Materiały nie tylko do termoizolacji

Dobrze zaizolowany termicznie dom to przede wszystkim niskie koszty ogrzewania, korzystny mikroklimat pomieszczeń. Nie ma więc wątpliwości że trzeba skutecznie izolować wszystkie przegrody zewnętrzne - ściany podłogi, dach - pozostaje tylko zdecydować jakich materiałów termoizolacyjnych powinniśmy użyć do konkretnych zastosowań. Choć wybór ogranicza się w zasadzie do dwóch zasadniczych typów materiałów izolacyjnych - spienionego polistyrenu lub wełny mineralnej - to w każdej z tych grup znajduje się wiele odmian wyrobów charakteryzujących się zróżnicowanymi własnościami. Produkty te cechują się również dobrymi własnościami izolacji akustycznej, co wykorzystuje się do wyciszenia ścian wewnętrznych i podłóg. Istotne jest więc zastosowanie odpowiedniego rodzaju produktu do określonego dla niego optymalnego przeznaczenia.

Materiały nie tylko do termoizolacji

Termoizolacje z polistyrenu i wełny mineralnej

Izolacje polistyrenowe to przede wszystkim popularny styropian czyli polistyren ekspandowany oznaczany symbolem EPS oraz twardszy polistyren ekstrudowany oznaczony symbolem XPS. Surowcem wyjściowym do produkcji w obu przypadkach jest polistyren, ale w inny sposób zostaje on przetworzony.

Bloki styropianu. fot. FS Arbet
Bloki styropianu. fot. FS Arbet

Materiał styropianowy powstaje przez wstępne spienienie granulek, a następnie "sklejenie" ich w formę bloku, który następnie cięty jest na płyty o wymaganych wymiarach.

Struktura tego materiału jest dość porowata, co wpływa głównie na dużą nasiąkliwość w przypadku zawilgocenia. Natomiast polistyren ekstrudowany produkowany jest w formach o docelowych wymiarach płyt, do których wtłaczany jest granulat ulegający spienieniu.

Płyty te mają więc bardziej jednorodną zamkniętokomórkowa strukturę o gładkich powierzchniach, dlatego charakteryzują się znikoma nasiąkliwością i większą twardością niż płyty EPS.

Zależnie od odmiany wynikającej ze struktury materiału i masy objętościowej uzyskuje się różne wartości współczynnika przewodzenia ciepła λ w zakresie 0,030-0,042 W/m K.

Materiały izolacyjne z wełny mineralnej obejmują również dwie główne grupy wyrobów różniących się surowcem wyjściowym do ich produkcji. Są to wyroby z wełny skalnej wytwarzane w procesie stopienia i rozwłóknienia skał naturalnych oraz wyroby z wełny szklanej powstające z cieniutkich włókien szklanych.

Mimo różnych surowców użytych do produkcji własności termoizolacyjne obu rodzajów wełny są praktycznie takie same i zależą przede wszystkim od stopnia sprasowania, a więc i gęstości tych materiałów.

Pewne różnice występują jednak w ich sprężystości - wełna szklana dzięki dłuższym włóknom jest bardziej sprężysta, zatem lepiej wypełnia nieforemne przestrzenie, natomiast wełna skalna charakteryzuje się większa odpornością na bardzo wysokie temperatury.

Zakres uzyskiwanej przewodności cieplnej dla wełen mineralnych odpowiada współczynnikowi λ w zakresie 0,033-0,045 W/m×K.

Co decyduje o doborze materiału termoizolacyjnego?

Oprócz parametrów ciepłochronnych, materiał termoizolacyjny musi spełniać również wiele innych wymagań zależnie od miejsca zamontowania. gdzie decydująca może być np. niska nasiąkliwość, wysoka paroprzepuszczalność lub odporność na obciążenia.

Zastosowanie płyt XPS do izolacji podłóg. fot. URSA
Zastosowanie płyt XPS do izolacji podłóg. fot. URSA

W przypadku wyrobów polistyrenowych EPS i XPS trzeba też brać pod uwagę możliwość kontaktu z substancjami chemicznymi - głównie benzyną, rozpuszczalnikami - gdyż wyroby te nie są odporne na oddziaływanie wielu cieczy i gazów, a także temperaturę i wymagania ochrony przeciwpożarowej.

W praktyce wykształciła się podstawowa zasada zastosowania materiałów termoizolacyjnych - tam gdzie ocieplenie ma kontakt z murem, gruntem stosujemy wyroby polistyrenowe, a w suchych warunkach i kontakcie z drewnem - wełny mineralne.

Zastosowanie wyrobów styropianowych EPS

Styropian produkowany jest w kilku odmianach o różnym przeznaczeniu i wytrzymałości mechanicznej, a w wyborze odpowiedniego materiału pomaga informacja na opakowaniu. W budownictwie jednorodzinny wykorzystuje się głównie trzy odmiany styropianu: EPS 50 stosowany w ociepleniu ścian warstwowych, EPS 70 lub 80 wykorzystywanych przy ociepleniach elewacji metoda BSO oraz odmianę EPS 100 jako izolacje podłóg.

Oczywiście można zamiennie stosować mocniejsze odmiany zamiast zalecanych, ale odbija się to na kosztach - twardszy styropian to droższy styropian. Styropian produkowany jest w płytach o wymiarach 50 lub 60 cm x 100cm a krawędzie mogą być proste lub schodkowe.

Na rynku pojawiają się też styropiany modyfikowane (szare, z kropkami) jednak ich parametry i zastosowanie nie różnią się istotnie od płyt standardowych.

Oprócz podstawowego asortymentu przy budowie mogą być wykorzystywane płyty "akustyczne" EPS T - 24 dB lub 30 dB wykorzystywane do izolacji akustycznej podłóg. W warunkach zagrożenia długotrwałym zawilgoceniem stosowane są niekiedy płyty ze styropianu odmiany hydro, charakteryzujące się niższą nasiąkliwością dzięki obecności naskórka.

Płyty EPS o podwyższonej izolacyjności akustycznej (TONOPIAN), zmniejszonej nasiąkliwości (HYDROPIAN). fot. FS ARBET
Płyty EPS o podwyższonej izolacyjności akustycznej (TONOPIAN), zmniejszonej nasiąkliwości (HYDROPIAN). fot. FS ARBET

Izolacje ze styropianu mogą być układane luźno np. na podłodze lub klejone do podłoża zaprawami klejowy bądź bezrozpuszczalnikowym lepikiem. Przy ocieplaniu poszczególnych elementów domu należy przestrzegać następujących zasad:

  • Podłoga na gruncie - płyty EPS 100 układamy dwuwarstwowo z przesunięciem styków w kolejnej warstwie. Pod płytami należy położyć izolację przeciwwilgociową z folii lub papy , jak również przykryć je folią, co zapobiega wnikaniu mieszanki betonowej w spoiny.
  • Ściany zewnętrzne - przy konstrukcji ściany trójwarstwowej płyty EPS 50 układamy również w dwóch warstwach nabijając je na kotwy łączące warstwy murowe. Przy ociepleniu metodą BSO należy używać płyt EPS 70 z krawędziami schodkowymi, co ogranicza możliwość powstawania mostów cieplnych. Przyklejanie powinno odbywać się metoda obwiedniowo-punktową i zalecane jest również mocowanie kotwami w liczbie nie mniejszej niż 4 szt./m2
Ocieplenie domu metoda ETICS (BSO) w Kompletnym Systemie Ociepleń TERMONIUM. fot. Termo Organika
Ocieplenie domu metoda ETICS (BSO) w Kompletnym Systemie Ociepleń TERMONIUM. fot. Termo Organika

 

  • Podłogi pływające - aby styropian akustyczny spełnił swoje zadanie musi być obciążony jastrychem o grubości przynajmniej 4 cm i oddylatowanym od ścian.
  • Przestrzenie nieosłonięte - płyty styropianowe mogą być również wykorzystywane do ocieplenia strychów, schowków, poprze luźne ułożenie na podłodze lub przybicie do ścian. Jednak w nieosłoniętym styropianie mogą zagnieździć się gryzonie, warto wiec zabezpieczyć powierzchnie siatką z włókna szklanego wtopioną w zaprawę klejową.

Wykorzystanie polistyrenu ekstrudowanego XPS

Dzięki znikomej nasiąkliwości i dużej twardości płyty XPS stosowane są głównie do ocieplenia podziemnych części budynku, cokołów, tarasów i dachów odwróconych. Producenci oferują wiele odmian płyt z polistyrenu ekstrudowanego dostosowanych do konkretnych zastosowań. W budownictwie jednorodzinnym wykorzystuje się głównie tańsze odmiany o prostych lub schodkowych krawędziach z powierzchnią gładką lub chropowata.

Izolacja ścian piwnic płytami XPS. fot. Termo Organika
Izolacja ścian piwnic płytami XPS. fot. Termo Organika

Ściany piwnic - płyty XPS mocuje się na izolacji przeciwwodnej jedynie punktowo lepikiem bezrozpuszczalnikowy, gdyż pełni on tylko role chwilowego zamocowania- po obsypaniu, ziemia dociśnie płyty do ściany.

Cokoły i ściany nadziemia - do ocieplenia używa się płyt o chropowatej powierzchni, dzięki czemu uzyskuje się lepszą przyczepności zaprawy klejowej lub tynku. Ocieplenie cokołu zaczyna się na poziomie ok. 10 cm poniżej gruntu, a płyty przykleja się w taki sam sposób jak płyty styropianowe przy ociepleniu metodą BSO.

Dachy odwrócone - płyty z krawędziami schodkowymi układa się na izolacji przeciwwodnej dachu płaskiego z ukształtowanym spadkiem w kierunku orynnowania. Na rozłożonych płytach umieszcza się geowłókninę filtracyjną i rozkłada warstwę dociskową ze żwiru o grubości co najmniej 5 cm, płyt chodnikowych lub tworzy "zielony dach".

Izolacje z wełny mineralnej

W praktyce wyróżniamy trzy typy wełny ze wglądu na jej ciężar objętościowy: lekką o gęstości do 30 kg/m3, średnią o gęstości 40-70 kg/m3 i ciężką powyżej 100 kg/m3. W domach jednorodzinnych izolacje z wełny mineralnej wykorzystujemy przede wszystkim przy izolacji dachów nad poddaszem ogrzewanym, ścianek szkieletowych, a także do ocieplania ścian zewnętrznych w technologii BSO, lekkiej suchej lub w ścianach trójwarstwowych.

Istotną cecha wełny mineralnej jest mały opór dyfuzyjny dla pary wodnej, co z jednej strony może być czynnikiem korzystny, ale również może skutkować wykraplaniem się pary wodnej wewnątrz ocieplenia.

Dodatkową zaletą wełny mineralnej jest jej zdolność do tłumienia przenikających przez przegrodę dźwięków, co wykorzystuje się jako element podstawowej lub dodatkowej izolacji akustycznej w ścianach wewnętrznych i stropach. .

Zasady ocieplenia wełną mineralną

Konstrukcje dachowe - do izolacji cieplnej dachu wykorzystuje się lekkie odmiany postaci maty z wełny szklanej dostarczane w sprasowanych rolkach. Izolacje w konstrukcji dachowej układa się najczęściej dwuwarstwowo - pierwsza warstwę między krokwiami, a drugą od spodu krokwi.

Izolacja poddasza w układzie dwuwarstwowym wełna mineralną. fot. climowool
Izolacja poddasza w układzie dwuwarstwowym wełna mineralną. fot. climowool

Bezwzględnie od strony dachu należy ułożyć folię o wysokiej paroprzepuszczalności i utworzyć nad nią pustkę wentylacyjną poprzez zamontowanie kontrłat, a od strony wewnętrznej, pod ociepleniem należy zamocować folię paroizolacyjną.

Ściany trójwarstwowe - do termoizolacji tych ścian wykorzystuje się płyty o średniej gęstości 40-70 kg/m3. W ścianach trójwarstwowych należy pozostawić pustkę powietrzną o szerokości 3-4 cm między warstwą elewacyjną, a ociepleniem i u dołu oraz na górze elewacji murowanej zamontować puszki wentylacyjne. Płyty z wełny mineralnej mocuje się do ściany nośnej za pomocą specjalnych talerzyków dociskowych osadzonych na kotwach.

Budowa ściany trójwarstwowej. fot. Röben Polska
Budowa ściany trójwarstwowej. fot. Röben Polska

Ocieplenie metodą suchą - termoizolację z wełny o średniej gęstości umieszcza się miedzy listwami rusztu nośnego dla elewacji i osłania folią wiatroizolacyjną. Elewacja z sidingu, desek, czy płyt powinna być odsunięta od ocieplenia o 3-4 cm za pomocą listew dystansowych, a utworzona pusta przestrzeń - wentylowana.

Ocieplenie metodą ETICS (BSO) - wykorzystywane są płyty ciężkie (gęstość 140-1 60 kg/m3) lub specjale płyty lamelowe. Należy stosować zaprawy klejowe przeznaczone do mocowania wełny mineralnej oraz kołki mocujące z metalowym rdzeniem w liczbie 6 szt./m2. Do pokrycia tynkiem wykorzystuje się materiały o wysokiej paroprzepuszczalności (tynk mineralny lub silikatowy).

Izolacja budynku metoda lekką mokrą ETICS (BSO) z zastosowaniem wełny mineralnej Isover i chemii budowlanej weber. fot. Isover/weber
Izolacja budynku metoda lekką mokrą ETICS (BSO) z zastosowaniem wełny mineralnej Isover i chemii budowlanej weber. fot. Isover/weber

Przegrody akustyczne - do wypełniania ścianek szkieletowych używa się wełny o średniej gęstości, a efekt tłumienia dźwięków zależy od staranności wypełnienia i grubości izolacji.

Wypełnienie lekkiej ściany działowej wełną mineralną. fot. Rockwool
Wypełnienie lekkiej ściany działowej wełną mineralną. fot. Rockwool

W przypadku wyciszania już istniejących ścian, wełna nie powinna przylegać do istniejącego podłoża - zachowanie 2-3 cm odstępu znacząco poprawi zdolność tłumienia hałasu.

Autor: Redakcja BudownicwaB2B

Opracowanie: Aleksander Rembisz

Zdjęcia: Termo Organika, Ursa, Isover, Climowool, Röben Polska, FS Arbet, Rockwool

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT