- Czym skutkują mostki cieplne?
- Jak prawidłowo ocieplić fundament?
- Jak uniknąć mostków cieplnych na elementach konstrukcyjnych ścian zewnętrznych?
- Jak wykonać ciepły montaż okien?
- Jak ograniczyć ucieczkę ciepła przez balkon i taras?
- Jak wykonać termoizolację na poddaszu i na dachu?
- Jak ocieplić attykę?
Mostki cieplne - czym skutkują?
Warunkiem prawidłowej i skutecznej izolacji cieplej domu jest zapewnienie jej ciągłości na wszystkich elementach stykających się z powietrzem zewnętrznym bądź gruntem.
Nie wystarczy więc starannie ocieplić ściany czy dach, ale trzeba też zwrócić uwagę na miejsca, w których mogą wystąpić mostki cieplne - obszary o zmniejszonej izolacyjności cieplnej spowodowanej użyciem materiałów o niskiej termoizolacyjności, wynikającej np. z wymaganej wytrzymałości mechanicznej lub pomięcia ciepłochronnych uszczelnień.
Mostki cieplne, oprócz mniej lub bardziej istotnych strat ciepła, przyczyniają się do kondensacji pary wodnej, co prowadzi do lokalnych zawilgoceń, pojawienia się plam, a w przypadku elementów drewnianych nawet do zagrzybienia.
Problemy z zachowaniem ciągłości izolacji cieplnej pojawiają się w różnych częściach domu - od fundamentu aż po dach - na co warto zwrócić uwagę, analizując projekt domu, jak i wprowadzając pożądane modyfikacje.
Fundament - znacząca ucieczka ciepła do gruntu
Ściany domu spoczywające na fundamentach zagłębionych w gruncie trudno całkowicie zabezpieczyć przed ucieczką ciepła w kierunku pionowym.
Z reguły ze względów wytrzymałościowych nie mogą spoczywać na wkładce z typowych materiałów termoizolacyjnych, dlatego w standardowych rozwiązaniach izolację cieplną układa się na ich powierzchniach bocznych, przy czym można to robić jedno- albo dwustronnie.
Typowy sposób ocieplenia fundamentów to ułożenie płyt z twardego styropianu lub polistyrenu ekstrudowanego na zewnętrznej stronie fundamentu do głębokości ok. 1 m.
W ten sposób zmniejszamy ucieczkę ciepła w strefie najniższych temperatur zewnętrznych (mroźne powietrze, zamarznięty grunt), ale ciepło może również przenikać od strony wewnętrznej fundamentu, choć tu straty ciepła nie są duże, gdyż w gruncie pod podłogą temperatura jest względnie stabilna i nie spada poniżej +5°C.
Oczywiście ucieczkę ciepła w tym obszarze ogranicza przede wszystkim izolacja podpodłogowa na gruncie, przy czym w dowolny sposób - zależnie od wymaganej ciepłochronności - można kształtować grubość tej izolacji.
Innym sposobem zmniejszenia strat ciepła do gruntu przez ściany nośne domu jest zastosowanie ciepłochronnych elementów fundamentowych, ułożonych w 2-3 ostatnich warstwach ścian fundamentowych. Do tego celu nadają się (w zależności od wymaganej wytrzymałości na ściskanie) pustaki żwirobetonowe z wkładką styropianową lub bloczki keramzytowe.
Natomiast najbardziej efektywną termoizolację fundamentów zapewnia utworzenie płyty fundamentowej spoczywającej całą powierzchnią na warstwie ciepłochronnej z polistyrenu ekstrudowanego XPS bez konieczności zagłębiania jej w gruncie.
Oczywiście taki fundament musi być odpowiednio zaprojektowany z uwzględnieniem koniecznych dostosowań podłoża gruntowego i występujących obciążeń.
Mostki na elementach konstrukcyjnych ścian zewnętrznych
Problem zapewnienia dobrej izolacji nadproży i wieńców dotyczy głownie domów budowanych w technologii ścian jednowarstwowych, gdyż przy innym systemie budowania warstwa ociepleniowa układana jest równomiernie na całej powierzchni ścian i przykrywa również te elementy.
Często stosowany sposób ocieplenia wieńców i nadproży w ścianach jednowarstwowych polega na wstawieniu od strony zewnętrznej wkładki styropianowej zlicowanej z powierzchnią zewnętrzną muru. Nie jest to dobre rozwiązanie, gdyż niejednorodność podłoża po otynkowaniu może doprowadzić do pojawienia się pęknięć, odprysków.
Prawidłowo zaizolowane wieńce i nadproża wykonuje się jako trójwarstwowe - od zewnątrz z cienkich 5-6 cm elementów ściennych (płytek betonu komórkowego, pustaków z ceramiki poryzowanej), wkładki styropianowej o grubości co najmniej 10 cm oraz wewnętrznego elementu żelbetowego, konstrukcyjnego.
Ciepły montaż okien
Już same okna przyczyniają się do generowania znacznych strat cieplnych w domu, gdyż ich ciepłochronność jest 4-5 razy mniejsza w porównaniu ze ścianami zewnętrznymi.
Choć sposób osadzenia okna nie wpływa istotnie na ucieczkę ciepła, to jednak należy dążyć do zminimalizowania powierzchni nieizolowanego ościeża, gdyż może prowadzić to do miejscowego przemarzania.
W standardowym rozwiązaniu - w zależności od konstrukcji ściany - ramę mocujemy jako zlicowaną z zewnętrzną płaszczyzną warstwy nośnej (w ścianach dwuwarstwowych) lub w grubości ocieplenia przy ścianach trójwarstwowych, opierając je na konsoli wsporczej.
Oczywiście taki ciepły montaż można przeprowadzić również w ścianie dwuwarstwowej. Natomiast w ścianach jednowarstwowych okno montujemy w 2/3-3/4 szerokości muru, licząc od strony wewnętrznej.
Warto też przygotować szersze ościeża niż wymiary okien o 6-7 cm, co pozwoli na ich ocieplenie warstwą styropianu grubości 5 cm, zachodzącą na ramę okna.
Kłopotliwe balkony i tarasy
Balkony i tarasy konstrukcyjnie połączone ze ścianami zewnętrznymi trudno skutecznie zaizolować cieplnie. Płyta balkonowa czy tarasowa musi bowiem opierać się na ścianie nośnej domu i przechodzić przez warstwę ocieplającą mury.
Ograniczenie ucieczki ciepła wzdłuż linii osadzenia płyty można uzyskać przez ułożenie na niej izolacji cieplnej od wierzchu, pod spodem, jak i po bokach, a rozwiązanie takie można wykonać jedynie, gdy w czasie budowy uwzględnimy odpowiednie obniżenie konstrukcji nośnej płyty balkonowej lub tarasowej i pozostawimy miejsce na warstwę termoizolacji.
Docelowy poziom pokrycia z ociepleniem powinien znaleźć się ok. 5 cm poniżej podłogi w przylegającym pomieszczeniu.
Innym sposobem na ograniczenie przenikania ciepłą w miejscu osadzenia płyty jest wykorzystanie systemowych konstrukcjach nośnych z wkładką termoizolacyjną, które mogą być również osadzane w istniejących budynkach.
Termoizolacje na poddaszu i dachu
Górne powierzchnie ścian szczytowych poddasza użytkowego wymagają ułożenia izolacji cieplnej, tworząc ciągłość ocieplenia ze ścianą zewnętrzną. Nie można więc wymurować ich na wysokość sięgającą wierzchu krokwi, a powinny się kończyć na poziomie o 10-15 cm niższym.
Skośne zakończenie tych ścian należy wyrównać zaprawą, a następnie przykleić paski styropianu o szerokości odpowiadającej grubości muru. Jeśli tworzony będzie sufit na jętkach, ściany szczytowe powyżej jego poziomu również warto ocieplić od wewnątrz.
Przy bardzo niskim oparciu dachu na ścianach kolankowych, gdy skośna połać dachowa od środka sięga niemal podłogi poddasza, stawiane są ślepe ścianki kolankowe, wydzielające powierzchnię o dostatecznej wysokości. Buduje się je jako drewniane ścianki szkieletowe izolowane wewnątrz wełna mineralną.
Przy takim rozwiązaniu nie można zapomnieć o ociepleniu również części stropu znajdującego się po zewnętrznej stronie tych ścianek.
Do izolacji można użyć tak płyt styropianowych, jak i wełny mineralnej o grubości 15 - 20 cm. Ze względu na możliwość zagnieżdżenia się gryzoni, styropian powinien być przykryty cienką warstwą zaprawy lub płytami gipsowo-kartonowymi.
Natomiast wełnę warto osłonić folią paroprzepuszczalną, co zabezpieczy przed jej pyleniem i zamoknięciem w przypadku wystąpienia przecieków z dachu.
Attyka też wymaga ocieplenia
Obramowanie dachów płaskich w postaci murku - attyki musi również chronić dom przed stratami energii cieplnej, co wymaga ułożenia ocieplenia na wszystkich jej powierzchniach.
Oczywista termoizolacja ścian zewnętrznych powinna dochodzić do szczytu attyki i łączyć się z ociepleniem poziomym ułożonym na wierzchu, które przechodzi w termoizolacje po stronie wewnętrznej, która sięga do ocieplenia na powierzchni dachu.
W ten sposób unikniemy strat ciepła, które przenika do pionowego wyprowadzenia muru z ogrzewanych pomieszczeń pod dachem.
Osłonę termoizolacji attyki stanowi tynk zlicowany z pokryciem ściany zewnętrznych. Od wierzchu mocowane jest estetycznie uformowane oblachowanie lub płyty betonowe, a od środka, np. okładziną z płytek ceramicznych lub kamiennych.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: Schöck, Soudal, Termo Organika, Rockwool, Xella (marka multipor), URSA
Komentarze