Czy wykonywać opaskę brukową wokół domu?

Zalety wykonania opaski brukowej

Przede wszystkim opaska brukowa zabezpieczy dolną partię elewacji przed zabrudzeniem (chodzi głównie o brud unoszony z ziemi przez padający deszcz). Będzie również stanowić estetyczne odcięcie domu od ogrodu.

Warto dobrze przemyśleć projekt i odpowiednio dobrać kostkę, aby nie zepsuć architektury budynku, ale ją urozmaicić. W tym przypadku należy zwrócić szczególną uwagę na dobór koloru kostki.

Należy przy tym pamiętać, że opaska wokół domu nie jest najistotniejszym elementem całości, więc nie powinna zdominować otoczenia. Ważne, żeby harmonizowała, ale nie zlewała się z elewacją, by nie zaburzyć proporcji budynku.

Jeżeli nie mamy dużego doświadczenia w doborze kolorów i boimy się eksperymentów - „bezpieczniejszy” będzie kolor nieco ciemniejszy niż fasada domu. Dobrze jest również, jeśli opaska nawiązuje materiałem i kolorem do pozostałych nawierzchni brukowanych.

Funkcje opaski brukowej

Podstawową funkcją opaski jest ochrona cokołu budynku.

Opaska może służyć również jako pomocnicza komunikacja dookoła domu, a także jako miejsce oparcia drabiny lub rusztowania przy pracach konserwacyjnych elewacji, czy też przy myciu okien. Jest to istotne ze względu na coraz bardziej popularne stosowanie wentylacji mechanicznej i okien nieotwieralnych, do których dostęp jest jedynie z zewnątrz budynku.

Często również dostęp do kominów przewidziany jest po przystawieniu drabiny do okapu. Jednak, aby opaska brukowa mogła pełnić i tę funkcję, nie może być zbyt wąska.

Najczęściej stosowana o szerokości 40-60 cm będzie zupełnie wystarczająca, aby świetnie spełniać swoje podstawowe zadanie. Nie sprawdzi się jednak w żadnym z pozostałych wymienionych przypadków.

Do wygodnego przejścia jednej osoby potrzebna będzie szerokość 80-90 cm. Aby dwie osoby mogły się minąć – szerokość ta wzrasta do przynajmniej 120-150 cm.

Należy pamiętać, że zbyt wąskie przejście przy samym murze będzie niekomfortowe dla użytkowników i wpłynie na intensywniejsze brudzenie się elewacji.

Z tego samego powodu nie warto łączyć opaski z głównym ciągiem komunikacyjnym. Jeśli mamy wystarczającą ilość miejsca, wykonajmy wąską opaskę i oddzielony pasem zieleni chodnik. Zwiększy to komfort użytkowania i ułatwi utrzymanie elewacji w czystości.

Z kolei tam, gdzie utwardzona nawierzchnia ma również służyć ustawieniu drabiny, zastanówmy się, na jaką wysokość chcemy sięgnąć za jej pomocą. Drabina malarska ustawiona równolegle do ściany nie zajmuje wiele miejsca, jednak jej stabilizator zwykle ma ok. 80 cm szerokości. Rusztowania z reguły mieszczą się w zakresie 60-120 cm.

Największe jednak wyzwanie może stanowić zwykła drabina prosta, gdzie optymalny kąt jej ustawienia względem podłoża to ok. 75 stopni. Oznacza to, że na każde cztery metry wysokości podstawa drabiny powinna być oddalona o metr od punktu oparcia.

Przy okapie wysuniętym o 80 cm od lica muru, na wysokości 4 m powyżej poziomu terenu, daje to podstawę drabiny odsuniętą od elewacji o 180 cm.

Robienie tak szerokiej opaski raczej mija się z celem, warto więc zastosować lokalne poszerzenie w miejscu, gdzie na dachu zaczynają się stopnie kominiarskie. Pozwoli to uniknąć efektu „brukowanej pustyni” a jednocześnie zapewnić wszystkie wymagane funkcje.

Warto dostosować szerokość opaski do modułu wybranej kostki. Jeśli przykładowo zdecydowaliśmy się na kostkę Malta o wielkości 18,2x18,2cm – nie ma sensu wykonywać opaski o szerokości 70 cm, ponieważ oznacza to konieczność cięcia prawie wszystkich skrajnych elementów, a więc wzrasta koszt robocizny i ilości odpadów.

Lepiej zdecydować się na opaskę szerokości 55 cm (18,2x3), 73cm (18,2x4) lub 91 cm (18,2x5). Dzięki temu ilość odpadów zostanie zredukowana prawie do zera (kostki będą układane w całości lub cięte na pół).

Z tego samego powodu,  wybierając kostki o kształcie trapezu lub innym nierównoległościennym (na przykład Kreta), dobrze jest układać je wzdłuż elewacji budynku.

Jak układać opaskę brukową?

Układanie opaski brukowej nie jest szczególnie trudne, gdyż konstrukcyjnie nie różni się w zasadzie od innych nawierzchni brukowanych.

Rozpoczynamy od korytowania (ważne, aby usunąć cały humus, w tym wypadku jest to o tyle proste, że opaska mieści się z reguły w obrysie wykopu pod fundamenty), następnie podbudowa, podsypka wyrównująca i nawierzchnia z kostki.

Jest również kilka zasad dodatkowych. Przede wszystkim należy się upewnić, że poziom planowanej opaski jest niżej niż górna krawędź izolacji pionowej fundamentów. W przeciwnym wypadku grozi nam zawilgocenie ścian budynku.

Ze względu na zaleganie śniegu, dobrze jest, aby izolacja pionowa kończyła się przynajmniej 30 cm powyżej poziomu opaski.

Druga istotna sprawa to nachylenie. Powinno ono zapewniać odpływ wody od budynku. Dla uzyskania wystarczających parametrów spadek powinien wynosić 2%. Oznacza to 2 cm obniżenia poziomu na 1 m szerokości opaski. Ważne jest również, aby górna krawędź krawężnika nie wystawała powyżej płaszczyzny kostki. Powinna być zlicowana z jej niższą krawędzią.

Schemat opaski brukowej (rys. Buszrem)

1. Zewnętrzna ściana budynku
2. Obrzeże opaski
3. Opaska brukowana
4. Grunt rodzimy
5. Pionowa izolacja
przeciwwilgociowa budynku
6. Podsypka piaskowa
7. Podbudowa wyprofilowana ze
spadkiem
8. Fundament budynku.

Źródło i fot.: BUSZREM