2023-11-16 11:55:50 
Rodzaje napędu maszyn sprzątających
Decydujący wpływ na dobór maszyn z określonej grupy ma przede wszystkim wielkość powierzchni, jej ukształtowanie i rodzaj nawierzchni, a także przewidywana intensywność i rodzaj pojawiających się zanieczyszczeń.
W praktyce zakres sprzątania najczęściej dotyczy zamiatania powierzchni z nanoszonego piasku i błota, opadłych liści oraz systematycznego odśnieżania i usuwania oblodzenia, a niekiedy również mycia np. elementów małej architektury, ogrodzeń, czy znaków i tablic informacyjnych.
Zasadniczym kryterium doboru odpowiedniej maszyny do obsługi przewidzianego do utrzymania porządku obszaru jest ustalenie sposobu napędu elementów roboczych i zapewnienia ich poruszania się. Urządzenia te klasyfikowane są do trzech podstawowych grup określanych jako urządzenia wyspecjalizowane lub w postaci wyposażenia dostosowanego do konkretnych napędów w postaci np. ciągnika jednoosiowego.
Natomiast wydajne maszyny agregatowane są z tzw. nośnikami narzędzi bądź z uniwersalnymi ciągnikami, przy czym przekazywanie napędu na elementy robocze odbywa się najczęściej przez układy hydrauliczne.
Najprostsze urządzenia do użytku domowego mogą funkcjonować beznapędowo wykorzystując jedynie energię wytwarzaną w wyniku ich ręcznego przemieszczania i w praktyce w ten sposób funkcjonują jedynie ręczne, małe zamiatarki do niewielkich powierzchni.
Jednak w większości urządzeń tej grupy napęd może pochodzić od silnika elektrycznego z sieciowym bądź akumulatorowym zasilaniem lub od silnika spalinowego.
Takie małe maszyny mogą wymagać ręcznego ich przemieszczaniem, co niekiedy wymaga użycia dość znacznej siły lub jako urządzenia samobieżne z napędem na koła jezdne. Maszyny z tej grupy z reguły są wykorzystywane do obsługi niewielkich powierzchni głównie w otoczeniu niewielkich budynków mieszkalnych lub też jako uzupełnienie dużych urządzeń, co pozwalana na utrzymanie czystości również w trudno dostępnych miejscach.
Z kolei maszyny, które przystosowane są do połączenia z konkretnym źródłem napędu to korzystne rozwiązanie przy średniej wielkości obszarach, na których konieczne jest przeprowadzanie systematycznie wielu zabiegów nie tylko porządkowych, ale również związanych np. z utrzymaniem zieleni.
Taki wariant wyposażenia pozwala na uzyskanie uniwersalnego zastosowania maszyny przy relatywnie niskich kosztach, zapewniając jednocześnie dobrą wydajność i efektywność przeprowadzanych prac. Najczęściej bazowym napędem jest ciągnik jednoosiowy o mocy rzędu 10-16 KM z wyprowadzenie WOM, co pozwala na napęd maszyn roboczych i jazdę do przodu i do tyłu poprzez przynajmniej trzybiegową skrzynię biegów.
Do prac porządkowych na dużych powierzchniach zwłaszcza zarządzanych przez gminy wykorzystywane są specjalistyczne nośniki narzędzi, niektóre rodzaje maszyn budowlanych bądź uniwersalne ciągniki rolnicze wyposażone w odpowiednie złącza.
Można z nimi agregatować wydajne zamiatarki jak i odśnieżarki wirnikowe, a napędy hydrauliczne poprzez szybkozłączki z wężami pozwalają na ich szybkie przezbrojenie. W tej wersji napędowej, przy prowadzeniu prac porządkowych zapewniane są dobre warunki dla pracownika, który siedzi w ogrzewanej kabinie, co jest istotne zwłaszcza w niekorzystnych warunkach pogodowych.
Zamiatarki w różnych wariantach
Najprostsze zamiatarki „domowe” to urządzenia z napędem ręcznym, a przemieszczanie się urządzenia, wywołuje także obroty szczotek czyszczących. Szczotka główna nie tylko zamiata pas podłoża o szerokości maszyny, ale również wrzuca zanieczyszczenia od zbiornika.
Może być również wyposażona w obrotowe szczotki boczne, co zwiększa szerokość zamiatania oraz pozwala na czyszczenie wzdłuż np., krawężników czy ścian domu. Ze względu na ręczy napęd je obsługa jest dość męcząca i w praktyce znajduje zastosowanie jedynie w bezpośrednim otoczeniu domu np. do zamiatania ścieżek, podjazdu czy powierzchni tarasu.
Natomiast do systematycznego zamiatania wygodniejsze użycie zapewnia zamiatarka z zasilaniem akumulatorowym, w której napęd może być przekazywany jedynie na szczotki lub również na koła jezdne.
Alternatywnym sposobem na usuwanie suchych i lekkich śmieci np. liści będzie wykorzystanie odkurzacza z napędem spalinowym, którym przy okazji prowadzonych porządków rozdrobnimy np. odłamane, zeschnięte gałązki.
Do zamiatania większych powierzchni np. chodników, parkingów czy placów wykorzystywane są zamiatarki samobieżne z napędem spalinowym. Maszyny te z silnikiem o mocy 5-7 KM zapewniają napęd jezdny o 2-3 prędkościach i na biegu wstecznym oraz obroty szczotki najczęściej w zakresie 200-350 obr/ min.
Maszyna może być również wykorzystywana jako pług śnieżny po zamontowaniu lemiesza. Standardowa ich praca polega na zmiataniu zanieczyszczeń w jedną stronę w wyniku skośnego ustawienia szczotek (w lewo lub w prawo) co wymaga zebrania utworzonego wału śmieci. Efektywniejsze działanie zapewniają zamiatarki wyposażone w zbiorniki, które powinny umożliwiać wygodne ich opróżnianie.
Podobną funkcjonalność mają zamiatarki agregatowane z ciągnikami jednoosiowymi, ale dzięki większej mocy mogą być wyposażone szersze szczotki i dodatkowe tarcze.
Wygodne sprzątanie dużych powierzchni umożliwiają natomiast zamiatarki połączone z nośnikiem narzędzi lub ciągnikiem. Agregatowanie z nośnikiem z reguły zapewnia większą manewrowość, zwłaszcza, gdy jest on dostosowany do takich prac np. w postaci konstrukcji przegubowej.
Same zamiatarki napędzane są silnikami hydraulicznymi, a zbiornik zanieczyszczeń można opróżniać przy użyciu siłownika. Przy połączeniu z ciągnikiem rolniczym wykorzystuje się standardowe zawieszenie trójpunktowe pracujące w trybie kopiującym.
Odśnieżarki wirnikowe
Te maszyny odśnieżające zapewniają efektywne usuwanie nawet grubej warstwy śniegu i odrzucanie jej na znaczna odległość. Dzięki temu można łatwo usunąć śnieg z dużej powierzchni nie tworząc przy tym wałów charakterystycznych dla pracy maszyn spychających.
Pod względem funkcjonalnym maszyny te konfigurowane są podobnie jak zamiatarki, przy czym najczęściej wykorzystywane są jako maszyny samobieżne oraz w połączeniu z wyspecjalizowanym nośnikiem lub ciągnikiem.
Najprostsze „podwórkowe” odśnieżarki wirnikowe z reguły umożliwiają utworzenie wąskiego przejścia, a napęd zapewnia silnik elektryczny zasilany z akumulatora lub przewodem sieciowym.
Znacznie lepsze efekty uzyskuje się przy użyciu samobieżnych odśnieżarek spalinowych, wyposażonych w dwustopniowy system wyrzutu, w którym warstwa śniegu kierowana jest przez podajnik śrubowy do turbiny nadającej prędkość masie śniegowej, a jej wylot kierowany jest w pożądaną stronę.
Napęd na koła przenoszony niekiedy przez przekładnię cierną, co pozwala na regulację prędkości jazdy w szerokim granicach stosownie do ilości zgarnianego śniegu.
Pracę odśnieżarką ułatwia blokada mechanizmu różnicowego (używana w przypadku poślizgu jednego koła), a także oświetlenie i podgrzewany uchwyt do prowadzenia.
Podobna efektywność odśnieżania umożliwiają przystawki do ciągników jednoosiowych, co warto uwzględnić przy zakupie takiej maszyny bazowej, gdyż nie do wszystkich można zamontować odśnieżarkę wirnikową.
W przypadku nośników narzędzi i ciągników rolniczych możliwość współpracy z tymi maszynami zależy przede wszystkim od sposobu przekazywania napędu. W przypadku agregatownia poprzez TUZ, z reguły bez problemu odśnieżarkę taką można zawiesić z tyłu ciągnika wykorzystując do przeniesienia napędu standardowy WOM lub podłączenie do hydrauliki zewnętrznej.
Montaż z przodu wymaga natomiast najczęściej odpowiedniego dostosowania ciągnika, a wykorzystaniu nośników narzędzi ogranicza dobór odśnieżarki do dedykowanych przez ich producenta modeli.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcie główne: Husqvarna - odśnieżarka spalinowa ST 224 o mocy 6.3 KM
Komentarze