Doskonałe dopasowanie
Asortyment produktów i rozwiązań jest bardzo szeroki, co niekoniecznie ułatwia sprawę. Bramy mają różną konstrukcję, sposób otwierania i parametry termoizolacyjne. Standardem jest napęd, zapewniający nie tylko wygodne sterowanie za pomocą pilota, ale też wiele dodatkowych funkcji. Decyzję o rodzaju wrót najlepiej podjąć przed rozpoczęciem budowy domu – może ona bowiem wymagać wyższego nadproża lub wolnej przestrzeni na ścianie pomieszczenia, pod sufitem albo na podjeździe (zależnie od sposobu poruszania się skrzydła).
Główne założenia dotyczące bramy określane są w projekcie budynku. Najlepiej, gdy wymiary otworu wjazdowego są dopasowane do standardowych wymiarów bram. Jeśli planujemy garaż na dwa samochody, musimy zdecydować, czy chcemy jedną dużą, czy dwie mniejsze – w tej drugiej opcji, przy szerokim wjeździe niezbędne jest solidnie przezbrojone nadproże, zaś w przypadku dwojga wrót, otwór wjazdowy przedzielony słupkiem. Pamiętajmy też, że niektóre wersje montuje się w gotowym wnętrzu, inne przed jego wykończeniem.
Jaką stylistykę wybrać?
Z uwagi na znaczne wymiary i umiejscowienie od frontu, ma ona duży wpływ na estetykę domu. Jej kolor zwykle dopasowuje się do stolarki okiennej i drzwiowej (niektórzy producenci oferują wszystkie te elementy w ramach poszczególnych serii stylistycznych). Czasami do elewacji, okiennic, rolet czy pokrycia dachowego.
Metalowe poszycie może być wykończone okleiną lub pomalowane proszkowo. Najpopularniejsze są odcienie bieli, brązu, szarości. Za lakier w niestandardowym kolorze z palety RAL trzeba dopłacić. Okleiny bywają gładkie (taką powierzchnię najłatwiej wyczyścić) oraz z fakturą, np. naśladującą drewno.
Popularne są też przetłoczenia naśladujące deski czy kasetony. W budynkach o minimalistycznej bryle brama zwykle jest gładka, w kolorze białym lub szarym. Drewnopodobną okleinę często wybiera się do domów w bardziej tradycyjnym stylu. Jeśli w garażu nie ma okna albo chcemy do niego wpuścić więcej naturalnego światła, możemy zamówić bramę z naświetlami. Mają one zarówno walory funkcjonalne, jak i estetyczne.
Niestety, zwiększają cenę przegrody. Wykonywane są z akrylu, poliwęglanu bądź szkła bezpiecznego, antywłamaniowego. Mogą być przezroczyste, mleczne, w różnym kształcie. Warto dopilnować, by pasowały do przeszkleń w drzwiach wejściowych.
Sposób otwierania ma znaczenie
Do domów jednorodzinnych najczęściej kupowane są zautomatyzowane bramy otwierane do góry. W sprzedaży znajdziemy też wersje uchylane na bok. Niektóre mają jednolite skrzydło, inne składają się z segmentów lub lameli.
Modele segmentowe
Zbudowane są z 3–6 metalowych członów, które otwierają się do góry bądź na bok. Ani w pierwszej, ani w drugiej opcji brama podczas ruchu nie wychodzi poza obrys garażu, więc krótszy podjazd nie stanowi problemu. Modele górne należą do najpopularniejszych.
Otwierane skrzydło zachodzi na sufit pomieszczenia – segmenty poruszają się na rolkach po prowadnicach przytwierdzonych do ścian i sufitu. Nadproże musi mieć przynajmniej 20–30 cm wysokości. Konieczne jest też pozostawienie wolnego miejsca na suficie (podwiesza się tu również siłownik napędu) – pamiętajmy o tym, planując np. oświetlenie.
Wersje boczne – z członami ustawionymi pionowo – są dość rzadko wybierane, głównie do niskich i szerokich garaży. Przy otwieraniu skrzydło zachodzi na ścianę wewnątrz pomieszczenia (prowadnice umieszczone są na suficie i w podłodze), nie zajmując miejsca pod sufitem. Aby wejść lub wprowadzić rower do środka, nie trzeba czekać, aż skrzydło całkowicie się otworzy. Napęd może mieć mniejszą moc niż w przypadku modelu górnego.
Siłownik umieszczany jest na ścianie albo tuż powyżej nadproża. Bramy segmentowe montuje się w gotowym pomieszczeniu – z ułożoną posadzką i wykończonymi ścianami. Podczas późniejszego malowania istniało by ryzyko zachlapania skrzydła farbą.
Wersje uchylne
Mają prostą konstrukcję i są łatwe w montażu. Jednolite, niełamane skrzydło zbudowane jest z metalowej ramy pokrytej blachą. Otwierająca się brama wymaga przestrzeni pod sufitem oraz ok. 1 m przed wjazdem. Skrzydło najpierw bowiem nachodzi na podjazd, a dopiero potem chowa się w garażu.
Małe nadproże raczej nie stanowi problemu – w większości przypadków wystarczy 10 cm (czasem to 30). Siłownik napędu – zwykle podwieszany pod sufitem (rzadziej umieszczony na skrzydle) – połączony jest z płytą ruchomym ramieniem. Do montażu można przystąpić, gdy ściany wewnątrz garażu są wykończone, zaś posadzki jeszcze nie ułożone, gdyż w podłodze trzeba zabetonować specjalny próg.
Bramy rolowane (roletowe)
Składają się z wąskich metalowych lameli zwijanych do specjalnej kasety. Działają podobnie jak rolety zewnętrzne i są wygodne w użytkowaniu. Kaseta umieszczana jest nad otworem wjazdowym wewnątrz pomieszczenia (gdy nadproże ma co najmniej 30 cm), na zewnątrz lub w świetle wjazdu (to jednak zmniejsza jego wysokość). Skrzydło nie zajmuje miejsca ani na podjeździe, ani w garażu. Zarówno w przypadku bram rolowanych, jak i segmentowych, otwór może być zwieńczony łukiem. Oczywiście w tym wariancie nie zamocujemy bramy roletowej do spodu nadproża.
Większość modeli ma napęd fabrycznie wbudowany w mechanizm nawijający. Montaż najlepiej przeprowadzić w wykończonym wnętrzu (tak, jak w przypadku bramy segmentowej).
Modele rozwierane
Skrzydła osadzane na zawiasach – otwierane w tradycyjny sposób – wybierane są coraz rzadziej, zwykle do garaży wolnostojących, jednostanowiskowych i pomieszczeń gospodarczych. Wymagają długiego, płaskiego podjazdu – otwierają się bowiem na zewnątrz, a skrzydła zajmują 130–150 cm.
Zimą może blokować je śnieg. Rzadko wyposaża się je w napęd, tym bardziej, że siłownik trzeba zastosować na każdym ze skrzydeł. Po zamontowaniu wrót niezbędne jest wykonanie obróbek tynkarskich wokół ościeżnicy (podobnie jak w przypadku drzwi).
Czy brama powinna chronić przed zimnem?
ramy do garaży ogrzewanych muszą mieć dobrą termoizolacyjność. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, współczynnik przenikania ciepła U nowych bram zamykających garaż ogrzewany nie może przekraczać 1,5 W/(m²·K). Co więcej, już w 2021 r. parametr ten będzie wynosił tylko 1,3. Niektórzy inwestorzy od razu decydują się więc na produkt spełniający wyższe wymagania. Przegroda, która skutecznie chroni przed ucieczką ciepła, przyczynia się do ograniczenia kosztów ogrzewania budynku.
Nie dajmy się jednak zwariować – przez model z typowym ociepleniem nie uchodzi wcale potworna ilość ciepła, ponieważ w garażu utrzymywana jest zwykle o wiele niższa temperatura, niż w pomieszczeniach mieszkalnych. Pamiętajmy też, że wszystkie garaże znajdujące się w bryle budynku są w praktyce w jakimś stopniu ogrzewane. Bo nawet, jeśli nie ma w nich grzejników, ucieka do nich ciepło z przyległych wnętrz mieszkalnych (poprzez ściany i stropy izolowane zwykle słabiej, niż ściany zewnętrzne).
Ciepłochronność bramy zależy przede wszystkim od jej izolacji, wykonywanej z pianki poliuretanowej lub styropianu i umieszczanej między wewnętrznym i zewnętrznym poszyciem. Istotna jest też szczelność połączeń. Za mniej szczelne uznawane są wersje uchylne (choć nie jest to regułą). Można je kupić jako ocieplone bądź nie. W tym drugim wariancie kosztują ok. 30% mniej i z powodzeniem wystarczają do garaży nie ogrzewanych.
Skrzydło można w dowolnym momencie zaizolować styropianem – podobnie jest w przypadku bram rozwieranych. Jeśli zaś kupimy model segmentowy lub rolowany bez izolacji, nie da się go później docieplić – pianka poliuretanowa albo styropian umieszczane są fabrycznie wewnątrz segmentów/lameli.
Jak dobrać napęd?
Standardem są bramy zautomatyzowane, zapewniające komfort i bezpieczeństwo użytkowania. Skrzydła wyposażonego w napęd elektryczny nie otworzy osoba niepowołana, ponadto trudniej jest je podważyć. Każdy rodzaj konstrukcji może mieć automatykę. Producenci bram oferują mechanizmy różnych marek.
Najwygodniej i najtaniej jest skorzystać z kompleksowej usługi producenta lub dystrybutora, obejmującej dobór wrót, automatyki oraz transport i instalację całości. Płacimy wtedy niższy podatek VAT (8%) i możemy liczyć na rabat. Napęd da się też dodać później, ale będzie to bardziej kłopotliwe i może powodować problemy z uznaniem gwarancji, jeżeli montażu dokona inna firma.
Doborem napędu powinien się zająć doradca techniczny, uwzględniając przy tym konstrukcję, ciężar, powierzchnię i intensywność eksploatacji konkretnej bramy. W przeciwnym razie automatyka nie będzie działała prawidłowo albo silnik się zbyt szybko zużyje. Montaż musi wykonać elektryk z uprawnieniami. Bramą można sterować na różne sposoby – używając pilota, smartfona, klawiatury kodowej czy nawet czytnika linii papilarnych.
Wewnątrz garażu warto też umieścić przycisk otwierania/zamykania. Popularne są piloty wielokanałowe, którymi oprócz bramy garażowej zwykle obsługuje się także wjazdową, furtkę czy oświetlenie wjazdu. Bramy z napędem wspomagane są różnymi technologiami – mają rozmaite systemy, które przede wszystkim zapewniają bezpieczne użytkowanie. Chronią przebywające w pobliżu osoby przed uderzeniem lub przytrzaśnięciem. Jednym z nich jest elektroniczny układ odłączający – gdy zamykające się skrzydło natrafia na przeszkodę, kierunek jego ruchu zostaje odwrócony (zaczyna się z powrotem otwierać).
Dzięki listwie optycznej brama zatrzymuje się i cofa, gdy dochodzi do ugięcia dolnej uszczelki przy kontakcie z jakimś obiektem. Standardem jest też zabezpieczenie przed opadnięciem skrzydła, nieocenione w razie zerwania sprężyny. Można również zastosować dodatkowe zabezpieczenie w postaci fotokomórek montowanych po obu stronach wjazdu. Kiedy emitowane przez nie wiązki podczerwieni zostają przerwane, skrzydło zatrzymuje się.
Brama garażowa jest jednym z tych miejsc, przez które złodzieje chętnie włamują się do budynków. Warto więc zadbać o to, aby była wyposażona w zabezpieczenia antywłamaniowe. Zalicza się do nich elektromagnetyczny hamulec siłownika napędzającego bramę, chroniący przed jej podważeniem. Istotne są też klamki obrotowe z ryglem, mechaniczne rygle mocowane po obydwu stronach ościeżnicy, czy wzmocnione profile (w bramie segmentowej chronią przed wyważeniem rolek w prowadnicy).
Autor: Małgorzata Kolmus
Zdjęcie otwierające: NOVOFERM
Komentarze