Regulacja samozamykacza drzwi - sposoby i porady

Regulacja samozamykacza - czy to skomplikowane?

Montaż samozamykacza oraz jego regulacja nie są czynnościami wymagającymi od użytkownika specjalistycznej wiedzy. Jednak prawidłowa regulacja samozamykacza nie jest możliwa bez prawidłowego montażu.

Należy również pamiętać, że obecność samozamykacza w drzwiach obiektów komercyjnych oraz użyteczności publicznej jest określana przepisami prawa. Warto mieć to na uwadze, aby uniknąć nieświadomego naruszenia przepisów.

Regulacja samozamykacza - podstawowe zasady

Czy w twoim budynku lub w budynku, w którym pracujesz, są drzwi z samozamykaczem, który wymaga regulacji? Jeśli w firmie brakuje osób wykwalifikowanych do prac tego typu, najlepiej skorzystać ze wsparcia odpowiednich specjalistów.

Montaż i regulacja samozamykacza drzwi nie są trudne, ale z drugiej strony nieodpowiednia regulacja może spowodować z czasem uszkodzenie samozamykacza lub nawet całej konstrukcji drzwi. Jeśli jednak mimo wszystko chcesz wiedzieć, jak wygląda proces regulacji samozamykacza, poniżej zamieszczamy go do twojego wglądu:

• Sprawdź szerokość skrzydła drzwi. Samozamykacz drzwi musi być dobrze dobrany do szerokości drzwi, wynika to bezpośrednio z zapisów normowych dla samozamykaczy. Przed dokonaniem regulacji, upewnij się, że masz odpowiedni samozamykacz, który sprosta wymaganiom danych drzwi.
• Sprawdź prawidłowość montażu samozamykacza na drzwiach (punkty montażowe). W instrukcji montażu znajdziesz istotne dane (wymiary) wskazujące na odległość punktów montażowych samozamykacza od osi zawiasów. Nie od krawędzi skrzydła czy ościeżnicy, ale właśnie od osi zawiasów. To bardzo ważne!!
• Sprawdź stan samej konstrukcji drzwi. Równoległość krawędzi, współpłaszczyznowość ościeżnicy i skrzydła. Sprawdź czy skrzydło drzwi nie opadło na zawiasach i nie ociera o warstwy posadzki, co znacznie utrudnia prawidłową pracę samozamykacza.
• Sprawdź stan pozostałych elementów okuć zamontowanych na drzwiach. Czy drzwi zamykają się prawidłowo, czy zamek i jego elementy zaczepowe trafiają w odpowiednie miejsca blach zaczepowych na ościeżnicy. Sprawdź stan elementów typu uszczelki oraz progów opadających, jeśli występują.

Jeżeli wszystko jest OK, możesz rozpocząć regulację samozamykacza. Do regulacji i prawidłowej pracy drzwi masz kilka zaworów na samozamykaczu. Ich ilość i rozmieszczenie mogą się różnić dla różnych modeli samozamykacza, ale ich oznaczenie zawsze jest takie samo:

• Zawór oznaczony literą C, to zawór do regulacji prędkości głównej zamykania (pierwsza faza ruchu skrzydła, kiedy skrzydło drzwi jest otwarte na większy kąt).
• Zawór oznaczony literą L, to zawór do regulacji końcowej fazy zamykania (kiedy skrzydło jest blisko ościeżnicy i skrzydło powinno zwolnić dla bezpieczeństwa).
• Zawór oznaczony literą B, to zawór do spowolnienia prędkości otwieranego skrzydła w momencie niekontrolowanego pchnięcia lub podmuchu wiatru (inaczej nazywane tłumieniem otwierania lub z ang. back-check).
• Zawór oznaczony literą D, to zawór do regulacji opóźnienia czasu zamknięcia się drzwi. Jest to bardzo przydatna funkcjonalność, pozwalająca nawet znacząco opóźnić przejście skrzydła do fazy C, czyli podstawowej fazy ruchu skrzydła. Opóźnienie zamknięcia pozwala na swobodne przejście przez drzwi osób starszych, dzieci lub osób z niepełnosprawnością.

Zwróć też uwagę na siłę zamykania. Odpowiednia siła zamykania to kluczowa kwestia. Jej wartość powinna być wystarczająca, aby skutecznie zamknąć drzwi, ale jednocześnie nie powodować trudności w otwieraniu dla użytkowników.

Jeśli planujesz zamontować samozamykacz do drzwi, regulacja siły będzie niezwykle ważna - szczególnie w ważnym lub intensywnie uczęszczanym przejściu. Regulacja siły samozamykacza może odbywać się dwojako.

Niektóre modele posiadają płynną regulację siły a inne wymagają odpowiedniego pozycjonowania na konstrukcji drzwi. Przy płynnej regulacji wystarczy wyregulować siłę sprężyny samozamykacza i miejsce to oznaczone jest na samozamykaczu symbolem sprężyny lub +/-.

Przy braku płynnej regulacji, trzeba odpowiednio przewidzieć prawidłowe miejsce montażu samozamykacza na drzwiach w momencie produkcji drzwi a zmiana siły, czyli miejsca montażu w czasie późniejszym będzie się wiązała z przygotowaniem nowych punktów montażowych na drzwiach.

Aby dokonać jej samodzielnie, najlepiej zapoznać się z instrukcją od producenta. A może nie masz pojęcia, jak działa samozamykacz do drzwi? Regulacja w takiej sytuacji powinna zostać oddelegowana w ręce osoby odpowiedzialnej za stan techniczny budynku. To najlepsze rozwiązanie, które zawsze polecamy.

Samozamykacz do drzwi z blokadą - regulacja

Samozamykacz z mechaniczną blokadą pozycji otwartej to funkcja, w której drzwi pozostają w pozycji otwartej przez określony czas. Jest to bardzo przydatne, na przykład w sytuacjach i miejscach, gdzie przez drzwi przechodzi duża ilość osób jednocześnie lub transportowane są przez nie spore przedmioty.

Regulacja samozamykacza z mechaniczną blokadą w pozycji otwartej będzie się różnić, w zależności od tego, czy samozamykacz współpracuje z szyną ślizgową czy z ramieniem nożycowym.

Drzwi zewnętrzne i wewnętrzne - różnice

Te same samozamykacze stosuje się na drzwiach wewnętrznych i zewnętrznych. Nie ma samozamykaczy dedykowanych tylko do drzwi wewnętrznych lub tylko do drzwi zewnętrznych.

Natomiast, z racji, że środowisko w którym znajdują się drzwi wewnętrzne jest bardziej stabilne (np. temperatura otoczenia, ciśnienie i podmuchy wiatru) a drzwi wewnętrzne przeważnie są mniejsze i lżejsze niż drzwi zewnętrzne, wybierając model samozamykacza do takich drzwi można zdecydować się na samozamykacz o mniejszych gabarytach (przeważnie oznacza to mniejszą siłę samozamykacza), mniejszej ilości zaworów regulacyjnych i braku płynnej regulacji siły samozamykacza. 

Wybór produktu ostatecznie powinien zależeć od indywidualnych potrzeb użytkownika, charakterystyki obiektu oraz funkcjonalności samych drzwi. Odpowiedni samozamykacz ma ułatwiać użytkowanie budynku, bez względu na to, gdzie się znajduje.

Problemy z samozamykaczami

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek problemów z samozamykaczem zaleca się skonsultowanie się ze profesjonalistą. Osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje będzie w stanie zdiagnozować problem i podjąć odpowiednie kroki naprawcze.

Regularne konserwacje i przeglądy samozamykaczy zapewniają utrzymanie ich w sprawności na dłuższy czas i pozwalają zdiagnozować pojawienie się potencjalnych problemów, zanim one jeszcze wystąpią.

Samozamykacz drzwi a przepisy i prawo

Przepisy i regulacje prawne w różnych krajach różnią się między sobą. W Polsce przepisy prawa bywają nieprecyzyjne lub niejasno sformułowane. Do dyspozycji mamy między innymi dokumenty:

• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane;
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych;
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej;
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów;
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie;
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych

Znalezienie czytelnej i jednoznacznej informacji w wymienionych dokumentach nie jest takie proste.

Najważniejsze co należy zapamiętać, to że w drzwiach przeciwpożarowych minimalna wymaga siła dla samozamykacza to EN3 (szczegółowe wyjaśnienie oznaczenia można znaleźć w normie produktowej EN1154) i że podstawowym parametrem, jakie muszę spełnić drzwi przeciwpożarowe, dymoszczelne oraz ewakuacyjne, jest tak zwana samozamykalność.

Jeżeli drzwi przeciwpożarowe i/lub dymoszczelne mają stanowić ochronę i barierę przed ogniem, muszą się zamknąć. Ma to szczególne znaczenie dla drzwi 2 skrzydłowych, w których kolejność zamykania skrzydeł jest kluczowa.

Samozamykacz z regulacją przebiegu zamykania (dla drzwi 2 skrzydłowych z dodatkowym mechanizmem regulacji kolejności zamykania skrzydeł) daje nam pewność, że drzwi zamkną się, zamkną się w prawidłowy sposób i w odpowiednim momencie.

Powyższe informacje dotyczą głównie samozamykaczy pojedynczych. Regulacja i montaż samozamykaczy z mechanizmem regulacji kolejności zamykania skrzydeł drzwi, to temat na osobny artykuł.

źródło i zdjęcia: Donimet