Okładziny ceramiczne na zewnątrz domu

Pokrycia z płytek ceramicznych to najczęściej układane nawierzchnie na tarasach, balkonach czy schodach i choć zapewniają elegancki wygląd, to ich trwałość z reguły nie jest wysoka. Przyczyniają się do tego zmienne warunki atmosferyczne. W efekcie okładzina i jej podłoże stale "pracuje", kurcząc się i rozszerzając, co sprzyja powstawaniu mikropęknięć i nieszczelności, a wnikająca woda zamarza bądź paruje, niszcząc strukturę materiału i warstw podpłytowych. Oczywiście okres użytkowania będzie też uzależniony od właściwego doboru użytych materiałów, zastosowanej technologii oraz staranności wykonania i właśnie w tym zakresie powinniśmy poczynić odpowiednie starania.

Okładziny ceramiczne na zewnątrz domu

Co niszczy okładzinę na powierzchniach na zewnątrz?

Głównym sprawcą niszczenia okładzin na powierzchniach zewnętrznych jest woda w różnej postaci - jako ciecz, para wodna lub lód. Na uszkodzenia szczególnie podatne są powierzchnie poziome, gdyż na nich występuje utrudniony samoczynny spływ wody, a zalegający śnieg utrzymuje się długo i często ulega roztopieniu od spodu.

W efekcie woda wnika poprzez pęknięcia i nie w pełni wodoszczelne fugi do warstwy podłoża, gdzie w zimie zamarza, rozsadzając wiążącą płytki zaprawę.

Płyty Polbruk Magna w kolorze latte fot. Polbruk
Płyty Polbruk Magna w kolorze latte fot. Polbruk

Latem, nagrzana słońcem powierzchnia, zamienia zawartą w podłożu wilgoć w parę, która napiera na pokrycie, wywołując jego odrywanie. W przypadku tarasów na gruncie - przy braku hydroizolacji konstrukcji - dodatkowo wilgoć z gruntu kapilarnie przenika do strefy podpłytkowej, gdzie będzie zamarzać lub intensywnie parować.

Dlatego istotny dla trwałości pokrycia jest:

  • dobór materiału nawierzchniowego o możliwie znikomej nasiąkliwości,
  • zapewnienie elastycznego wypełnienia spoin,
  • uszczelnienia warstwy podkładowej z jednoczesnym zapewnieniem samoczynnego spływu wody poprzez utworzenie nachylenia podłoża.

Istotną rolę pełni również odpowiednie wykończenie krawędzi okładziny oraz sposób osadzenia, np. elementów ochronnych - barierek, poręczy - czy innych mocowanych detali.

Płytki ceramiczne i marmury na posadzki

Płytki ceramiczne klasyfikowane są do jednej ze zwyczajowo przyjętych grup wyrobów, choć w ich ramach mogą występować znaczne różnice własności użytkowych poszczególnych produktów.

Glazura - dosłownie oznacza polewę (szkliwo) na wyrobach ceramicznych. Z czasem ta nazwa została zawężona do szkliwionych płytek ceramicznych, a następnie jedynie do tych stosowanych na pokrycia ścienne wewnątrz pomieszczeń.

Płytki stara cegła na taras i podłogę. fot. Elkamino Dom
Płytki stara cegła na taras i podłogę. fot. Elkamino Dom

Terakota - historycznie oznacza "spieczoną ziemię" i odnosi się do wyrobów ceramicznych wypalonych z czerwonych glin kamionkowych. Obecnie ta nazwa obejmuje wszystkie rodzaje płytek podłogowych, głównie do zastosowania wewnątrz domu.

Klinkier - tym mianem określa się nieszkliwione płytki ceramiczne wykonane z iłów ceramicznych żelazisto-wapiennych i żelazisto-magnezowych, przeznaczonych do wypalania w temperaturze do 1300°C i najczęściej formowanych na mokro. Z racji swojej niskiej porowatości i nasiąkliwości nadające się do stosowania na zewnątrz.

Gres porcelanowy Signature na tarasie. fot. Libet

Gres - to produkt wytwarzany ze specjalnie wyselekcjonowanych gatunków gliny mieszanej z kaolinem, kwarcem i skaleniem. Produkowanych jest kilka odmian gresów o zróżnicowanym zastosowaniu i stanowi główny materiał ceramiczny do układania na zewnątrz.

Zależnie od wymagań estetycznych i miejsca ułożenia mamy do wyboru:

  1. Gres techniczny (naturalny) wykonany w pojedynczym zasypie na etapie formowania. Struktura płytki jest wtedy jednorodna na całej grubości, lecz z mało dekoracyjną powierzchnią, choć doskonale nadaje się do układania na zewnątrz.
  2. Gres porcelanowy charakteryzuje się znikomą nasiąkliwością oraz odpornością na ścieranie zbliżoną do granitu. Może być szkliwiony, polerowany, gładki lub strukturalny, barwiony w masie (tzw. full body). Jako gres szkliwiony to produkt, w którym zadanie zdobniczo-dekoracyjne przejęła dodatkowa warstwa szkliwa, chroniąca wyrób również przed plamieniem, ale z czasem mogąca ulec starciu, odsłaniając mniej ozdobne podłoże.

Gres polerowany uzyskuje się przez szlifowanie tarczą diamentową powierzchni gresu nieszkliwionego. Polerowanie nie chroni jednak wyrobu przed zaplamieniem i zwiększa nasiąkliwość, zatem ta odmiana nadaje się tylko do wnętrz.

Powyższy podział płytek ma jedynie charakter orientacyjny i nie odzwierciedla rzeczywistych parametrów wyrobów, jak też wymagań technicznych. Jednak, dzięki znormalizowaniu klasyfikacji płytek, już na podstawie dwóch cech: nasiąkliwości i odporności na ścieranie można wstępnie określić zakres zastosowania konkretnego wyrobu.

Mrozoodporność uzależniona jest od nasiąkliwości, a płytki klasyfikowane są do jednej z 5 klas, zależnie od wartości wskaźnika E. Pełną mrozoodporność zapewniają wyroby zaliczone do klasy Ia (nasiąkliwość E < 0,5 %) i są to głównie gresy, a dopuszczone do układania na zewnątrz są również płytki z klasy IIb (nasiąkliwość E > 3% do 6 %).

Kolejnym parametrem, decydującym o przeznaczeniu podłogowej okładziny ceramicznej, jest jej odporność na ścieranie, oznaczana według klas ścieralności PEI I - V. Do układania nawierzchni na zewnątrz domu wykorzystuje się głównie płytki w klasie IV i V, ale na okładziny murów można stosować również płytki o niższej klasie ścieralności.

Płytki ceramiczne dodatkowo klasyfikowane są też ze względu na śliskość powierzchni, odporność na zaplamienie, kalibrację wymiarową, a informacje umieszczane są na opakowaniu konkretnych wyrobów w postaci kodu cyfrowo-literowego.

Klinkier na okładziny

Materiały klinkierowe charakteryzują się wytrzymałością na ściskanie odpowiadającą klasom 35-65 MPa, a nasiąkliwość nie przekracza 6%. Są one całkowicie mrozoodporne, a także wykazują odporność na wiele agresywnych związków chemicznych. Podstawowym asortymentem materiałów klinkierowych są wyroby murowe w postaci cegieł o standardowych wymiarach lub jako połówkowe - wytwarzane w postaci wyrobów perforowanych, szczelinowych bądź pełnych.

Jako elementy dekoracyjne wytwarzane są kształtki klinkierowe wykorzystywane, np. do zwieńczenia podmurówek ogrodzenia czy obramowań okiennych i drzwiowych jako elementów ozdobnych na elewacji. W postaci płaskich lub kształtowych płytek wyroby klinkierowe przeznaczone są do wykonywania okładzin ściennych imitujących obmurówkę ceglaną, a do pokrywania stopni wykorzystuje się płytki schodowe z ozdobnym noskiem i ryflowaniem przeciwpoślizgowym.

Płytki klinkierowe mają też zastosowanie przy tworzeniu parapetów zewnętrznych, a także pokryć posadzkowych na balkonach i tarasach.

Podłoża pod nawierzchnie z płytek

Podłożem pod takie nawierzchnie są płyty betonowe lub żelbetowe spoczywające bezpośrednio na gruncie lub oparte na ścianach bądź wspornikach, przy czym mogą również przykrywać jakieś pomieszczenie lub pozostawiać wolną przestrzeń.

Oczywiście w każdym przypadku konstrukcja nośna musi zapewniać dostateczną stabilność i zależnie od lokalizacji chronić przed podsiąkaniem wody z gruntu oraz zapewniać wymaganą ciepłochronność.

W każdym przypadki powierzchnia podłoża musi być ukształtowana z odpowiednim nachyleniem w wartości 1,5-2%, co umożliwi samoczynny spływ wody po nawierzchni  i z warstw hydroizolacyjnych.

W warstwie podkładowej należy również utworzyć dylatacje, gdy powierzchnia pokrycia przekracza 40-50 m2, dzieląc ją na pola o bokach 3-4 m, co zredukuje naprężenia w nawierzchni powstające przy zmianach temperatury.

Standardowe przygotowanie podłoża pod ułożenie płytek ceramicznych polega na pokryciu powierzchni warstwą zaprawy hydroizolacyjnej lub płynnej folii przeznaczonej do stosowania na zewnątrz. Istotny wpływ na trwałość tarasu ma rodzaj użytej do mocowania płytek zaprawy klejowej oraz sposób fugowania.

Bazowym klejem do płytek są produkty elastyczne oznaczone jako C2 o podwyższonych parametrach i odkształcalności S1 lub S2 (oznaczenie C2/S1 lub C2/S2). Kleje powinny być typu rozpływanego, co zapewnia utworzenie pełnej spoiny z podłożem, a szerokość fug i zaprawy do spoinowania powinna zapewniać swobodne ruchy termiczne nawierzchni.

W przypadku układania płytek na powierzchniach pionowych klej montażowy należy nakładać na podłoże i płytkę, co eliminuje puste przestrzenie, a górne zakończenie okładziny uszczelnia się elastycznym wypełnieniem chroniącym przed wnikaniem wody.

Nawierzchnia z drenażem

Pomimo zachowania wymagań technologicznych i materiałowych, przy tradycyjnym mocowaniu okładzin ceramicznych na zewnątrz domu, nie mamy jednak pewności, że pod ułożoną nawierzchnię nie wniknie woda, co z czasem doprowadzi do uszkodzeń pokrycia. Takich zagrożeń można uniknąć, układając płytki na warstwie drenującej.

Ideą tej technologii jest umożliwienie szybkiego odprowadzenia wody z nawierzchni i warstwy podpłytowej, która może wnikać w wyniku powierzchniowych nieszczelności, czy np. na połączeniu ze ścianą budynku lub w miejscach osadzenia wyposażenia. Warstwę drenującą tworzy specjalna folia tłoczona, pokryta przepuszczalną włókniną, na której w klasyczny sposób klejone są płytki nawierzchniowe.

Zaprojektowane przez firmę EKO-BORD systemy „ABC” i „XYZ” umożliwiają budowę podniesionych tarasów w szybki i prosty sposób, fot. EKO-BORD System
Zaprojektowane przez firmę EKO-BORD systemy „ABC” i „XYZ” umożliwiają budowę podniesionych tarasów w szybki i prosty sposób, fot. EKO-BORD System

Utworzona pod warstwą drenującą hydroizolacja zapewnia szczelność i chroni przed zawilgoceniem podłoża, a przenikająca przez nawierzchnię woda spływa do krawędzi z zamocowanym okapnikiem i orynnowaniem.

Alternatywnym rozwiązaniem dla utworzenia nawierzchni z drenażem jest montaż płytek na sucho przy użyciu systemowych stopek montażowych, na których opierają się narożniki płytek pokryciowych.

Stopki o regulowanej wysokości umożliwiają wypoziomowanie nawierzchni, a pozostawione puste fugi zapewniają spływ wody po hydroizolacji ułożonej na płycie podkładowej. W ten sposób można montować wytrzymałe płytki ceramiczne bądź kamienne o grubości od 2 cm.

Autor: Redakcja BudownicwaB2B

Opracowanie: Aleksander Rembisz

Zdjęcia: Libet, Polbruk, EKO-BORD System, Elkamino Dom

Film: Ekoteak, Kabex

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT