Zakaz palenia w kominkach. Sprawdź, gdzie i kiedy obowiązuje

Rozpoczął się sezon grzewczy. Właśnie w tym czasie powietrze w Polsce jest bardzo zanieczyszczone.

Zawarte w nim pyły zawieszone i cząsteczki trujących gazów pochodzą z tzw. niskiej emisji. Zanieczyszczenia te powstają m.in. podczas spalania paliw stałych w kominkach oraz piecach wolnostojących typu koza. Zła jakość powietrza sprawia, że każdego roku w naszym kraju umiera aż 45 tys. osób.

Kiedy nie można palić w kominku? Samorządy poszczególnych województw wprowadziły zakazy palenia w kominkach w tzw. dni smogowe.

Osoby, które zlekceważą zakaz palenia w kominku mogą otrzymać mandat w wysokości do 500 zł. Recydywistów czeka sądowa grzywna w wysokości nawet 5000 zł.

Poziomy alertów smogowych

• Poziom 1 (żółty) - w razie ryzyka przekroczenia w powietrzu poziomów dopuszczalnych stężenia pyłów zawieszonych PM10 powyżej 50 µg/m3 i PM2,5 powyżej 20 µg/m3 oraz stężenia benzo(a)pirenu (BaP) powyżej 1 ng/m3.
• Poziom 2 (pomarańczowy) - w razie ryzyka przekroczenia poziomu informowania, czyli stężenia PM10 powyżej 100 µg/m3.
• Poziom 3 (czerwony) – w razie ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego, czyli stężenia PM10 powyżej 150 µg/m3.

Poniżej prezentujemy listę województw oraz szczegóły dotyczące wprowadzonych tam zakazów palenia w piecach i kominkach.

Województwo dolnośląskie

• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 2 i 3 - obowiązuje czasowy zakaz palenia w kominkach w celach rekreacyjnych.
• Wrocław, uzdrowiska i reszta województwa - od 1 lipca 2018 r. zakaz spalania biomasy o wilgotności powyżej 20%.
• Wrocław i wybrane uzdrowiska (Jelenia Góra-Cieplice, Duszniki-Zdrój, Jedlina-Zdrój, Kudowa-Zdrój, Lądek-Zdrój, Polanica-Zdrój i Szczawno-Zdrój) - można używać kominków, które spełniają wymogi Ekoprojektu i nie są podstawowym źródłem ciepła. Pozostałe kominki można zmodernizować, wyposażając je w elektrofiltr.
• Reszta województwa - od 1 lipca 2018 r. nowe kominki muszą spełniać wymagania Ekoprojektu. Stare można wyposażyć w elektrofiltr.

Województwo kujawsko-pomorskie

• Od 1 września 2019 r. - nowo instalowane piece na paliwo stałe muszą spełniać wymagania Ekoprojektu.
• Od 1 września 2019 r. - zakaz spalania biomasy o wilgotności powyżej 20%.
• Od 1 stycznia 2024 r. - zakaz eksploatacji pieców niespełniających wymagań Ekoprojektu, chyba że zostaną doposażone w urządzenie zapewniające redukcję emisji pyłu.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 1 - zaleca się rezygnację z korzystania z kominków opalanych drewnem, o ile nie jest to jedyne źródło ogrzewania.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 3 - obowiązuje czasowy zakaz palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania.

Województwo lubuskie

• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 1, 2 i 3 - zaleca się ograniczenie korzystania z kominka opalanego drewnem, jeżeli nie jest to jedyne źródło ogrzewania.
• Zielona Góra i Gorzów Wielkopolski - od 1 stycznia 2023 r. można eksploatować wyłącznie kominki zgodne z Ekoprojektem.
• Reszta województwa - od 1 stycznia 2027 r. można eksploatować wyłącznie kominki zgodne z Ekoprojektem.
• Strefa lubuska bez miast Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra - w przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 2 - zalecenie nierozpalania w kominkach niebędących jedynym źródłem ogrzewania.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 3 - zakaz rozpalania w kominkach niebędących jedynym źródłem ogrzewania.

Województwo łódzkie

• Od 1 maja 2018 r. - zakaz spalania biomasy o wilgotności powyżej 20%.
• Od 1 stycznia 2022 r. - nowo montowane kominki muszą spełniać wymogi Ekoprojektu.
• Do 1 stycznia 2025 r. stare kominki trzeba wymienić lub doposażyć w filtry.
• Łódź i strefa łódzka - w razie ogłoszenia zanieczyszczenia na poziomie 3 czasowy zakaz stosowania kominków. Zakaz nie dotyczy kominków wyposażonych w system dopalania gazów powstających podczas spalania drewna oraz nieruchomości, w których kominek stanowi jedyne źródło ogrzewania.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 2 zalecenie nierozpalania w kominkach.

Województwo małopolskie

• Od 1 lipca 2017 r. - zakaz stosowania biomasy o wilgotności powyżej 20%.
• Od 1 lipca 2017 r. - nowe kominki muszą spełniać wymagania Ekoprojektu.
• Od 1 września 2019 r. - zakaz stosowania w kotłach, kominkach i piecach paliw stałych (drewna, węgla itp.). Zakaz ten obowiązuje tylko w granicach administracyjnych miasta Krakowa.
• Od 1 maja 2024 r. - kominki, których eksploatacja rozpoczęła się przed 1 lipca 2017 r. muszą być wymienione na spełniające wymagania Ekoprojektu, chyba że osiągają sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80%, albo zostaną wyposażone w urządzenie redukujące emisję pyłu.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 1 - zakaz eksploatacji kominków i pieców na paliwa stałe, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 3 - zakaz eksploatacji urządzeń grzewczych na paliwa stałe w przypadku możliwości zastosowania alternatywnego ogrzewania.

Dodatkowo mieszkańcy 7 małopolskich gmin: Skawina, Krzeszowice, Oświęcim, Nowy Targ, Niepołomice, Rabka-Zdrój i Czarny Dunajec od 1 stycznia 2023 będą mogli zamontować kominek lub piec wolnostojący pod warunkiem, że posiada on zamkniętą komorę spalania oraz jest wyposażony w urządzenie do automatycznej kontroli przebiegu procesu spalania poprzez regulację dopływu powietrza w oparciu o pomiar temperatury spalin (sterownik).

Województwo mazowieckie

• Zakaz palenia w kominkach w dni smogowe (kiedy poziom zanieczyszczenia pyłem przekroczy dopuszczalne 50 μg/m3). Przepis nie dotyczy domów, w którym kominek jest jedynym źródłem ciepła.
• Zakaz palenia w kominkach dotyczy całego województwa mazowieckiego: aglomeracji warszawskiej, Płocka, Radomia oraz pozostałego obszaru województwa.
• Od 1 stycznia 2023 r. - kominki, których eksploatacja rozpoczęła się przed 27 października 2017 r. muszą być wymienione na spełniające wymagania Ekoprojektu, chyba że zostaną wyposażone w urządzenie redukujące emisję pyłu.
• Od 1 stycznia 2023 w nowo budowanych budynkach, które mają dostęp do sieci ciepłowniczej będzie obowiązywał zakaz eksploatacji, urządzeń grzewczych na paliwo stałe.

Ponadto od dwóch lat w części województwa mazowieckiego wprowadzany jest zakaz korzystania z instalacji do spalania biomasy drzewnej "gdy nie jest to jedyne źródło ciepła lub gdy do lokalu nie jest dostarczana energia elektryczna wskutek awarii" (wskazany w Tabeli 5, strona 792 mazowieckiego Programu Ochrony Powietrza), która określa działania podejmowane w przypadku ryzyka przekroczenia poziomu dopuszczalnego i/lub docelowego dla benzo(a)pirenu.

W roku 2021 zakaz ten został wprowadzony od dnia 26.04.2021 r. do dnia 31.12.2021 r na terenie: miasta Warszawa (dzielnice: Wawer, Wesoła, Ochota, Włochy, Wola, Mokotów, Ursus); miast: Radom, Ostrołęka, Siedlce oraz powiatów: piaseczyński, legionowski, wołomiński, otwocki, pruszkowski; warszawski zachodni; siedlecki.

W roku 2022 zakaz ten został wprowadzony od dnia 25.04.2022 r. do dnia 31.12.2022 r na terenie miast: Radom, Siedlce oraz powiatów: legionowski, wołomiński, otwocki, pruszkowski, warszawski zachodni, siedlecki, sierpecki.

Województwo opolskie

• W tzw. dni smogowe - ograniczenie możliwości eksploatacji kominków, które nie są jedynym źródłem ogrzewania.
• Od 1 stycznia 2036 - można eksploatować wyłączenie miejscowe ogrzewacze pomieszczeń spełniające wymogi Ekoprojektu lub o sprawności minimum 80% (nie dotyczy to urządzeń, których eksploatacja rozpoczęła się po 1 lipca 2017).

Województwo podkarpackie

• Od 2 czerwca 2018 r. - zakaz spalania biomasy, której wilgotność przekracza 20%.
• Od 2 czerwca 2018 r. - eksploatowane piece i kominki (które zostały nabyte po 2.06.2018 r.) muszą spełniać wymagania Ekoprojektu.
• Do 1 stycznia 2023 r. - należy wymienić stare kominki niespełniające wymagań lub wyposażyć je w urządzenia redukujące pył.
• Rzeszów i strefa podkarpacka - w przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 2 i 3 - zakaz palenia w kominkach. Nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła.

Województwo podlaskie

• Białystok i strefa podlaska - w przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 2 i 3 - zakaz palenia w kominkach (nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła).

Województwo pomorskie

• Od 1 stycznia 2024 r. - mogą być używane wyłącznie kominki spełniające wymagania Ekoprojektu opalane biomasą o wilgotności poniżej 20%, przy czym nie mogą stanowić one podstawowego źródła ciepła.
• Pozostałe miasta i obszary poza miastami - od 1 stycznia 2021 r. zakaz spalania biomasy o wilgotności wyższej niż 20%.
• Od 30 października 2020 r. kominki muszą spełniać wymogi Ekoprojektu, chyba że wcześniej rozpoczęto ich montaż.
• Dopuszcza się okazjonalne palenie w kominkach na terenie z dostępem do sieci ciepłowniczej, pod warunkiem że nie powoduje to uciążliwości.
• Aglomeracja trójmiejska i strefa pomorska - w przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 2 i 3 - zakaz palenia w kominkach (nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła).

Województwo śląskie

• Od 1 września 2017 r. - nowo instalowane kominki muszą spełniać wymagania Ekoprojektu.
• Od 1 września 2017 r. – zakaz spalania biomasy, której wilgotność przekracza 20%.
• Od 1 stycznia 2023 r. - kominki, których eksploatacja rozpoczęła się przed 1 września 2017 r. muszą być wymienione na spełniające wymagania Ekoprojektu (chyba że osiągają sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80% lub zostaną wyposażone w elektrofiltr).
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 3 - zalecenie ograniczenia stosowania kominków (nie dotyczy nieruchomości, w których kominki stanowią jedyne źródło ogrzewania).

Województwo świętokrzyskie

• Od 1 lipca 2021 r. - zakaz spalania biomasy o wilgotności powyżej 20%.
• Od 25 lipca 2020 r. - nowo montowane kominki muszą spełniać wymagania Ekoprojektu.
• Od 1 lipca 2026 r. - kominki, które zaczęto eksploatować przed 25 lipca 2020 r., muszą spełniać wymagania Ekoprojektu (chyba że osiągają sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80% lub zostaną wyposażone w elektrofiltr).
• Od 1 lipca 2026 r. - zakaz użytkowania instalacji na paliwo stałe w budynkach, jeśli istnieje możliwość przyłączenia do sieci gazowej lub ciepłowniczej. Zakaz nie dotyczy kominków zgodnych z Ekoprojektem.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 1 i 2 - zalecenie rezygnacji z korzystania z kominków opalanych drewnem, gdy nie jest to jedyne źródło ogrzewania.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 3 - czasowy zakaz palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania.

Województwo warmińsko-mazurskie

• Elbląg i strefa warmińsko-mazurska - w przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 2 - zakaz palenia w kominkach (nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła).

Województwo wielkopolskie

Poznań, Kalisz i reszta województwa:

• Od 1 maja 2018 r. zakaz spalania biomasy o wilgotności przekraczającej 20%.
• Od 1 maja 2018 r. - nowo montowane piece, kominki i kozy muszą spełniać wymogi Ekoprojektu.
• Od 1 stycznia 2026 r. można eksploatować wyłącznie kominki zgodne z Ekoprojektem (chyba że osiągają sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80% lub zostaną wyposażone w elektrofiltr).
• W Poznaniu od 1 maja 2018 r. - zakaz użytkowania pieców na paliwa stałe, niespełniających wymogów Ekoprojektu. Obowiązuje, gdy dobowe stężenie pyłu PM10 przekroczy poziom 1 i prognozowane jest utrzymanie takich stężeń. Zakaz dotyczy osób, które posiadają równoległy system ogrzewania.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 2 i 3 - zakaz palenia w kominkach (nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła).

Województwo zachodniopomorskie

• Od 1 stycznia 2028 r. - do eksploatacji dopuszczone będą wyłącznie kominki, kozy i piece spełniające wymagania Ekoprojektu.
• Strefa zachodniopomorska (bez aglomeracji szczecińskiej i Koszalina) - w przypadku alertu smogowego na poziomie 3 - czasowy zakaz palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią jedynego źródła ogrzewania.
• W przypadku wystąpienia alertu smogowego na poziomie 2 - zalecenie ograniczenia wykorzystania kominków.

Autor: Sebastian Malinowski

Zdjęcia: Pixabay