Rewolucja w prawie budowlanym. Co nas czeka od stycznia 2023 r.?

Nowe prawo budowlane - co się zmieni?

Według nowych przepisów prawa budowlanego nie będzie już potrzebne pozwolenie na budowę własnego domu. Ponadto wprowadzane będą nowoczesne rozwiązania w procesie budowlanym.

Nowelizacja prawa budowlanego przewiduje wiele zmian. Po pierwsze będzie można wybudować jednorodzinny budynek mieszkalny o powierzchni zabudowy poniżej oraz powyżej 70m2 na podstawie jednolitej procedury. Rozszerzony zostanie też katalog robót i obiektów budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz dokonania zgłoszenia.

Utworzona ma być Baza Projektów Budowlanych oraz usprawnione mają być procedury oddawania do użytkowania obiektów budowlanych. Wprowadzone zostaną również kary za nieterminowe wydawanie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę.

Uruchomiona zostanie Elektroniczna Książka Obiektu Budowlanego oraz Elektroniczny Centralny Rejestr osób posiadających Uprawnienia Budowlane. Rozszerzeniu ulegnie system Elektronicznego Dziennika Budowy, rozbudowany też będzie portal e-Budownictwo.

Dom bez pozwolenia na budowę

Najważniejszą zmianą w prawie budowlanym jest wprowadzenie jednolitej procedury w przypadku budowy domów mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy poniżej i powyżej 70m2. Rozwiązanie to jest adresowane do wszystkich posiadaczy działek, ma ułatwić spełnienie marzeń o własnym domu.

Zgłoszenia mają być realizowane na podstawie projektu z obowiązkowym kierownikiem budowy i uproszczoną procedurą odbioru domu, która polegać będzie na potwierdzeniu przez kierownika budowy gotowości do zamieszkania.

Kierownik będzie obowiązkowy w przypadku budowy domu powyżej 70 m2, mniejsze domy można budować bez pozwolenia i bez kierownika budowy. W nowym prawie brak jest ograniczeń co do powierzchni zabudowy domu, natomiast ograniczona jest jego wysokość - maksymalnie dwie kondygnacje.

Elektrownie wiatrowe

Na zgłoszenie wybudujemy wolno stojącą elektrownię wiatrową, której całkowita wysokość jest większa niż 3 m i nie większa niż 12 m. Moc elektrowni nie może przekraczać mocy mikroinstalacji, a odległość usytuowania od granic działki nie może być mniejsza niż jej całkowita wysokość. Budowa elektrowni o wysokości do 3 m nie będzie wymagała ani pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia.

Zbiorniki na wody opadowe

Zgłoszenia będzie wymagała budowa zbiornika na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 3 m3 i nie większej niż 10 m3. Budowa zbiornika do 3 m3 nie będzie wymagała ani pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia.

Baza Projektów Budowlanych

Nowe prawo budowlane przewiduje utworzenie Bazy Projektów Budowlanych, dzięki której organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego będą miały łatwiejszy dostęp do projektów sporządzonych w postaci elektronicznej. Dotyczyć to będzie m.in. wniosków o pozwolenie na budowę, zgłoszeń i zawiadomień.

Elektroniczny Dziennik Budowy

Nowelizacja ustawy prawo budowlane rozszerza zastosowanie Elektronicznego Dziennika Budowy. Będą tam zapisywane wszystkie zdarzenia, które dokumentują przebieg robót budowlanych.

Elektroniczny Dziennik Budowy umożliwi realizację wszystkich czynności na komputerze (za pomocą przeglądarki internetowej) lub za pośrednictwem aplikacji mobilnej zainstalowanej na smartfonie lub tablecie. Papierowa forma dziennika budowy będzie dostępna do 2030 r.

Elektroniczna Książka Obiektu Budowlanego

Kolejna zmiana w prawie budowlanym to wprowadzenie elektronicznej książki obiektu budowlanego. Ma to być aplikacja, w której właściciel lub zarządca będzie zapisywał informacje o obiekcie budowlanym, o jego właścicielach i zarządcach oraz o przeprowadzanych kontrolach.

Znajdą się tam również ekspertyzy i opinie techniczne oraz informacje o robotach budowlanych przeprowadzonych po oddaniu obiektu do użytkowania. Ponadto w elektronicznej książce obiektu budowlanego zapisane będą decyzje, postanowienia, zaświadczenia oraz inne dokumenty wydane przez organy administracji publicznej, a także informacje o ew. katastrofach budowlanych.

System e-CRUB

Kolejną nowością jest Elektroniczny Centralny Rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane. System został uruchomiony 1 sierpnia 2022 r. zastępując Centralny Rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane oraz rejestr ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie.

System e-CRUB pozwoli inwestorom na szybkie sprawdzenie kwalifikacji i uprawnień podczas zatrudniania projektanta czy inżyniera. Dzięki e-CRUB osoby z branży budowlanej, które zdają egzamin w jednej z izb, będą mogły szybciej korzystać z nabytych uprawnień.

Wyszukiwarka e-CRUB dostępna jest pod adresem https://e-crub.gunb.gov.pl/

Rozbudowa serwisu e-Budownictwo

Nowelizacja przewiduje dalszą rozbudowę serwisu https://e-budownictwo.gunb.gov.pl, dającego dostęp do ponad 20 wniosków i zgłoszeń w procesie inwestycyjno-budowlanym oraz umożliwiającego sprawdzanie statusów złożonych wniosków.

Likwidacja formalnego oddawania do użytkowania

W znowelizowanym prawie budowlanym pozwolenie na użytkowanie ma być wymagane tylko wtedy, gdy przystąpienie do użytkowania obiektu będzie następowało przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych. W pozostałych przypadkach wymagane będzie zawiadomienie o zakończeniu budowy.

Nowe prawo budowlane zakłada też wprowadzenie przepisów umożliwiających nakładanie kar za nieterminowe wydawanie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę.

Autor: Sebastian Malinowski
Zdjęcie: Pixabay