Jak wybrać i zaaranżować kominek?

Bogactwo oferowanych na rynku kominków z jednej strony daje możliwość dopasowania urządzenia do indywidualnych potrzeb, z drugiej jednak wymaga przyswojenia choćby podstawowej wiedzy na temat rodzajów i zastosowań poszczególnych konstrukcji. Przemyślany wybór odpowiedniego źródła ciepła będzie gwarancją komfortowego użytkowania i pozwoli stworzyć przyjemną atmosferę w domowych pomieszczeniach.

Kominek otwarty czy zamknięty? W płaszczu czy bez?

Wybór między konstrukcją otwartą a zamkniętą to pierwszy krok, który należy wykonać, budując wymarzony kominek. Modele otwarte są najbardziej zbliżone do stosowanych przez wieki palenisk, które służyły do przygotowania posiłków, a także ogrzewania i oświetlania domostw. Ich największą zaletą jest niepowtarzalny klimat, jaki tworzą w pomieszczeniach. Wbrew pozorom nie są jednak efektywnym źródłem ciepła - wykorzystują do ogrzania pomieszczenia jedynie około 20% energii zawartej w drewnie, które w związku z nieograniczonym dopływem powietrza dodatkowo szybko się spala. Przyjemny wieczór przy blasku ognia wiąże się więc w ich przypadku z koniecznością częstego uzupełniania opału.

Bardziej praktycznym rozwiązaniem są kominki zamknięte. Ich głównym elementem jest wkład kominkowy, zasłonięty przeszklonymi drzwiami. W porównaniu do konstrukcji otwartych, zdecydowanie podnosi to bezpieczeństwo i efektywność energetyczną procesu spalania, wynoszącą nawet do 70%. Dzięki temu można je z powodzeniem wykorzystywać jako źródło ciepła w budynku.

Wkłady mogą być przystosowane do współpracy z instalacją dystrybucji gorącego powietrza, lub posiadać tak zwany płaszcz wodny. Pierwsze rozwiązanie wykorzystuje ogrzewające się powietrze, przepływające między ściankami obudowy a wkładem kominowym. Grawitacyjnie lub przy pomocy wentylatora, ciepło to jest rozprowadzane przez dodatkową instalację do innych pomieszczeń. Wydajność dobrze wykonanego systemu dystrybucji gorącego powietrza jest bardzo duża, choć obniżać może ją konieczność instalowania filtrów, oczyszczających z kurzu przenoszone rurami powietrze.

Oprócz powietrza, w kominkach zamkniętych nośnikiem ciepła może być także woda. Wkłady mogą być otoczone tak zwanym płaszczem wodnym. Otacza on komorę spalania, a znajdująca się w nim woda po podgrzaniu kierowana jest do instalacji c.o. Wymaga to jednak najczęściej współpracy z kotłem na gaz lub olej, a także zabezpieczeń przed nadmiernym wzrostem ciśnienia i przegrzaniem wody.

Dla każdego coś ciepłego

Aby cieszyć się w domu blaskiem naturalnego ognia dziś nie trzeba już inwestować w kosztowne instalacje i rozległe prace budowlane. W ostatnim czasie na rynku pojawiły się bowiem biokominki. Dotychczas najpowszechniejszą namiastką kominków były tak zwane "kozy", czyli piece wolno stojące. Jednak nawet one wymagają podłączenia do osobnego przewodu kominowego i zabezpieczenia przed wysoką temperaturą podłogi i ścian. Biokominki są opalane etanolem, który w płynnej lub żelowej postaci spala się praktycznie w 100%. Dzięki temu można je instalować w pomieszczeniach bez przewodów kominowych, pamiętając jedynie o ich regularnym wietrzeniu. Pamiętajmy jednak, że ten rodzaj kominków ma przede wszystkim spełniać funkcje estetyczne.

Jeśli kominek ma służyć do ogrzewania domu, szczególną uwagę należy zwrócić na podstawowe parametry techniczne. Nominalna moc grzewcza to średnia wyliczona z trzech godzin palenia w warunkach testowych. W praktyce jej wartość ma większe znaczenie niż maksymalna moc urządzenia. Z kolei wyrażony w procentach parametr sprawności mówi nam, jaka część energii powstającej podczas palenia z mocą nominalną jest odzyskiwana w postaci ciepła. Oczywiście istotny jest również odpowiedni materiał, z którego wykonany jest wkład. Żeliwne konstrukcje są trwalsze, ale też cięższe i droższe od stalowych. W niektórych kominkach można też, oprócz drewna, spalać brykiet drzewny albo węgiel brunatny. Ponadto, warto zainteresować się dość popularnymi ostatnio wkładami z drzwiczkami w postaci unoszonej do góry szyby, co ułatwia umieszczanie w palenisku opału.

Z kominkiem klimatycznie i praktycznie

Niezależnie od rodzaju wybranego kominka, powinien się on dobrze prezentować w wybranym pomieszczeniu. Do niedawna dominowały tradycyjne, często rustykalne aranżacje, tworzone najczęściej przy użyciu kamieni i cegły. Obecnie coraz chętniej stosowane są obudowy utrzymane w minimalistycznym, czasem wręcz ascetycznym stylu. Również w tym przypadku powszechnie stosowane są naturalne materiały, ale ich forma bardziej koresponduje z charakterem nowoczesnych wnętrz.

Bogata oferta rynkowa obejmuje nie tylko kominki proste lub narożnikowe. W zależności od liczby powierzchni, przez które widać palenisko, dostępne są również konstrukcje dwu- lub trzystronne. Nowoczesne rozwiązania umożliwiają też instalację kominków w bardzo zróżnicowanych miejscach, na przykład w łazienkach, zamieniając je w prawdziwe salony kąpielowe. Największą dowolność dają w tej sytuacji biokominki, ponieważ ze względu na brak konieczności dostępu do przewodów kominowych można je zamontować w praktycznie każdym punkcie wybranego pomieszczenia. W zależności od położenia i rozmiarów konstrukcji, przestrzeń znajdującą się dookoła kominka można dodatkowo zagospodarować, na przykład jako podręczny skład opału lub miejsce przechowywania akcesoriów do palenia, takich jak miotły, szufle czy pogrzebacze. Zawsze należy jednak pamiętać o właściwym zabezpieczeniu najbliższego otoczenia paleniska, z którego mogą wypadać iskry lub rozgrzane przedmioty.

Okres jesienno-zimowy to czas, w którym perspektywa posiadania kominka staje się szczególnie kusząca. Przemyślany wybór odpowiedniego rozwiązania będzie gwarancją komfortowego użytkowania i stworzenia w domowych wnętrzach niepowtarzalnej atmosfery, a bogactwo dostępnych na rynku modeli pozwoli idealnie dopasować jego wygląd do charakteru pomieszczeń.

Anna Poprawska, projektantka wnętrz z portalu Homebook.pl.

Zdjęcie: Homebook.pl