Od czego zależy wybór systemu, w jakim zamontujemy okna?

Co decyduje o jakości montażu okien?

Z oczywistych względów sposób montażu okien misi zapewniać stabilne ich zamocowanie, odporne na napór wiatru czy zmienne obciążenia powodowane ich otwieraniem i zamykaniem jak i dynamicznym zatrzaśnięciem. Ich osadzenie musi również gwarantować szczelność powietrzną jak i ograniczenie ucieczki ciepła na styku ościeża i ramy okiennej, bo właśnie w tym zakresie uzyskuje się różne efekty zależne od przyjętego systemu montażowego.

Uzyskanie nominalnej wysokiej ciepłochronności na obwodzie osadzenia okna nie sprawia większego problemu, gdyż wypełnienie szczeliny montażowej materiałem termoizolacyjnym zapewnia lepszą ciepłochronność niż większość ram okiennych. Jednak w praktyce pojawia się tam obwodowy mostek cieplny spowodowany m. in. dużą paroprzepuszczalnością uszczelnienia, przenikaniem ciepła przez zewnętrzną część ościeża, a także niską ciepłochronnością osadzenia parapetów zewnętrznych i wewnętrznych.

Powszechnie wykorzystywane przy montażu okien pianki poliuretanowe, choć charakteryzują się dobrą ciepłochronnością - współczynnik przewodności cieplnej λ wynosi 0,035-0,040 W/mK - to jednak w wyniku kondensacji pary wodnej zawartej w powietrzu wewnętrznym następuje spadek ich własności ciepłochronnych, zaś wytworzona wilgoć może przyczynić się do rozwoju pleśni, a w przypadku okien drewnianych do nawet niszczenia ramy.

Ograniczenie tego zjawiska można osiągnąć poprzez utworzenie powłoki paraizolacyjnej od wewnątrz domu oraz umożliwienie odparowania wilgoci na zewnątrz np. poprzez osłonę paroprzepuszczalną.

Istotny wpływ na ciepłochronność osadzenia okna ma również miejsce jego zamontowania w przekroju ściany. Wynika to z możliwości zachowania ciągłości termoizolacji na całej powierzchni zewnętrznej, jak również na obwodzie wystającej na zewnątrz części ościeża.

Usytuowanie okna w przekroju ściany

Miejsce osadzenia okna w przekroju ściany powinno umożliwiać zamontowanie parapetów zewnętrznych jak i wewnętrznych oraz ograniczać straty ciepła.

• W ścianach jednowarstwowych, ze względu na optymalizację strat ciepła najkorzystniej będzie umieścić je przy zewnętrznej krawędzi muru, bo wtedy uzyskujemy najwęższą, zimną powierzchnię ościeża. Jednak taki montaż utrudnia zamontowanie parapetów, dlatego w praktyce w takich ścianach montowane są one ok. 15 cm od powierzchni zewnętrznej ściany i dodatkowo ocieplane na obwodzie otworu okiennego.
• W ścianach dwuwarstwowych okno z reguły montujemy w płaszczyźnie lica zewnętrznego warstwy nośnej muru, a ocieplenie nieznacznie zachodzące na ramę, dostatecznie chroni przed nadmiernymi stratami ciepła.
• W ścianie trójwarstwowej - miejsce osadzenia okna zależy przede wszystkim od rodzaju warstwy elewacyjnej ściany - czy będzie ona przewidziana do tynkowania czy tez elewacje zrobimy na gotowo.
• W ścianach z elewacją pod tynk, miejsce osadzenie okna może być takie same jak w ścianie dwuwarstwowej (przy krawędzi warstwy nośnej), a ocieplenie ościeża zachodzi na warstwę elewacyjna. W ścianach z elewacją „na gotowo”, wokół otworu okiennego wykonujemy tzw. węgarek, a okno montujemy w grubości izolacji cieplnej.

Tradycyjny montaż okien

Stabilne osadzenie okna w ościeżu wykonuje się przy użyciu kotew lub dybli. Montaż z użyciem kotew - stalowych płaskowników - osadzonych w ramie i przykręcanych do boku ościeża to najczęściej stosowany sposób, gdyż umożliwia odsunięcie punktów mocowania w murze od jego krawędzi, co ma istotne znaczenie, gdy okno chcemy osadzić blisko zewnętrznej płaszczyzny warstwy nośnej.

Natomiast montaż z użyciem dybli - stalowych kołków rozporowych przechodzących przez ramę okienną, wykorzystuje się głównie przy wymianie okien lub ich montażu w ścianach jednowarstwowych. Powierzchnie tworu okiennego powinny być równe i oczyszczone z pyłów, a jego wymiary odpowiednio większe niż ościeżnicy o 3-4 cm na szerokości i przynajmniej 5-6 cm na wysokości, ze względu na konieczność osadzenia parapetu.

Ramę okienną ze zdjętymi skrzydłami ustawia się na klinach montażowych pozwalających na regulację w poziomie i po zablokowaniu w tej pozycji, przeprowadza się mechaniczne mocowanie w otworze osadzając kotwy lub dyble. Szczelinę wokół ramy wypełnia się pianką montażową, zakłada i zamyka skrzydła, a po stwardnieniu uszczelnienia, jego nadmiar odcina się i zakrywa np. listwami maskującymi mocowanymi masą akrylową lub za pomocą specjalnych listew tynkarskich.

Warstwowy montaż systemowy okien w ościeżu

Sposób zamocowania okien w ościeżu, w tym systemie montażowym nie różni się od tradycyjnej technologii ich osadzenia, ale nieco inaczej wykonuje się jego oparcie i obwodowe uszczelnienie. Dzięki systemowemu montażowi warstwowemu zapewniamy ograniczenie paroprzepuszczalności na obwodzie osadzenia okna, co eliminuje ryzyko kondensacji pary wodnej w ościeżu oraz „ciepłe” oparcie ramy i parapetu, poprawiając w ten sposób termoizolacyjność wokół okna. Zależnie od warunków i wymagań, przy osadzaniu okna, wykorzystuje się różnorodne zestawienia materiałów montażowych decydujących o ciepło- i paraizolacyjności uszczelnienia.

Ciepły montaż okna w systemie Soudal Window System - wypełnienie szczeliny montażowej pianką wewnątrz pomieszczenia (widoczna folia paroszczelna). fot. Soudal

Najczęściej wykonywany montaż warstwowy polega na osłonięciu szczeliny montażowej wypełnionej pianka termoizolacyjną, foliami o różnych właściwościach. Od środka przyklejana jest folia paroszczelna chroniąca piankę montażową przed wnikaniem wilgotnego powietrza. Z kolei na zewnątrz mocuje się folię paroprzepuszczalną, która umożliwia odparowanie ewentualnie pojawiającej się wilgoci na styku okno - ościeże, a także chroni przed wnikaniem wody opadowej. Ponieważ folie te nie są one odporne na promieniowanie UV, zatem muszą być osłonięte np. listwą tynkarską.

Przy starannie wykończonych ościeżach i dokładnie prostopadłych bokach do uszczelnienia obwodowego wykorzystywane są taśmy rozprężne, które pełnią jednocześnie rolę termoizolacji jak i regulatora paroprzepuszczalności. Taśmy te dobierane są pod kątem ich i odporności na warunki zewnętrzne i zapewniają szybki montaż okna bez konieczności dodatkowej ochrony uszczelnienia .

Nowe okna osadza się na tzw. ciepłym parapecie z twardego polistyrenu ekstrudowanego XPS. fot. Vetrex

Problem zapewnienia dostatecznego oparcia ramy okiennej, z zachowaniem dobrej termoizolacji, rozwiązuje wykorzystanie profili z materiałów ciepłochronnych, tworzących gotowe podłoża pod okno oraz parapet zewnętrzny i wewnętrzny. Do tego celu wykorzystywane są także elementy w formie listew wykonanych z komorowego PCW, które zapewniają szczelność połączenia i łatwe dostosowanie do zamontowania parapetów z obu stron. Pod te systemowe profile termoizolacyjnych trzeba bardzo dokładnie przygotować podłoże przed ich ułożeniem - mur musi być idealnie poziomy i o równej powierzchni.

Kiedy stosować ciepły montaż?

Określenie „ciepły montaż” nie jest równoznaczne z montażem warstwowym, choć często są ze sobą mylone. Zasadnicza różnica polega na innym miejscu osadzenia okna - przy ciepłym montażu będzie ono umieszczone w warstwie termoizolacyjnej ściany, a nie w konstrukcyjnym ościeżu.

Umożliwia to wyeliminowanie ucieczki ciepła przez trudne do ocieplenia brzegi otworu okiennego, ale jednocześnie pojawia się problem zapewnienia dostatecznego oparcia dla parapetu zewnętrznego.

Ten system montażu najczęściej wykorzystuje się do osadzenia okien w ścianach trójwarstwowych, zwłaszcza z elewacją wykonywaną „na gotowo” z np. cegły klinkierowej. Taka elewacja nie może powodować powstawania obwodowych mostków cieplnych wokół ościeża - co nastąpiło by przy montażu okna w tradycyjny sposób - zatem wymaga zamocowania ramy okiennej w płaszczyźnie pokrywającej się od zewnątrz z licem warstwy ociepleniowej.

Zamontowane okna w ścianie trójwarstwowej wymaga więc osadzenia specjalnych konsoli wspornikowych, wychodzących na zewnątrz muru. Do tego celu wykorzystuje się konsole systemowe, umożliwiające wysunięcie okna nawet do 25 cm poza lico ściany.

Montaż okna w systemie ciepłego montażu SWS z wykorzystaniem zewnętrznej konsoli systemowej. fot. Soudal

Podstawowe elementy tego systemu to wsporniki dolne o regulowanej wysokości, co ułatwia ich wypoziomowanie oraz wsporniki boczne wykorzystywane niekiedy również jako mocowanie górne. Elementy tego systemu dobierane są w zależności od wysięgu wspornika, wymiarów i ciężaru okna oraz materiału ściany nośnej.

Montaż okien na konsolach systemowych należy przeprowadzić przed wykonaniem warstwy elewacyjnej, gdyż umożliwi to dokładne ułożenie ocieplenia i uszczelnienie ościeżnicy w otworze. Obmurówka elewacyjna powinna zachodzić ok. 2 cm na ramę okienną tworząc tzw. węgarek , a miejsce styku z ramą okna uszczelnia się taśmą rozprężną.

autor: Redakcja BudownicwaB2B

opracowanie: Aleksander Rembisz

zdjęcia: Soudal, Vetrex

film: KRISPOL