Łaty i kontrłaty: do czego służą? Wymiary, materiały, montaż

Co to są łaty i kontrłaty?

Łaty i kontrłaty to drewniane elementy konstrukcyjne stosowane w budowie dachów skośnych.

Kontrłaty to pionowe listwy mocowane do krokwi, które tworzą przestrzeń wentylacyjną pod pokryciem dachowym. Z kolei łaty to poziome listwy mocowane na kontrłatach, na których układane jest właściwe pokrycie dachu, np. dachówka czy blacha.

Bez łat i kontrłat trudno sobie wyobrazić solidny dach. Tworzą one stabilną konstrukcję nośną, umożliwiając prawidłowe zamocowanie pokrycia dachowego oraz zapewniając wentylację, co ma kluczowe znaczenie dla trwałości dachu.

Dlaczego stosuje się kontrłaty?

Wielu inwestorów zastanawia się, czy kontrłaty są konieczne. Odpowiedź jest prosta: tak, są niezbędne w większości dachów skośnych. Ich rola sprowadza się do kilku kluczowych aspektów:

• Zapewniają przestrzeń wentylacyjną między pokryciem dachowym a warstwą izolacji, co zapobiega zawilgoceniu i rozwojowi pleśni.

• Chronią warstwę termoizolacyjną przed wilgocią, co przekłada się na lepszą efektywność energetyczną budynku.

• Umożliwiają równomierne rozmieszczenie łat, co jest kluczowe dla prawidłowego montażu dachówki czy blachodachówki.

W skrócie – kontrłaty pełnią rolę dystansu, dzięki któremu dach może "oddychać", a jego konstrukcja pozostaje sucha i trwała.

Jakie wymiary powinny mieć łaty i kontrłaty?

Wymiary łat i kontrłat są uzależnione od rodzaju pokrycia dachowego oraz wymagań konstrukcyjnych. Najczęściej stosowane wymiary to:

• Kontrłaty: standardowo mają przekrój 25x50 mm, choć w przypadku cięższych pokryć może być konieczne zastosowanie grubszego wymiaru.

• Łaty dachowe: najczęstsze przekroje to 30x50 mm, 40x60 mm lub 50x50 mm – wybór zależy od rozstawu krokwi i rodzaju pokrycia dachowego.

Warto pamiętać, że wszystkie elementy drewniane powinny być odpowiednio zaimpregnowane – najlepiej ciśnieniowo, co zabezpiecza je przed wilgocią, grzybami i insektami.

Łaty są przykręcane do kontrłat w odpowiednich odstępach, uzależnionych od rodzaju zastosowanego pokrycia dachowego.

Jakie drewno na łaty i kontrłaty?

Wybór odpowiedniego drewna na łaty i kontrłaty ma kluczowe znaczenie dla trwałości dachu. Najczęściej stosuje się drewno sosnowe lub świerkowe, które cechuje się wysoką wytrzymałością, stosunkowo niską wagą oraz łatwością obróbki.

Istotnym aspektem jest także wilgotność drewna, która nie powinna przekraczać 20%. Zbyt wilgotne drewno może się wypaczać, co negatywnie wpłynie na stabilność całej konstrukcji.

Bardzo ważnym krokiem przed montażem jest impregnacja drewna. Zabezpieczenie go środkami przeciwgrzybiczymi i owadobójczymi znacząco przedłuża jego żywotność oraz chroni przed wpływem wilgoci.

Impregnacja może odbywać się metodą zanurzeniową lub natryskową, jednak najlepsze efekty daje metoda ciśnieniowa.

Łaty i kontrłaty wykonuje się z drewna sosnowego lub świerkowego, które cechuje się wysoką wytrzymałością, stosunkowo niską wagą oraz łatwością obróbki.

Jak prawidłowo zamontować łaty i kontrłaty?

Montaż łat i kontrłat powinien być wykonany zgodnie z zasadami sztuki budowlanej, ponieważ ma kluczowe znaczenie dla stabilności pokrycia dachowego. Prace rozpoczynają się od rozłożenia membrany dachowej, która zapewnia ochronę przed wilgocią i przewiewami.

Membranę układa się na krokwi, a następnie mocuje się kontrłaty, które tworzą dystans wentylacyjny. Ich właściwe rozmieszczenie gwarantuje prawidłową cyrkulację powietrza pod pokryciem dachowym.

Kolejnym etapem jest mocowanie łat, które są przykręcane do kontrłat w odpowiednich odstępach, uzależnionych od rodzaju zastosowanego pokrycia dachowego. Przed ostatecznym przykręceniem warto sprawdzić równomierność ułożenia łat, co zapobiegnie powstawaniu nierówności w pokryciu dachowym.

Każdy dach jest inny, dlatego producenci dachówki lub blachodachówki określają zalecane odległości między łatami, które powinny być ściśle przestrzegane.

Dobrze zamontowane łaty i kontrłaty zapewniają stabilność dachu, właściwą wentylację oraz długowieczność całej konstrukcji. Warto zadbać o to, aby były wykonane z wysokiej jakości drewna i starannie przymocowane, ponieważ wpływają na trwałość i bezpieczeństwo budynku.

Podsumowanie

Łaty i kontrłaty to kluczowe elementy każdego dachu skośnego. Nie tylko stabilizują pokrycie, ale także zapewniają wentylację i ochronę termoizolacji przed wilgocią. Wybór odpowiednich wymiarów, materiału i impregnacji ma kluczowe znaczenie dla trwałości konstrukcji.

Pamiętaj, że prawidłowy montaż jest równie ważny jak jakość materiału – warto więc powierzyć go doświadczonemu fachowcowi lub przeprowadzić go zgodnie z zasadami sztuki budowlanej.

Opracowanie: BudownictwoB2B.pl

Zdjęcia: Adobe Stock

Zapisz się na newsletter!

DARMOWY PORADNIK BUDOWLANY

PROSTO NA TWÓJ E-MAIL