2021-04-18 18:12:43 
Płytki ceramiczne do różnych zastosowań
Zależnie od wykorzystanego surowca i technologii produkcji ceramiczne wyroby okładzinowe uzyskują różne parametry techniczne decydujące o ich podstawowym zastosowaniu. Potocznym znaczeniu płytki ceramiczne nazywane są glazurą, gdy mają pełnić rolę okładziny ściennej, bądź terakotą, jeśli posłużą do pokrycia podłogi.
W nazewnictwie handlowym używa się najczęściej ogólnych pojęć określających przeznaczenie okładziny ceramicznej, a szczegółowe parametry zamieszczane są w dokumentacji technicznej poszczególnych produktów. Uniwersalne zastosowania mają płytki o dużej twardości i znikomej nasiąkliwości występujące pod nazwą gresu. Dostępne w różnych odmianach doskonale zastępują nawet naturalny kamień.
Ważne parametry techniczne płytek ceramicznych
Potrzebne informację o własności użytkowych wybieranych płytek ceramicznych znajdziemy na opakowaniu, gdzie umieszczane są w postaci znormalizowanych oznaczeń lub piktogramów. Ze względu na własności użytkowe o przydatności płytek do określonych zastosowań decyduje przede wszystkim ich nasiąkliwość, ścieralność czy własności antypoślizgowe. Parametry te dotyczą głównie płytek podłogowych, które muszą spełniać określone wymagania eksploatacyjne.
Nasiąkliwość wpływa na mrozoodpornoś płytek i określana jest oznaczeniami wg poniższego zestawienia, gdzie podawana jest procentowo dopuszczalna ilość wchłanianej wody.
Klasy nasiąkliwości
- Ia - E < 0,5 %
- Ib - E > 0,5% do 3,0 %
- IIa - E > 3% do 6 %
- IIb - E >6 % do 10%
- III - E > 10 %
Za mrozoodporne uznawane są płytki o nasiąkliwości poniżej 3%, czyli z grupy Ia i Ib, i tylko takie można układać na zewnątrz budynku i w pomieszczeniach nieogrzewanych narażonych na zamarzanie.
Ścieralność to parametr określany klasą PEI od I do V, który decyduje o odporności na zniszczenie powierzchni zależnie od natężenia ruchu użytkowników i wnoszonych na obuwiu zanieczyszczeń. W domach jednorodzinnych z reguły układane są płytki w klasie PEI III lub PEI IV dostatecznie odporne na komunikacje również na zewnątrz budynku.
Antypoślizgowość to parametr istotny dla zapewnienia bezpiecznego użytkowania podłóg narażonych na okresowe zamakanie, (łazienki, kuchnie, korytarze). Określany jest symbolami R 9 do R 13 i opowiada nachyleniu nawierzchni, które zapewnia jeszcze przyczepność do podłoża. Klasa R9 wykazuje największą śliskość, a do pomieszczeń mokrych należy wybierać płytki z klasy R 12 lub R 13.
Oprócz podstawowych własności płytek ceramicznych istotne znaczenia mają też ich wymiary - największe, pojedyncze płytki pokrywają powierzchnie niemal 3 m2 - a tolerancja, odchylenia kształtu, barwy, decyduje o precyzji i estetyce ułożenia. Płytki często są segregowane pod względem np. kalibracji, na co trzeba zwracać uwagę przy zakupie dobierając materiał z jednej grupy selekcyjnej.
Kamień na ścianach i podłodze
Materiały kamienne obok drewna należą do najstarszych surowców wykorzystywanych w budownictwie. Oprócz walorów estetycznych wyroby kamienne charakteryzują się niezwykłą trwałością, a zabiegi konserwacyjne ograniczają się do utrzymania powierzchni w czystości. Dzięki zróżnicowanej strukturze większości rodzajów kamieni, tworzącej niepowtarzalny wzór na powierzchni, uzyskuje się efekt unikalnego wystroju pomieszczeń.
Materiałem wyjściowym do produkcji okładzin kamiennych są skały o pochodzeniu wulkanicznym, osadowym lub metamorficznym. Najpopularniejsze okładzinowe materiały skalne to płyty z granitu, onyxu, trawertynu czy marmuru w postaci płytek o wymiarach zbliżonych do ceramicznych i grubości 1-3 cm, jaki grubych elementów w formie np. blatów czy parapetów. Zależnie od przeznaczenia płyty kamienne poddawane są różnym zabiegom powierzchniowym, a gotowe produkty mogą być też impregnowane.
Podstawowym zabiegiem przygotowującym do dalszej obróbki powierzchniowej jest szlifowanie wykonywane jako proces standardowy na płytkach handlowych. Uzyskanie lustrzanego połysku poprzez polerowanie, możliwe jest tylko na niektórych gatunkach skał i efekt taki dla najczęściej wykorzystywanych płyt kamiennych zapewnia granit i inne skały wulkaniczne oraz marmury.
Gładka kamienna powierzchnia może być jednak niebezpieczna po zamoczeniu, dlatego niektóre pokrycia podłogowe powinny być uszorstknione. Zabieg taki może polegać na tzw. płomieniowaniu powierzchni lub piaskowaniu. Szorstką powierzchnie niekiedy poddaje szczotkowaniu, co zmniejsza efekt zmatowienia, chroniąc jednocześnie przed poślizgiem.
Wymagania dla podłoży pod okładziny ścienne i podłogowe
Podłoże niezależnie od rodzaju mocowanych okładzin musi spełniać określone wymagania zapewniając dostateczną sztywność i wytrzymałość na obciążenia również zamontowanym lub ustawionym wyposażeniem. Podłoża mineralne - tynki, jastrychy nie mogą się kruszyć, być zawilgocone czy zatłuszczone, a w przypadku pokrywających je powłok (np. malarskich, czy starych okładzin) muszą być dobrze związane z podkładem.
Nierówności powierzchni nie powinny być większe niż 2 mm, choć przy zastosowaniu klejów grubowarstwowych mogą być nieco większe. Typowe podłoża - równe tynki cementowo-wapienne, jastrychy podłogowe nie wymagają specjalnego przygotowania, a do likwidacji większych nierówności wykorzystuje się zaprawy szpachlowe, bądź w przypadku podłóg - również samorozlewne zaprawy poziomujące.
Płyty gipsowo-kartonowe i tynki gipsowe powinny być zagruntowane preparatem zalecanym przez producenta zaprawy klejowej. Gruntowanie konieczne jest również w przypadku stabilnych, lecz bardzo chłonnych podłoży, aby zredukować ilość wody, jaka zostanie szybko wchłonięta z zaprawy w trakcie montażu, co utrudniałoby operacje układania płytek.
Tzw. podłoża trudne, a więc pokryte powłokami malarskimi, starymi płytkami czy też drewniane wymagają użycia wysokoelastycznych zapraw klejowych, a niekiedy również utworzenia warstwy szczepnej ze specjalnych preparatów gruntujących.
Wymagania montażowe okładzin ceramicznych
Technologia układania płytek ceramicznych musi być dostosowana do miejsca ich mocowania, wielkości elementów i dodatkowych wymagań, jakim powinno sprostać pokrycie. Niezwykle bogaty asortyment okładzin ceramicznych pozwala na obłożenie nimi nawet skomplikowanych powierzchni, ale większości przypadków wykorzystywane są do układania na prostych ścianach podłogach.
Podstawową techniką mocowania jest osadzane ich na odpowiednio dobranej zaprawie klejowej nakładanej pacą zębatą na podłoże. Kontrolę równości ułożenia umożliwia długa łata, ale przy większych powierzchniach pokrycia powinny być tworzone tzw. pasy kierunkowe pozwalające na dokładną kontrolę płaszczyzny okładziny w pionie i w poziomie.
W przypadku układania wielkogabarytowych płytek podłogowych pomocnymi akcesoriami montażowymi są klipsy wchodzące w skład tzw, systemu poziomowania, który pozwala na uzyskanie łączenia styków płytek w jednej płaszczyźnie oraz jednakowej szerokości fug. Do ich przenoszenia potrzebne będą uchwyty przyssawne, jakie wykorzystuje się w transporcie np. tafli szklanych.
Wymagania montażowe okładzin z płytek kamiennych
Wywnętrz pomieszczeń płyty kamienne kładzione są głównie na ścianach pomieszczeń mokrych (łazienki, sauny) jak i na podłodze w różnych pomieszczeniach. Z reguły są to płytki cienkie o grubości do 2 cm, a ich wielkość ograniczają jedynie możliwości zamocowania.
Przygotowanie podłoża powinno być takie jak pod płytki ceramiczne, przy czym niezwykle istotna jest jego równość, zwłaszcza przy układaniu materiały o dużych wymiarach. Do mocowania wykorzystuje się specjalne zaprawy klejowe przeznaczone do płyt kamiennych nie tylko ze względu na rodzaj materiału, ale również na ich wielkość i miejsce układania.
Dobór odpowiedniego kleju jest szczególnie istotny w przypadku mocowania wyrobów marmurowych ze względu na możliwość powstania przebarwień, jeśli zaprawa nie jest produkowana na bazie białego cementu.
Cienkie płytki kamienne nawet o idealnie prostych krawędziach powinny być układane pozostawieniem odstępów - szczelin do wypełnienia masą fugującą. Generalnie zadaniem spoin jest niwelacja różnic w wymiarach układanego materiału jak i zapewnienie ochrony pokrycia przed skutkami naprężeń termicznych.
Jeśli płytki przycięte zostały z dostateczną precyzją (podobnie tak rektyfikowane) i układane są wewnątrz pomieszczeń z reguły można je kłaść tylko z niewielką 1-1,5 mm fugą, a kompensację termiczną na dużej powierzchni zapewnią odpowiednio rozmieszczone dylatacje.
autor: Redakcja BudownicwaB2B
opracowanie: Aleksander Rembisz
zdjęcia: Rubi Polska, weber, mira Polska, Piotrowice (marka ALPOL), Knauf, Baumit Polska
Komentarze