Złącza meblowe – rodzaje i montaż

Utworzenie konstrukcji użytkowej z materiałów drzewnych lub drewnopochodnych wymaga wykonania różnego rodzaju połączeń dostosowanych do własności i przeznaczenia produktu. Przy tworzeniu współczesnych konstrukcji meblowych wykorzystuje się elementy złączne umożliwiające wykonanie różnorodnych typów połączeń części z litego drewna jak i elementów płytowych.

Złącza meblowe – rodzaje i montaż

Meblowe złącza stałe i rozbieralne

Zależnie od przeznaczenia budowanego sprzętu, tworzona konstrukcja może zawierać połączenia nierozbieralne, w postaci złączy wciskanych lub klejonych, ale najczęściej decydujemy się na montaż umożliwiający rozmontowanie konstrukcji z możliwością ponownego jej złożenia bez naruszenia estetyki.

Możemy również utworzyć połączenia, które na zewnątrz będą niewidoczne, a umieszczone wewnątrz elementy montażowe zostaną zamaskowane ozdobnymi nakładkami.

Pod względem konstrukcyjnym zestawienie elementów meblowych najczęściej wymaga wykonania połączeń kątowych, tworzących korpus i ewentualne wzmocnienia, ale wykonywane są również połączenia wzdłużne np. blatów oraz nakładkowe. W przypadku mebli wiszących w postaci szafek czy półek montowane są odpowiednie zawiesia zapewniające dostateczną wytrzymałość na obciążenia jak i możliwość regulacji pozycjonowania.

Niezbędne oprzyrządowanie

Amatorskie tworzenie konstrukcji meblowych wymaga dysponowania nie tylko podstawowymi narzędziami stolarskimi, ale niekiedy również posłużenia się indywidualnie utworzonymi szablonami, co zapewni niemal profesjonalną jakość wykonanych połączeń.

Standardowo należy wykorzystywać urządzenia stacjonarne - choćby w postaci wiertarki na statywie, co zapewni precyzyjne wykonywanie niezbędnych otworów. Jako materiał przeznaczony do zmontowania należy przyjąć odpowiednio przycięte formatki z laminowanych płyt wiórowych, MDF lub sklejki bądź wykończone powierzchniowo deski, listwy czy bale.

Przed przystąpieniem do utworzenia złączy należy zapoznać się z dokumentacją producenta - zwłaszcza w przypadku montażu mniej popularnych połączeń - dostępną z reguły w formie rysunków na stronie internetowej wytwórcy lub dystrybutora.

Na tej podstawie można będzie dobrać również potrzebne narzędzia, a także wykonać przydatny szablon, zwłaszcza przy wielokrotnym wykonywaniu takich samych połączeń. Z kolei miejsce pracy - np. przy składaniu mebli o znacznych wymiarach - powinno zapewniać możliwość użycia stabilnie prowadzonych narzędzi, a standardowe rozwiązanie to np. stół z ewentualnymi podporami, na którym poziomo można będzie zamontować wiertarkę na przesuwnych prowadnicach. Przydatna też będzie wiertarka stojakowa, wykorzystywana głównie do frezowania otworów o dużej średnicy.

Technologia montażu złączy meblowych

Bogaty asortyment różnorodnych złączy meblowych wymaga dostosowania sposobu ich zamontowania do szczegółowych wskazań producenta, ale przy ich wykonywaniu trzeba przestrzegać ogólnych zasad montażowych wymaganych przy każdym rodzaju połączenia.

Przy bardziej rozbudowanych konstrukcjach warto również wykonać szkice zestawieniowe z rozmieszczeniem złączy i podaniem ich bazowych lokalizacji. Należy też części ponumerować z zaznaczeniem pozycji złożenia, gdyż w warunkach amatorskich trudno będzie uzyskać precyzyjną powtarzalność pozycjonowania otworów pod montowane złącza.

Złącze meblowe Target J12 EURO - do budowy dużych, ciężkich mebli oraz mebli do samodzielnego montażu, idealne rozwiązanie do montażu szaf w ciasnych przestrzeniach. fot. Belmeb
Złącze meblowe Target J12 EURO - do budowy dużych, ciężkich mebli oraz mebli do samodzielnego montażu, idealne rozwiązanie do montażu szaf w ciasnych przestrzeniach. fot. Belmeb

Jeśli nie dysponujemy szablonem o ustalonym rozmieszczeniu otworów konieczne będzie ich wyznaczenie, korzystając z np. ze składanej metrówki. Ponieważ większość połączeń wymaga wstępnego pozycjonowania przy użyciu kołków drewnianych, otwory pod ich wstawienie (w liczbie przynajmniej 2 sztuk na każde połączenie) trasujemy najpierw na brzegu jednego elementu, a po wykonaniu otworu przenosimy ich rozmieszczenie na łączoną ściankę przy wykorzystaniu wstawianych w otwór znaczników ostrzowych.

Po ustawieniu ścianki w wymaganym położeniu dociskamy części, co pozostawia znaki (wgłębienia) na drugim elemencie. Lokalizacje oznaczeń np. na drewnie ułatwia wcześniejsze przyklejenie taśmy malarskiej, na której łatwo będzie odszukać odcisk.

Kołkownica meblowa. fot. Sprzedawca decortrend24h z allegro
Kołkownica meblowa. fot. Sprzedawca decortrend24h z allegro

Standardowe wiercenie pod kołki o średnicy 8 mm należy wykonać przynajmniej przy użyciu przyrządu wiertarskiego, co zapewni w miarę prostopadłe i stabilne prowadzenie wiertła z założonym ogranicznikiem głębokości otworu. Po sprawdzeniu prawidłowości połączenia na kołki można przystąpić do zamontowania zasadniczych elementów złącznych

Jako popularne złącza wykorzystywane są zwykle specjalne wkręty zwane konfirmantami, a przy ich użyciu również najłatwiej wykonać połączenia, a taki montaż sprowadza się do wywiercenia specjalnym wiertłem otworów we wstępnie złączonych kołkami elementach i wkręceniu konfirmatów.

Części podczas wiercenia warto ustabilizować przy pomocy ścisków kątowych, a do pozycjonowania wiertła wykorzystać przyrząd z tuleją prowadzącą. Połączenia przy użyciu konfirmatów pozwalają na demontaż i ponowny montaż elementów, ale po wielokrotnych takich działaniach złącze ulega osłabieniu, choć można je usztywnić zwiększając średnicę wkrętu lub jego długość.

Złącza tego rodzaju stosowane są głównie przy łączeniu laminowanych płyt wiórowych, a łby wkrętów są widoczne na ściankach, choć można je zamaskować kolorystycznie dobranymi zaślepkami.

Złącze mimośrodowe Blum 40.2000. fot. centrummeble.pl
Złącze mimośrodowe Blum 40.2000. fot. centrummeble.pl

Natomiast całkowicie niewidoczne na zewnątrz połączenia można wykonać przy użyciu różnych odmian złączy mimośrodowych, które najczęściej składają się z wkręcanego trzpienia z odpowiedni ukształtowanym łebkiem oraz obrotowego elementu o dużej średnicy z wewnętrznym, spiralnym rowkiem.

Jego obrót powoduje przyciągniecie trzpienia i zablokowanie łączonych części w pozycji docisku. Wstępne wiercenie przeprowadza się podobnie jak przy osadzaniu kołków drewnianych, a następnie w jego osi frezuje się otwór 20-25 mm o odpowiedniej głębokości.

Szczególną konstrukcję mają złącza do połączeń wzdłużnych np. blatów kuchennych łączonych w narożnikach. Wstępnie pozycjonowane połączenia przy użyciu kołków drewnianych, są ostatecznie stabilizowane za pomocą złączy śrubowych osadzonych po spodniej stronie blatu.

Złącze takie wymaga wyfrezowania współosiowego kanału w obu łączonych częściach i zakończonego go otworami o dużych średnicach, gdzie umieszczane są pierścienie lub półpierścienie oporowe, a złącze skręca się przy użyciu długiej śruby.

Do łączenia elementów z litego drewna wykorzystuje się często tzw. śruby rzymskie z ozdobnym łbem i podkładką, które umożliwiają skręcenie elementów dzięki nakrętce – baryłce wstawionej w poprzeczny otwór wykonany w osi śruby.

Natomiast do łączenia nakładkowego np. przy stabilizacji ścianek stykających się mebli, wykorzystywane są śruby ozdobne z łbami półkolistymi, których montaż polega jedynie na wywierceniu przelotowego otworu w obu częściach o odpowiedniej średnicy.

Autor: Cezary Jankowski

Opracowanie: Aleksander Rembisz

Zdjęcie: Belmeb

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT