Ile czasu zostało na wymianę pieca? Do kiedy trzeba wymienić stary piec? Poznaj terminy

Zgodnie z danymi z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB), w polskich domach jednorodzinnych czeka na wymianę niemal 3 miliony tzw. "kopciuchów". Są to przestarzałe kotły węglowe, które charakteryzują się wysoką emisją szkodliwych zanieczyszczeń do atmosfery.

Wiele z nich to kotły bezklasowe, co oznacza, że nie spełniają one żadnych współczesnych norm ekologicznych. Warto przypomnieć, że pierwsze normy dla kotłów wprowadzono już w 2002 roku, a ich ważna aktualizacja miała miejsce w 2012 roku, kiedy to wprowadzono klasyfikację kotłów na klasy 3, 4 i 5.

W związku z tym, jeśli posiadasz kocioł bezklasowy lub przestarzały, kluczowe jest, abyś zapoznał się z terminami likwidacji takich urządzeń w swoim województwie.

Te terminy różnią się w zależności od regionu, dlatego warto być na bieżąco z lokalnymi przepisami, aby uniknąć nie tylko kar finansowych, ale przede wszystkim dla dobra środowiska naturalnego i naszego zdrowia.

Sprawdź, jakie są terminy wymiany pieców w Twoim województwie i dowiedz się, jakie działania możesz podjąć, aby przyczynić się do poprawy jakości powietrza w Polsce. To ważne nie tylko dla nas, ale i przyszłych pokoleń.

Wymiana pieca na paliwo stałe – terminy i przepisy

Jeśli zastanawiasz się, do kiedy musisz wymienić swój stary piec na paliwo stałe, kluczowe jest zapoznanie się z uchwałami antysmogowymi przyjętymi przez Sejmiki Województw. Te uchwały nakładają na właścicieli nieruchomości obowiązek stopniowej wymiany przestarzałych kotłów na nowoczesne, bardziej ekologiczne rozwiązania.

Największą uwagę należy zwrócić na tzw. kotły bezklasowe, czyli te, które nie spełniają żadnych nowoczesnych norm ekologicznych.

Zależnie od województwa, termin wymiany takich pieców waha się między 2021 a 2024 rokiem. Jest to więc kluczowy moment dla wielu właścicieli, aby dostosować się do obowiązujących przepisów i uniknąć potencjalnych kar.

W kontekście kotłów 3. i 4. klasy, zgodnych z normą EN 303-5 (PN - EN303-5:2012), sytuacja wygląda nieco inaczej. Większość uchwał antysmogowych zezwala na ich eksploatację do roku 2027 lub 2028. To daje właścicielom nieco więcej czasu na zaplanowanie i wykonanie wymiany na bardziej ekologiczne źródła ciepła.

Zwróć uwagę na specyfikę przepisów w Twoim regionie, aby upewnić się, że Twoja nieruchomość spełnia wszystkie wymagania. Dostosowanie się do tych norm jest nie tylko kwestią uniknięcia kar, ale także wkładem w ochronę środowiska i poprawę jakości powietrza.

Uchwały antysmogowe – czego dotyczą?

Uchwały antysmogowe, stanowiące istotny element prawny w ramach ochrony środowiska, są regulacjami ustanawianymi przez sejmiki wojewódzkie na mocy art. 96 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku o Prawie ochrony środowiska. Ich głównym celem jest poprawa jakości powietrza w różnych regionach Polski.

Te akty prawne nakładają na mieszkańców obowiązki dotyczące użytkowania źródeł ciepła oraz instalacji grzewczych, zarówno w istniejących budynkach, jak i tych nowo wznoszonych.

Kluczowe aspekty tych uchwał dotyczą ograniczeń w zakresie używania kotłów na paliwa stałe, takie jak węgiel czy biomasa. Obejmują one zakazy lub restrykcje dotyczące korzystania z najbardziej emisyjnych urządzeń, a także określają minimalne standardy jakościowe dla stosowanych paliw.

Ustawodawstwo określa, że uchwały mogą zawierać informacje dotyczące:

• Geograficznych granic obszarów objętych ograniczeniami lub zakazami.
• Typów podmiotów lub instalacji podlegających tym ograniczeniom.
• Rodzajów paliw dozwolonych lub zakazanych, a także wymaganych parametrów technicznych instalacji grzewczych.
• Sposobów i celów wykorzystania paliw, które są objęte uchwałą.
• Czasu trwania obowiązywania tych ograniczeń w ciągu roku.
• Obowiązków podmiotów dotkniętych przez uchwałę w celu zapewnienia skutecznej kontroli jej realizacji.

Uchwały te dotyczą wszystkich urządzeń grzewczych o mocy do 1 MW, w których następuje spalanie paliw stałych, w tym kotłów i pieców na paliwo stałe.

Warto zauważyć, że poszczególne rady gmin mogą wprowadzać własne, bardziej restrykcyjne regulacje niż te określone w uchwałach wojewódzkich, takie jak wcześniejsze terminy wymiany kotłów. Każde zaostrzenie musi być jednak zatwierdzone przez odpowiedni sejmik wojewódzki.

Do stycznia 2021 roku uchwały antysmogowe zostały uchwalone przez 14 województw, włączając w to: Śląsk, Małopolskę, Mazowsze, Wielkopolskę, Dolny Śląsk, Lubuskie, Opolszczyznę, Podkarpacie, Zachodniopomorskie, Kujawy-Pomorze, Pomorze, Świętokrzyskie, Łódź oraz Lubelszczyznę. Jedynie województwa warmińsko-mazurskie i podlaskie nie wprowadziły takich uchwał.

Uchwały antysmogowe mają na celu nie tylko wymianę starych kotłów i pieców, ale również wprowadzają zakazy, jak choćby częściowe lub całkowite ograniczenia palenia węglem lub drewnem. Przestrzeganie tych przepisów jest kluczowe dla poprawy jakości powietrza i ochrony środowiska.

Województwo dolnośląskie

• od 1.07.2018 r. zakaz spalania paliw niskiej jakości, takich jak węgiel kamienny, węgiel brunatny, muły, wilgotne drewno),
• od 1.07.2018 r. zaraz montowania kotłów i pieców niezgodnych z uchwałą w nowych budynkach,
• od 1.07.2024 r. zakończenie wymiany kotłów i pieców poniżej klasy 3,
• od 1.07.2028 r. kotły i piece powinny być wymienione na urządzenia klasy 5.

Województwo kujawsko-pomorskie

• od 1.09.2019 r. zakaz palenia paliwami stałymi niskiej jakości,
• od 1.01.2024 r. zakaz użytkowania pozaklasowych kotłów i pieców grzewczych i kominków przekraczających normy emisji pyłów,
• od 1.01.2028 r. zakaz eksploatacji kotłów o klasie poniżej 5.

Województwo lubelskie

• zakaz spalania paliw niskiej jakości,
• do 1.01.2024 r. wymiana kotłów bezklasowych oraz klasy 1 i 2,
• do 1.01.2027 r. wymiana kotłów klasy 3 i 4,
• do 1.01.2030 r. wymiana kotłów klasy 5.

Województwo lubuskie

• do 1.01.2023 r.  wymiana kotłów klasy 5 oraz wyposażenie kominków w ekofiltry.

Województwo małopolskie

• Uchwała antysmogowa dla Krakowa – od 1.09.2019 r. zakaz spalania paliw niskiej jakości.

Uchwała antysmogowa dla woj. małopolskiego:

• od 1.07.2017 r. zakaz opalania domów i mieszkań węglem kamiennym lub brunatnym, jeżeli ponad 15% ziarna stanowi ziarno o wielkości 0-3 mm, oraz biomasą o poziomie wilgotności wyższym niż 20%,
• do 2023 r. wymiana urządzeń o sprawności cieplnej poniżej 80% lub doposażenie w filtry redukujące emisję pyłów,
• po 1.01.2027 r. montaż wyłącznie kotłów klasy min. 5.

Województwo mazowieckie

• od 7.11.2017 r. zakaz montowania w nowych budynkach ogrzewania niespełniającego wymogów ekoprojektu,
• od 1.07.2018 r. zakaz używania paliw niskiej jakości,
• do 1.01.2028 r. zakończenie wymiany kotłów poniżej klasy 5.

Województwo opolskie

W uchwale antysmogowej nie ma zapisu o konieczności wymiany pieców i kotłów. Są tylko ograniczenia dotyczące spalania paliw niskiej jakości. 

Województwo  podkarpackie

• od 1.06.2018 r. zakaz spalania paliw niskiej jakości oraz zakaz instalowania kotłów poniżej klasy 5,
• do 1.01.2022 r. można eksploatować kotły bezklasowe,
• od 1.01.2028 r. zakaz eksploatacji kotłów klas niższych niż 5.

Województwo podlaskie

Do tej pory nie przyjęto żadnej uchwały antysmogowej.

Województwo pomorskie

• do 1.09.2024 r. wymiana kotłów i kominków poniżej klasy 3 i bezklasowych,
• do 1.09.2026 r. wymiana kotłów i kominków klas 3 i 4,
• do 1.09.2035 r. wymiana kotłów i kominków klasy 5.

Województwo śląskie

• od 1.09.2017 r. w nowych budynkach można montować kotły klasy 5 lub spełniające wymogi ekoprojektu,
• bezklasowe kotły zamontowane po 2017 roku, mogą być użytkowane do końca 2025 roku,
• kotły zamontowane więcej niż 10 lat przed obowiązywaniem uchwały, muszą być wymienione do 2021 roku,
• kominki, które nie spełniają wymagań ekoprojektu mogą być używane do końca 2022 roku,
• po 1.01.2028 r. zakaz użytkowania kotłów klasy 4 i 5.

Jeżeli eksploatacja urządzenia rozpoczęła się przed 1.09.2017 r., może ono być użytkowane pod warunkiem, że będzie osiągać sprawność cieplną na poziomie min. 80% oraz zostanie doposażone w filtry redukujące emisję pyłu do poziomu określonego w odpowiednich rozporządzeniach Unii Europejskiej.

Województwo świętokrzyskie

• od 1.07.2021 r. zakaz spalania paliw stałych niskiej jakości,
• do 1.07.2023 r. wymiana kotłów poniżej klasy 3 oraz bezklasowych,
• do 1.07.2024 r. wymiana kotłów klas 3 i 4,
• do 1.07.2026 r. wymiana kotłów klasy 5.

Województwo warmińsko-mazurskie

Nie obowiązuje obecnie żadna uchwała antysmogowa.

Województwo wielkopolskie

• kotły zamontowane po 1.05.2018 r. muszą mieć automatyczne podajniki, spełniać normy UE w zakresie efektywności spalania i emisji pyłów, oraz być pozbawione rusztu awaryjnego,
• do 2024 r. wymiana kotłów bezklasowych,
• do 2028 r. wymiana kotłów 3 i 4 klasy,
• zakaz spalania paliw niskiej jakości.

Województwo zachodniopomorskie

• od 1.05.2019 r. zakaz korzystania z paliw stałych o niskiej jakości,
• do 1.01.2024 r. wymiana kotłów bezklasowych,
• do 1.01.2028 r. wymiana kotłów poniżej klasy 5.
   

Opracowanie: BudownictwoB2B.pl

Fot. otwierająca: Pixels