Certyfikacja LEED: jakie wymogi powinny spełniać produkty budowlane?

Im więcej uzyskanych kredytów, tym wyższy poziom ceryfikacji - od poziomu Certified do Platinum (powyżej 80 kredytów). Nic więc dziwnego, że deweloperzy i właściciele budynków walczą o każdy punkt. Za spełnienie wymogu zawartości recyklingu w użytych materiałach można uzyskać 1 lub 2 punkty. Celem wprowadzenia tych kryteriów jest zwiększenie zapotrzebowania na rozwiązania budowlane, zawierające materiały pochodzące z recyklingu. Zmniejszając tym samym negatywny wpływ na środowisko, będący skutkiem wydobycia i obróbki surowców naturalnych.

Co więc powinien zawierać taki przyjazny certyfikacji LEED produkt budowlany? Musi zostać tak wytworzony, by łączna wartość treści z recyklingu wynosiła 10 proc. (dodatkowy 1 punkt) lub 20 proc. (uzyskanie 2 punktów). W tej eko części składającej się na zawartość produktu znaleźć się muszą zarówno treści z tzw. recyklingu   pokonsumenckiego (to materiały używane już przez końcowego odbiorcę, które zostały pozyskane do ponownego wykorzystania), ale też odpady poprodukcyjne.

Problematyczne szczegóły

W Polsce ekologiczna certyfikacja budynków jest zjawiskiem dość nowym, pojawia się więc sporo pytań. Jedno z nich obejmuje dokładne określenie tego, które odpady produkcyjne można uznać w obliczeniach zawartości recyklingu zgodnie z LEED. Pytanie stawiają sobie audytorzy od procesów certyfikowania, architekci i sami inwestorzy realizujący ekobudynki.

Generalnie sprawa powinna być prosta. Ale nie jest. Według Green Buildings Design & Construction Reference Guide jeśli materiał ma otrzymać dodatkowe punkty w certyfikacji LEED wykluczone jest zastosowanie do jego wytworzenia odpadów powstałych w ramach jednego procesu produkcyjnego. Odpady z zakończonej serii produkcyjnej nie mogą trafić do ponownego przerobienia na tej samej linii. Krótko mówiąc: przy obliczaniu zawartości poziomu surowców z recyklingu występujących materiale budowlanym, nie można brać pod uwagę odpadów powstających w czasie produkcji, które z powrotem trafiają bezpośrednio do tego samego procesu.

Wyjaśnienia niby jednoznaczne, ale sytuacje z fabryk materiałów budowlanych już tak klarowne nie są. Bo co jeśli zakład produkcyjny jest duży, i powstaje w nim kilka rodzajów materiałów i półprodukty? Trzeba się dokładnie przyjrzeć procesowi produkcji, bo pewne szczegóły mogą mieć wpływ na to, czy materiał zostanie uznany jako przyjazny systemowi LEED, czy nie, zauważa Artur Pacyna, doradca techniczny firmy Rockfon, odpowiedzialny za opracowywanie dokumentów wymaganych w procesie certyfikacji budynków.

Złożoność sytuacji widać choćby na przykładzie produkcji sufitów podwieszanych Rockfon. Akustyczne sufity tej marki produkowane są z wełny mineralnej, a ta tworzona jest m.in. z brykietu. Brykiet, następnie wełna mineralna, a finalnie moduły sufitowe powstają na terenie tego samego zakładu - w Polsce jest to fabryka w Cigacicach koncernu Rockwool, do którego należy marka. Co więcej do wytwarzania brykietu używa się odpadów poprodukcyjnych z… produkcji wełny mineralnej. Rodzi się więc pytanie: czy produkcję brykietu uznać należy jako początkową część procesu produkcji wełny mineralnej, z której powstaje sufit? To pytanie o szczegóły, ale bardzo istotne dla wszystkich producentów, którzy mogą mieć podobne sytuacje w swoich zakładach, a chcą by ich produkty  odpowiadały wymogom LEED.

Czy cykl powstania półproduktu jest już częścią linii produkcyjnej finalnego materiału, czy jednak osobnym procesem? Odpowiedź jest ważna. Od niej zależy bowiem, czy udział odpadów wykorzystanych w produkcji półproduktu - w naszym przypadku brykietu - można użyć do wyliczeń zawartości recyklingu w finalnych materiałach, mówi Pacyna.

Ekspert Rockfon podkreśla, że odpowiedź na to pytanie zależy od organizacji danej fabryki. W przypadku naszych sufitów sytuacja sprzyja uzyskaniu punktacji LEED, gdyż proces produkcji brykietu jest całkowicie oddzielny. Nie ma jakiegokolwiek funkcjonalnego powiązania z procesem wytwarzania wełny. Przebiega na innych, niezależnych liniach  produkcyjnych, w innych budynkach, choć położonych na terenie tego samego kompleksu. Tak naprawdę każda z linii produkcyjnych mogłyby znajdować się całkiem w innym miejscu, a odpady z jednej fabryki trafiałyby do w drugiej. To, że są w sąsiedztwie wynika wyłącznie ze względów ekonomicznych, wyjaśnia.

Zgodnie z zasadami LEED nie mamy tu do czynienia z sytuacją, w której odpady z końca produkcji trafiają znów na początek procesu wytwarzania. Bo jest to niedopuszczalne w ocenie ilości materiałów z recyklingu występujących w produktach. Możemy więc odpady poprodukcyjne z wełny, wykorzystane do produkcji brykietu, uwzględnić w finalnym podliczeniu poziomu zawartości materiałów z recyklingu w sufitach, zaznacza.

Dokładne przyjrzenie się procesowi produkcji materiałów użytych w ekobudynku przez audytora certyfikującego, może sprawić, że z pozoru nie do końca jasna sytuacja staje się klarowna i łatwa w podjęciu decyzji o przyznaniu dodatkowych punktów LEED.

Rockfon od wielu lat podejmuje działania mające na celu zmniejszenie wpływu budynków na środowisko. A ponieważ proces certyfikowania budynków w systemach eko jest w Polsce dość nowy, i budzi wiele pytań firma wprowadziła specjalny dział doradztwa w tym zakresie. Każdy inwestor czy architekt, a także konsultanci od przeprowadzania certyfikacji mogą bezpłatne uzyskać porady dotyczące sufitów podwieszanych i wpływu zastosowania tego materiału na końcową punktację w procesie certyfikowania.

źródło i zdjęcie: Rockfon