Raport "Head Downers 2021". Coraz dłużej siedzimy przed ekranem

Negatywny wpływ spędzania wielu godzin przed ekranami

Kontakt z naturą zależy też od naszych codziennych wyborów, a jego brak może powodować wiele problemów zdrowotnych. Jednym z nich są zwyrodnienia karku spowodowane złą postawą, związaną z pochylaniem głowy, kiedy korzystamy z naszych telefonów i laptopów, nieustannie sprawdzając te urządzenia nawet w czasie wolnym od pracy. Zjawisko to określane jest jako „syndrom SMS-owej szyi”, w języku potocznym nosi też nazwę „Head Down Syndrom”. Pochylając się nad ekranami zmieniamy naturalną krzywiznę kręgosłupa, a to prowadzi do jego długotrwałego uszkodzenia. Syndrom „pochylonej głowy” może powodować bóle mięśni pleców lub boku szyi, ramion, a czasem dolnej części pleców. Dotyka on nawet nastolatków i małe dzieci. Niektórzy z nas spędzają blisko 5000 godzin rocznie wpatrując się w ekrany telefonów, laptopów, telewizorów, urządzeń do gier czy czytników e-booków. Oznacza to, że przeciętny dorosły spędza przed ekranem aż 34 lata¹.

Niemal wszyscy ankietowany uważają, że rodzice powinni kontrolować czas spędzany przed ekranami przez dzieci fot. VELUX Polska Sp. z o.o.

Jak pokazują najnowsze badania, silna potrzeba bliskości natury i wiedza na temat jej wpływu na zdrowie i samopoczucie nie idą w parze z tym, co na co dzień obserwujemy w społeczeństwie i co deklarują respondenci. 73 proc. z nich uważa, że spędza za dużo czasu przed telefonem czy komputerem, a 97 proc. respondentów ma świadomość, że czas spędzany przez dzieci przed ekranami powinien być kontrolowany. Przeświadczenie, że technologia nam coś zabiera, jest dość silne: aż 94 proc. badanych uważa, że postęp cywilizacji odseparował człowieka od natury.

Współcześnie nawet w grupie najmłodsi spędzają czas przed ekranami smartfonów fot. VELUX Polska Sp. z o.o.

Czy potrzebujemy więcej zieleni w miastach?

Doświadczanie przyrody jest inwestycją w nasze dobre zdrowie i samopoczucie. Tylko wtedy, kiedy natura nie będzie obca i obojętna najmłodszym pokoleniom, będą o nią dbać, a także szukać w niej sposobów radzenia sobie ze stresem i nadmiarem informacji. Jednakże, jak pokazują wyniki badań, co trzeci ankietowany spędza mniej niż 2 godziny na dworze, również w dni wolne od pracy i szkoły. Znacznie gorzej wypadamy w tygodniu - aż 2/3 badanych przebywa na dworze mniej niż 2 godziny dziennie.

Co więcej, badani deklarują (93 proc.), że dzieci i młodzież spędzają obecnie mniej czasu na dworze niż starsze pokolenia w ich wieku. Co ciekawe, tę opinię wyrażają zarówno osoby starsze, jak i te przed 35 rokiem życia. Rodzice dzieci do 18. roku życia uważają w zdecydowanej większości (86 proc.), że ich dzieciństwo było bardziej zorientowane na naturę.

Według raportu Head Downers 2021 Polacy na powietrzu spędzają coraz mniej czasu fot. VELUX Polska Sp. z o.o.

Procesy urbanizacyjne, nowe technologie, tryb życia, wzrost natężenia ruchu samochodowego – wszystko to z pewnością przyczynia się do tego, że ograniczamy nasz czas spędzany na dworze. A jeśli już przebywamy na zewnątrz, nie zwracamy uwagi na otoczenie. Niestety, blisko połowa badanych Polaków w raporcie VELUX "Head Downers 2021" nie spogląda regularnie na niebo, nie przygląda się ptakom, chmurom czy słońcu. Blisko ¾ badanych potrafi rozpoznać nie więcej niż 10 gatunków ptaków, a co trzeci – do 5 gatunków drzew. Największy problem mamy z rozpoznaniem typów chmur i gwiazdozbiorów.

Jak środowisko domowe wpływa na nasze samopoczucie?

Na temat tego, jak cenne jest przebywanie blisko natury, napisano już wiele książek. Eksperci wciąż apelują, abyśmy widzieli w tym szansę na lepsze samopoczucie, a także na harmonijny rozwój naszych dzieci. Zdecydowana większość z nas uważa, że bliski kontakt z naturą pozwala odpocząć (91 proc.) i cieszyć się zdrowiem (93 proc.). Przekonanie to jest zarówno silne wśród rodziców dzieci do 18. roku życia, jak i pozostałych ankietowanych.

Rodzinne spędzanie czasu na powietrzu nie tylko pozwala odpocząć od elektroniki, ale również poprawić relacje fot. VELUX Polska Sp. z o.o.

Dzisiejszy styl życia powoduje, że trudno w ciągu dnia o codzienny kontakt z naturą. Większość naszego czasu spędzamy w pracy lub w szkole. Według Światowej Organizacji Zdrowia spędzamy w budynkach średnio 90 proc. swojego życia². Dlatego również w domu powinniśmy zadbać o doświadczanie natury różnymi zmysłami. Dostęp do światła dziennego i świeżego powietrza, widok na zieleń za oknem, niebo, chmury, słońce – to właśnie cechy środowiska domowego, które wpływają korzystnie na nasze samopoczucie i pozwalają lepiej radzić sobie z wyzwaniami. Osoby, które mają bezpośredni kontakt z otoczeniem podczas wykonywania codziennych zadań, są bardziej efektywne. Związane jest to z możliwością doświadczania cyklu dnia oraz pogody. Różnorodność informacji z zewnątrz równoważy męczącą monotonię i przyczynia się do niwelowania uczucia zmęczenia.

Raport VELUX „HEAD DOWNERS 2021” został opracowany na bazie badania CAWI przeprowadzonego metodą CAWI na zlecenie firmy VELUX przez Kantar w dniach 3-6 września 2021 w grupie wiekowej 18-65 z zastosowaniem reprezentatywnych kwot demograficznych dla populacji 8 krajów europejskich: Chorwacji, Czech, Węgier, Polski, Rumunii, Serbii, Słowacji i Słowenii, na próbie N=2408 respondentów.

źródło i zdjęcia: VELUX Polska Sp. z o.o.

¹https://metro.co.uk/2020/05/21/average-adult-spends-34-years-life-looking-screens-poll-claims-12738422/

²Raport WHO Europe 2013: http://www.euro.who.int/en/health-topics/environment-and-health/air-quality/publications/2014/combined-or-multiple-exposure-to-health-stressors-in-indoor-built-environments