. Wytwarza się go z cementu, piasku, wapna, wody i środka spulchniającego, którym jest proszek lub pasta aluminiowa (odmiany szare również z popiołów lotnych). Powstaje w procesie autoklawizacji - na materiał działa para wodna o temperaturze 180-200°C, a pęcherzyki gazu tworzą w jego strukturze miliony małych porów (to 60 do 85% objętości produktu). W przeciwieństwie do zwykłego betonu jest lekki, paroprzepuszczalny, łatwy w obróbce, ma bardzo dobrą izolacyjność cieplną.
Niestety, jego wytrzymałość, izolacyjność akustyczna i mrozoodporność są słabe. Poza tym jest nasiąkliwy. W zależności od odmiany (ciężaru objętościowego), wznosi się z niego jednowarstwowe ściany zewnętrzne (grubość muru 40-48 cm), warstwy nośne w ścianach dwu- i trójwarstwowych (grubości 24-30 cm), wewnętrzne ściany nośne, ścianki działowe. Współczynnik przewodności cieplnej λ betonu komórkowego, wynosi od 0,2 do 0,1 W/(m·K). Wyższa termoizolacyjność wiąże się z niższą gęstością i odpornością na ściskanie.
Bloczki z gazobetonu można łączyć zaprawą cementowo-wapienną na grube spoiny. Na rynku są też takie przystosowane do łączenia na pióro i wpust i murowania na zaprawę klejową grubości 1 mm, układaną tylko w spoinach poziomych. Wykonawcy lubią ten materiał, bo z dużych i lekkich bloczków, często z uchwytem montażowym, muruje się szybko, można je też bez trudu przycinać choćby ręczną piłą.
ŚCIANY ZEWNĘTRZNE - SILIKATY
Czyli bloczki wapienno-piaskowe, produkuje się z wapna, piasku oraz wody. Z ich dużej gęstości wynika trwałość i wytrzymałość - żaden materiał do murowania ścian nie ma wyższej odporności na ściskanie. Silikaty są mrozoodporne, paroprzepuszczalne, wykazują dobrą akumulacyjność cieplną i bardzo dobrą izolacyjnością akustyczną. Są odporne na działanie ognia, zaś dodatek wapna utrudnia rozwój grzybów.
Mimo tych zalet nie są tak popularne, jak ceramika czy beton komórkowy - za ich wady uważa się dużą wagę materiału, niełatwą obróbkę i niską termoizolacyjność. Z tego powodu z silikatów nie da się stawiać przegród jednowarstwowych.
Ciepłochronność ściany nośnej o grubości 18-24 cm wynosi 0,6-0,5 W/(m·K) i jest trzy razy gorsza, niż w przypadku betonu komórkowego. Przy czym warto zauważyć, że ściany murowane wznosi się u nas zazwyczaj jako warstwowe. Za ich ciepłochronność odpowiada wówczas nie tyle warstwa nośna, co ocieplenie. Przenikalność cieplna samego pustaka czy bloczka nie ma więc takiego znaczenia, jak w przypadku ściany jednowarstwowej.
Duża waga materiału jest też zaletą - silikaty cechuje wysoka akumulacyjność cieplna, czyli zdolność do magazynowania ciepła. Dzięki temu dom wolniej wychładza się zimą i nagrzewa latem.
Z silikatowych cegieł (o wymiarach, jak ceramiczne) buduje się ściany elewacyjne i działowe. Na elewacje wykorzystuje się cegły białe i kolorowe, także łupane, przypominające wyglądem materiały skalne.
Bloczki przeznaczone na ściany nośne zwykle są drążone, co zmniejsza ich ciężar i ułatwia murowanie. Często mają krawędzie wyprofilowane na pióro i wpust, uchwyty montażowe czy specjalne otwory do przeprowadzenia przewodów instalacji elektrycznej. Na ogół muruje się je na cienką zaprawę klejową.
ŚCIANY ZEWNĘTRZNE - KSZTAŁTKI STYROPIANOWE
Ta technologia zupełnie nie odpowiada wyobrażeniom o typowym budowaniu. Dom stawia się ze styropianowych kształtek, składanych jak klocki. Puste w środku moduły tworzą szalunek, w którym umieszcza się stalowe zbrojenie, zalewane potem mieszanką betonową. W ten sposób powstaje żelbetonowy rdzeń, będący warstwą nośną. Styropianowe elementy są szalunkiem traconym - po zabetonowaniu rdzenia nie usuwa się ich, pozostają jako termiczna izolacja przegrody.
Na rynku dostępne są systemy umożliwiające budowę w tej technologii od fundamentów aż po dach, dzięki czemu w konstrukcji nie ma mostków termicznych. Dom stawia się szybko (w 6 tygodni) i łatwo. Od zewnątrz ściany da się wykończyć w dowolny sposób (tynk cienkowarstwowy, płytki klinkierowe), od środka na ogół stosuje się płyty gipsowo-kartonowe lub gipsowy tynk.
Niektórzy użytkownicy styropianowych budynków narzekają na akustykę. Wentylacja, najlepiej mechaniczna, powinna być w każdym pomieszczeniu. Do plusów można zaliczyć fakt, że ściany mogą być węższe od tradycyjnych (grubość przegrody od 25 cm) oraz to, że dom jest ciepły.
KOSZTY WZNOSZENIA ŚCIAN ZEWNĘTRZNYCH
Pustak ceramiczny (pióro i wpust) na ścianę warstwową o grubości 24 lub 25 cm kosztuje 5-7 zł/szt. Na 1 m2 muru wychodzi 10-12 pustaków, co znaczy, że za materiał trzeba zapłacić 60-70 zł. Plus kilka zł/m2 za zaprawę i około 30 zł/m2 za robociznę. Żeby przegroda osiągnęła parametry zgodne z projektem, należy ją ocieplić i wykończyć, np. tynkiem cienkowarstwowym. Za pustak ceramiczny z wkładkami z wełny mineralnej, o grubości 44 cm, płaci się koło 20 zł/szt., na 1 m2 muru wychodzi 16 szt. Pianka do murowania jest w cenie pustaka.
Na bloczek z betonu komórkowego o grubości 24 cm wydamy 8-10 zł/szt. Na 1 m2 muru potrzeba ich tylko 7, zatem ściana z gazobetonu kosztuje podobnie, jak ta z ceramiki. Bloczek na ścianę jednowarstwową jest dwa razy droższy.
Cena bloczka silikatowego na ścianę o grubości 18-24 cm to 3,50-5 zł/szt. Na metr kwadratowy muru zużyjemy 15-17 bloczków i jego koszt też wyniesie koło 60-70 zł.
Na 1 m2 ściany ze styropianowych kształtek wypełnionych betonem, o grubości 25 cm (10 cm izolacji z neoporu, 15 cm rdzenia), wydamy 180-190 zł.
Janusz Werner
fot. otwierająca: ZCB Owczary
Komentarze