2022-09-30 09:25:10 
Źródła hałasu
W ocenie ochrony akustycznej budynków brane są pod uwagę dwa obszary źródeł hałasu - dźwięki dochodzące z zewnątrz budynku oraz dźwięki wytwarzane w jego wnętrzu Natężenie dźwięków dochodzących z zewnątrz zależy przede wszystkim od lokalizacji budynku. Obiekty znajdujące się w pobliżu lotnisk, szlaków drogowych czy kolejowych wymagają znacznie skuteczniejszej izolacji akustycznej niż budynki usytuowane wewnątrz osiedli czy z dala od ruchliwych ulic.
Poprawę ochrony przed przenikaniem hałasów zewnętrznych można też uzyskać przez elementy znajdujące się poza budynkiem - ekrany akustyczne, zadrzewienie, odpowiednie ukształtowanie terenu, a także poprzez sam kształt bryły budynku.
W większości obiektów problemy związane z akustyką dotyczą rozprzestrzeniania się dźwięków wewnętrznych związanych z pobytem ludzi, pracą urządzeń technicznych i wyposażeniem pomieszczeń.
Ze względu na sposób wytwarzania i rozchodzenia się dźwięków rozróżniamy dźwięki powietrzne i uderzeniowe zwane tez materiałowymi. Dźwięki powietrzne rozchodzą się w postaci fali wywołanej, np. głosem, instrumentami muzycznymi, włączonym radiem, pracą urządzeń technicznych.
Dźwięki materiałowe wywołane przemieszczaniem się ludzi (np. stukot obcasów), upadkiem czy przesuwaniem przedmiotów, drganiami spowodowanymi działaniem dużych maszyn są trudne do wyeliminowania i uciążliwe.
Same dźwięki materiałowe, choć nie są odbierane bezpośrednio przez ludzi, stają się źródłem dźwięków powietrznych, nawet w odległych pomieszczeniach. Problem ten dotyczy głównie stropów, a dźwięki mogą być też przenoszone na ściany i inne elementy konstrukcyjne budynku.
Wyciszenie hałasów zewnętrznych
Poprawa własności ochrony akustycznej przegród zewnętrznych w istniejącym budynku ogranicza się w zasadzie do zwiększenia izolacyjności dźwiękowej otworów okiennych, gdyż głównie tą drogą hałas przenika do wnętrza. Przenikanie hałasu znacząco potęgują nieszczelności konstrukcji okna (zniszczone uszczelki, zła regulacja czy odkształcenie profili), a także nawiewniki bez elementów izolacji akustycznej.
Znaczącą poprawę ochrony przed hałasem zewnętrznym zapewnią nowe okna o odpowiednio dobranej konfiguracji oszklenia.
Zależnie od lokalizacji budynku, w cichych rejonach mogą wystarczyć okna ze standardowym oszkleniem na poziomie wskaźnika Rw ok. 30 dB, ale w strefach narażonych na wysoki poziom hałasu zewnętrznego konieczne będzie instalowanie okien ze specjalnymi pakietami szybowym, które zapewniają zmniejszenie natężenia dźwięków nawet o 45 dB.
Akustyka ścian wewnętrznych
Ochrona przed hałasem wewnętrznym polega na uzyskaniu odpowiedniej izolacyjności akustycznej przegród między przylegającymi pomieszczeniami i dotyczy ścian wewnętrznych - międzymieszkaniowych i w zabudowie szeregowej, ale również wewnątrz poszczególnych lokali czy domów jednorodzinnych. Zależnie od funkcji poszczególnych pomieszczeń oraz sąsiadujących z nimi źródeł potencjalnego hałasu, pożądany poziom jego wyciszenia może sięgać nawet 60 dB.
Jeśli ściana wewnętrzna wymaga wyciszenia, skutecznym rozwiązaniem będzie utworzenie okładziny izolującej akustycznie lub postawienie drugiej „ślepej” ścianki pokrytej płytami gipsowo-kartonowymi mocowanymi do stelaża.
Do budowy pokrycia można użyć listew drewnianych o grubości przynajmniej 2 cm przykręconych kołkami rozporowymi do ściany lub tez wykorzystać systemowe profile do ścianek szkieletowych. Używając profili stalowych, tworzymy konstrukcję mocowaną do ściany lub stawiamy niezależną ściankę zamocowaną do sufitu i podłogi.
W pierwszym wariancie stelaż montujemy przy użyciu uchwytów tzw. ES i z profili typu CD, co pozwala na dokładne wyprowadzenie powierzchni ścianki niezależnie od nierówności podłoża.
Przy budowie samodzielnej ścianki korzystamy z profili typu UW mocowanych do podłogi i sufitu oraz wstawionych w nie profili słupkowych typu CW. W obu wariantach rozstaw pionowy słupków powinien wynosić 60 cm, a płyty mocujemy wkrętami samonawiercającymi co 20 cm. Jeśli przez płyty mają przebiegać instalacje, to albo odsuwamy odpowiednio profile od ściany na uchwytach elastycznych lub wykorzystujemy wycięcia w profilach słupkowych.
Dobrą izolację akustyczną takiej przegrody zapewni staranne wypełnienie przestrzeni wełną mineralną, a jej grubość zależy od wymaganej izolacyjności akustycznej i dostosowanej do tego konstrukcji stelaża - najczęściej w granicach 4-10 cm.
Dodatkową poprawę zdolności tłumienia hałasu uzyskamy, pokrywając stelaż płytami g-k dwuwarstwowo. Należy też pamiętać o elastycznym oddylatowaniu pokrycia od stałych elementów pomieszczenia - ścian, sufitu czy podłogi - a pozostawione szczeliny wypełniamy, np. masą akrylową.
Wyciszenie stropu
Uciążliwość przenikania dźwięków uderzeniowych dotyczy głównie budynków wielorodzinnych, w których na dodatek najczęściej nie można skutecznie poprawić izolacyjności akustycznej w użytkowanym już obiekcie. Efektywne ich tłumienie uzyskuje się przede wszystkim w miejscu ich powstawania, stosując odpowiednią ochronę w formie, np. elastycznych, dźwiękochłonnych podkładów podłogowych.
Istotny wpływ ma również tzw. masa powierzchniowa stropu - ciężkie konstrukcje znacznie lepiej tłumią te dźwięki niż lekkie, z wypełnieniem np. pustakami.
W praktyce trudno jednak nakłonić osoby mieszkające piętro wyżej do działań wyciszających podłogę, choćby w postaci rozłożenia, np. wykładziny dywanowej czy podkładów dźwiękochłonnych.
Większe pole manewru mają właściciele domów jednorodzinnych, ale tam problem ten jest najczęściej mniej dokuczliwy, a izolacyjność akustyczna stropu można znacząco poprawić, np. podczas przeprowadzania poważniejszego remontu pomieszczeń.
Łatwo wtedy wykonać wyciszenie stropu polegające na ułożeniu tzw. podkładu pływającego, np. z płyt gipsowo-włóknowych na warstwie izolacji akustycznej z styropianu „miękkiego”, wełny mineralnej czy pianki polietylenowej.
Przy braku możliwości wyciszenia stropu od góry, pozostaje mniej efektywne odizolowanie go od dołu, przy czym tłumione będą głównie dźwięki powietrzne i słabsze dynamicznie hałasy materiałowe, np. szuranie.
Utworzone pod stropem pokrycie izolujące akustycznie w postaci sufitu podwieszanego powinno charakteryzować się możliwie dużą masą, a konstrukcja nośna nie może wpadać w drgania potęgujące hałas na skutek zjawiska rezonansu.
Do wyboru mamy dwa rodzaje sufitów podwieszanych: jednorodny z pokryciem płytami g-k oraz kasetonowy dostępny w wielu wariantach, różniących się konstrukcją stelaża oraz formą i materiałem samych kasetonów. Niezależnie od rodzaju sufitu obniży on pomieszczenie o co najmniej 10 cm, choć specjalne konstrukcje z pokryciem płytami g-k pozwalają na mniejsze opuszczenie.
Dodatkowe wyciszenie od dźwięków powietrznych zapewni ułożenie wełny mineralnej grubości 4-6 cm nad pokryciem płyt. Oprócz różnic estetycznych, płyty g-k przewidziane są do malowania, a kasetony tworzą „pokratkowaną”, ale wykończoną powierzchnię.
Sufit kasetonowy montuje się praktycznie ”na sucho” i jedynie wiercenie pod kołki mocujące zawiesia wymaga zabezpieczenia przed zapyleniem pomieszczenia. Sufit kasetonowy umożliwia tez bezproblemowy dostęp do przestrzeni pod stropem, łatwą wymianę czy odnowienie wypełnienia.
Autor: Cezary Jankowski
Zdjęcie otwierające: Knauf
Zdjęcia w tekście: Schüco, Isover, Rockfon
Filmy w tekście: Rockwool, Knauf
Komentarze