2016-06-08 15:14:56 
Punkt kotwiczący
Punkt kotwiczący stanowi pierwsze i kluczowe ogniwo indywidualnego sytemu ochrony przed upadkiem. Jest on związany ze stanowiskiem pracy a jego zadaniem jest zaczepienie podzespołu łącząco-amortyzującego do konstrukcji nośnej. Wymagania jakie musi spełniać punkt kotwiczący określa norma EN 795. Punkty kotwiczące mogą być stałe (np. systemy poziome z liną stalową, słupki kotwiczące) oraz przenośne (statywy bezpieczeństwa, włókiennicze poziome liny kotwiczące , zaczepy linkowe, zaczepy taśmowe, belki zaczepowe). Punkty kotwiczące muszą być połączone ze stałymi elementami konstrukcji, które posiadają odpowiednią wytrzymałość i stabilność.
Podzespół łącząco-amortyzujący
Podzespół łącząco-amortyzujący łączy klamrę zaczepową szelek bezpieczeństwa, z punktem kotwiczącym. W przypadku gdy nastąpi spadanie podzespół łącząco- amortyzujący musi zatrzymać upadek oraz złagodzić siłę powstającą w czasie wyhamowania upadku. Podzespół łącząco-amortyzujący pochłania energię kinetyczną i ogranicza siłę udarową do bezpiecznej wartości (poniżej 6 kN), eliminując zagrożenie wystąpienia niebezpiecznych dla organizmu następstw nagłej utraty prędkości spadania. Funkcje podzespołu łącząco-amortyzyjąceg mogą pełnić: amortyzatory z linką bezpieczeństwa, urządzenia samohamowne, urządzenia samozaciskowe i inne.
Szelki bezpieczeństwa
Podstawowym zadaniem szelek bezpieczeństwa jest utrzymanie ciała człowieka w trakcie spadania oraz bezpieczne rozłożenie sił dynamicznych towarzyszących powstrzymywaniu spadania. Ponadto po zatrzymaniu konstrukcja szelek powinna umożliwić bezpieczne i w miarę wygodne oczekiwanie na nadejście pomocy. Konstrukcja szelek bezpieczeństwa została ściśle określona normą europejską EN 361, którą muszą spełniać szelki stosowane jako sprzęt ochronny dla pracowników. Tylko pełne szelki bezpieczeństwa czyli posiadające pasy barkowe i udowe są urządzeniami dopuszczonymi do użytkowania jako zabezpieczenie przed upadkiem z wysokości. Niedopuszczalne jest stosowanie pasów biodrowych, pasów monterskich oraz alpinistycznych uprzęży udowych.
Dobre szelki bezpieczeństwa powinny posiadać ergonomiczną konstrukcję i zapewniać odpowiedni komfort pracy. W zależności od typu, szelki bezpieczeństwa posiadają jeden lub więcej punktów zaczepowych współpracujących z podzespołem łącząco-amortyzującym oraz linką urządzenia ustalającego pozycję przy pracy (w szelkach z pasem biodrowym). Ilość i rozmieszczenie punktów zaczepowych decyduje o funkcjonalności szelek bezpieczeństwa.
Zastosowanie indywidualnego systemu powstrzymywania spadania jest metodą ostateczną, właściwą wtedy, gdy inne środki zabezpieczające nie mogą być użyte. Zadaniem systemu nie jest zapobieganie upadkowi lecz bezpieczne zatrzymanie spadającego człowieka oraz złagodzenie niebezpiecznych następstw nagłej utraty prędkości.
Aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa, podczas konfiguracji indywidualnego systemu powstrzymywania spadania, należy uwzględnić następujące czynniki ryzyka:
Minimalna wolna przestrzeń
Bezpieczne zatrzymanie spadającego człowieka musi nastąpić w powietrzu (po fazie tzw. swobodnego upadku). Jeżeli nastąpi uderzenie w podłoże lub przeszkodę konsekwencje będą zawsze groźne dla życia lub zdrowia. Aby zapobiec takiemu niebezpieczeństwu należy zapewnić “wolną przestrzeń” poniżej użytkownika. Jest to przestrzeń pozbawiona przeszkód o które można uderzyć podczas upadku. Określając wielkość wolnej przestrzeni należy uwzględnić parametry podzespołu łącząco-amortyzującego oraz położenie punktu kotwiczącego w stosunku do użytkownika.
Położenie punktu kotwiczącego
Droga swobodnego spadania zawsze powinna być jak najkrótsza. Wysokość położenia punktu kotwiczącego w stosunku do położenia użytkownika systemu determinuje długość drogi swobodnego spadania. Jeżeli punkt kotwiczenia podzespołu łącząco-amortyzującego znajduje się nad pracownikiem droga spadania będzie maksymalnie zmniejszona. Natomiast położenie punktu kotwiczącego poniżej pracownika znacznie zwiększy drogę spadania, co może doprowadzić do uderzenia w powierzchnię znajdującą się poniżej lub spowodować zagrożenie związane z przekroczeniem siły udarowej towarzyszącej powstrzymywaniu spadania. W sytuacji gdy istnieje alternatywa, użytkownik powinien wybierać punkt kotwiczący płożony możliwie najwyżej.
Efekt wahadła
Jest to niebezpieczne zjawisko polegające na wahadłowym charakterze swobodnego upadku, podczas którego istnieje ryzyko uderzenia w przeszkody znajdujące się z boku. Oddalenie się użytkownika od pionu wyznaczanego przez linię poprowadzoną od punktu kotwiczącego, zwiększa możliwość wystąpienia efektu wahadła. Efekt wahadła może także powodować niewłaściwe działanie niektórych typów podzespołów łącząco-amortyzujących np. urządzeń samohamownych. Dlatego przy wyborze punktu kotwiczącego należy dążyć do zmniejszenia zagrożenia związanego z efektem wahadła.
Ponieważ ocena ryzyka musi uwzględniać parametry użytych podzespołów indywidualnego systemu powstrzymywania spadania zawsze przed konfiguracją i użyciem systemu należy zapoznać się z informacjami zawartymi w instrukcjach użytkowania poszczególnych urządzeń.
źródło i zdjęcia: PROTEKT
Komentarze