Jak uchronić się przed awariami kanalizacji wewnętrznej?

Rozplanowanie instalacji kanalizacyjnej

Przy planowaniu i montażu wewnętrznej instalacji kanalizacyjnej trzeba uwzględnić szereg wymagań formalnych, technicznych jak i estetycznych. Podstawowe wymagania prawne dotyczące wewnętrznej instalacji kanalizacyjnej zwarte są w rozporządzeniu o warunkach technicznych budynków i w szeregu Polskich Norm, przywołanych w tym rozporządzeniu jako obligatoryjne do stosowania.

Z reguły domowe instalacje kanalizacyjne funkcjonują na zasadzie samoczynnego, grawitacyjnego odprowadzenia ścieków bytowych i wód opadowych. Niekiedy konieczne jest zamontowanie kanalizacji ciśnieniowej, ze względu na odległość czy przeszkody, aby uzyskać odpowiednie nachylenia rur instalacyjnych.

Zgodnie z przepisami wymagane jest wyprowadzenie pionów kanalizacji grawitacyjnej ponad dach budynku, co umożliwi ich wentylację lub - po spełnieniu określonych warunków - zamontowanie na niektórych z nich zaworów napowietrzających.

Konieczne jest również odpowiednie dostosowanie instalacji funkcjonującej w pomieszczeniach, z których nie jest możliwy grawitacyjny odpływ ścieków - polegający na jej zabezpieczeniu przed zwrotnym napływem nieczystości z sieci kanalizacyjnej.

W praktyce dotyczy to pomieszczeń znajdujących się poniżej poziomu gruntu i wyposażonych w przybory sanitarne czy wpusty podłogowe podłączone do grawitacyjnego odpływu ścieków do kanalizacji.

O wstępnym przygotowaniu i wykonaniu instalacji kanalizacyjnej należy pomyśleć już na początkowym etapie prac budowlanych, gdy prowadzona jest budowa domu niepodpiwniczonego. Rury odpływowe umieszczane są wtedy pod podłogą parteru i po wylaniu podkładu podłogowego trudno będzie skorygować miejsca przewidziane do podłączenia przyborów sanitarnych.

Przy znacznej rozległości instalacji umieszczanej pod podłogą, podłączenia do odległych punktów odprowadzenia ścieków lepiej wyprowadzić poza obrys budynku, łącząc je w pewnej odległości w jeden odpływ. Łatwiejsze dopasowanie do ewentualnych zmian w instalacji kanalizacyjnej będzie w domach podpiwniczonych i można ją będzie zacząć układać po osiągnięciu stanu surowego budynku.

Wytyczenie przebiegu instalacji kanalizacyjnej dostosowuje się do rozmieszczenia urządzeń, z których odprowadzane będą ścieki. Wymaga to ustalenia miejsc ustawienia przyborów, dokładnego wyznaczenia punktów, jak i sposobu podłączenia syfonów i odpływów oraz sprawdzenia czy można będzie uzyskać wymagane spadki nachylenia rur w stronę pionu.

W skrajnie niekorzystnych warunkach konieczne może być zamontowanie urządzenia do przetłaczania ścieków, co pozwoli na użycie dość cienkiej elastycznej rury prowadzonej dowolną drogą, nawet kilka metrów ponad wyprowadzeniem i na znaczną odległość w poziomie.

Ochrona przed zapachami i zapchaniami instalacji kanalizacyjnej

Wszystkie urządzenia podłączane do instalacji kanalizacyjnej muszą posiadać tzw. zamknięcie wodne w postaci syfonu. Dzięki wypełnieniu syfonu wodą tworzy ona korek uniemożliwiający przenikanie nieprzyjemnych zapachów do wnętrza domu.

Przy podłączeniu wanny jak i brodzika warto zamontować syfony umożliwiające czyszczenie od góry dzięki czemu uniknie się kłopotliwego demontażu obudowy w razie wystąpienia zapchania. W prawidłowo zmontowanej i użytkowanej instalacji kanalizacyjnej nie powinny pojawiać się problemy z przedostawaniem się zapachów do pomieszczeń ani drożnością odpływu.

Jednak przy dłuższej przerwie w korzystaniu z urządzeń sanitarnych może nastąpić wysychanie wody w syfonach. Szczególnie często następuje to we wpustach podłogowych i warto wyposażyć je w tzw. suche zamknięcie np. w postaci pływaków kulowych, które w przypadku odparowania wody zakryje wlot do rury kanalizacyjnej.

Odparowanie wody przyspiesza również ogrzewanie podłogowe, dlatego nie powinno być układane pod syfonami brodzików i wanien. Zapchania w instalacji kanalizacyjnej powodowane są najczęściej przez niewłaściwe korzystanie z przyborów sanitarnych - przez wrzucanie do odpływu np. włóknistych materiałów, zaprawy czy gruzu.

W celu umożliwienia usunięcia ewentualnych zatorów na pionach kanalizacyjnych i w pobliżu odprowadzenia ścieków do instalacji zewnętrznej, należy zamontować czyszczaki (trójniki rewizyjne) umożliwiające wprowadzenie narzędzi udrożniających rury.

Przy długich odprowadzeniach do szamba czy oczyszczalni ścieków warto zamontować blisko domu studzienkę rewizyjną, co ułatwi czyszczenie instalacji, a w razie potrzeby studzienka ta może służyć do zamontowania zasuwy burzowej.

Ochrona przed zalaniem

Odpływy do instalacji kanalizacyjnej, które umieszczone są poniżej poziomu terenu otaczającego dom są potencjalnym miejscem zwrotnego wypływu ścieków powstałego w wyniku np. intensywnych opadów powodujących spiętrzenie wody w sieci kanalizacji ogólnospławnej, zapchania rur lub awarii przepompowni bądź w wyniku przepełnienia zbiornika na nieczystości płynne (bezodpływowego).

Wsteczny wypływ może też pojawić się na wyższych poziomach budynku, jeśli odpływ do sieci czy szamba ulegnie zatkaniu, a nieczystości będą napływać z wyższych części instalacji. W takich warunkach ochronę przed zwrotnym przepływem umieszcza się na odgałęzieniu odprowadzenia dla najniższej kondygnacji lub wpustu podłogowego jeśli doprowadzony jest do pionu odrębną rurą.

Zalanie pomieszczeń - oprócz konieczności bardzo nieprzyjemnego sprzątania - powoduje też znaczne szkody materialne i nawet w przypadku ubezpieczenia przed zalaniem, brak wymaganych przepisami zabezpieczeń może uniemożliwić uzyskanie pełnego odszkodowania.

Ochronę pomieszczeń przed zalaniem w wyniku zwrotnego napływu ścieków zapewniają klapy - zawory burzowe lub wyeliminowanie grawitacyjnego odprowadzenia ścieków z pomieszczeń poniżej terenu i zastąpienie go instalacja ciśnieniową.

Zawory zwrotne są urządzeniami działającymi samoczynnie, które zamykają przepływ w rurze odprowadzającej w przypadku pojawienia się strumienia płynącego w przeciwnym kierunku. W najprostszej wersji wyposażenie w pojedynczą klapę umożliwia również zamykanie ręcznie, ale w celu zwiększenia pewności i szczelności zamknięcia zasuwy burzowe mają dwie, szeregowo ustawione klapy.

W bardziej zaawansowanych wersjach jedna z klap dociskana jest za pośrednictwem siłownika co poprawia szczelność, szczególnie przy odprowadzaniu ścieków z fekaliami.

Zawór zwrotny firmy Kessel

Zamknięcia przed przepływem zwrotnym mogą być zintegrowane z modułami pompującymi, co pozwala na odprowadzenie ścieków również przy zamkniętej kłapie burzowej. Tłoczone przez pompę ścieki przepływają bocznym otworem, który samoczynnie zamyka się gdy pompa nie pracuje.

Urządzenie takie może być instalowane na swobodnym przewodzie kanalizacyjnym jak i wbudowane w podłogę pełniąc jednocześnie funkcję wpustu podłogowego.

autor: Redakcja BudownicwaB2B
oprac.: Maja Wychowaniec
zdjęcia: Kessel