Przygotowanie domu przed zimą

Zanim nadejdą mroźne dni warto sprawdzić funkcjonowanie domowych instalacji - zwłaszcza grzejnej - osłonić miejsca narażone na przemarzanie np. płytami styropianu, wyregulować okucia okienne. Jeśli zajmujemy się budynkiem jeszcze nie użytkowanym konieczne będzie zrobienie odpowiednich zabezpieczeń stosowne do stanu zaawansowania budowy.

Przygotowanie domu przed zimą

Przegląd instalacji centralnego ogrzewania

System ogrzewania, który współpracuje z kotłem na określony rodzaj paliwa, zależnie od konfiguracji instalacji wymaga przeprowadzenia w różnym zakresie okresowych regulacji, przeglądów i konserwacji jego składników.

Poszczególne elementy tego układu trzeba okresowo sprawdzać, a kotły grzewcze i współpracujący z nimi osprzęt czyścić i przeprowadzać niezbędne regulacje.

Wszystkie rodzaje kotłów gazowych powinny być przynajmniej raz w roku poddane przeglądowi przez instalatora, który sprawdzi między innymi wydajność grzewczą palnika, oczyści wymiennik ciepła i filtry, a w razie potrzeby przeprowadzi płukanie obiegu i ewentualną wymianę niesprawnych elementów.

We własnym zakresie przeprowadzimy natomiast proste zabiegi konserwacyjne takie jak uzupełnienie ciśnienia w obiegu grzewczym, oczyszczenie filtrów na przepływie wody i odprowadzeniu skroplin czy niekiedy oczyszczenie wymiennika ciepła.

Podobne zabiegi dotyczą również kotłów na olej opałowy, z tym, że regulacja palnika powinna być przeprowadzana po każdym napełnieniu zbiornika paliwa. Z kolei w kotłach na paliwo stałe konieczne regulacje dotyczą głównie współpracującego z nim osprzętu i np.

w przypadku sterowania elektronicznego konieczna może być wizyta instalatora. Przy użytkowaniu takiego kotła należy również systematycznie sprawdzać i ewentualne przeprowadzać czyszczenie przewodu dymowego.

Ten przewód spalinowy wymaga oczyszczenia prze kominiarza przed uruchomieniem kotła w kolejnym sezonie grzewczym. fot. MK Systemy Kominowe
Ten przewód spalinowy wymaga oczyszczenia prze kominiarza przed uruchomieniem kotła w kolejnym sezonie grzewczym. fot. MK Systemy Kominowe

Zgodnie z przepisami przeglądowi okresowemu i czyszczeniu podlegają kanały kominowe i zależnie rodzaju współpracującego z nim kotła - formalnie zabiegi te powinny być przeprowadzane czterokrotnie w ciągu roku dla kanałów dymowych (kotły na paliwo stałe) lub dwukrotnie dla kanałów spalinowych (kotły gazowe i olejowe), i wykonane przez uprawnionego kominiarza, który powinien wydać poświadczenie przeprowadzonych czynności.

Próba funkcjonowania instalacji grzewczej

Przeprowadzenie próbnego rozruchu instalacji grzejnej pozwala na sprawdzenie skuteczności jej funkcjonowania i przeprowadzenie koniecznych regulacji.

Zależnie od konfiguracji systemu sprawdzeniu i ewentualnej naprawie podlegać mogą różne jego elementy ale najczęściej problem sprawia niedostateczna moc grzejna przekazywana przez grzejniki co może wynikać ze zbyt słabego przepływu czynnika lub zbyt niskiej temperatury.

Niedostateczna moc grzejna przekazywana przez grzejniki może mieć kilka przyczyn. fot. KFA Armatura
Niedostateczna moc grzejna przekazywana przez grzejniki może mieć kilka przyczyn. fot. KFA Armatura

Lokalne ograniczenie przepływu powodowane jest często przez zakleszczone zwory przygrzejnikowe zwłaszcza regulowane przez głowice termostatyczne.

Po dłuższym okresie bezczynności w lecie, grzybki zaworów mogą ulec „przyklejeniu” zamykając trwale przepływ wody.

Takiej sytuacji sprzyja pozostawienie zaworów w pozycji zamkniętej, co dodatkowo może spowodować uszkodzenie puszki termostatycznej (w gorące dni ulega ona silnemu rozszerzeniu i w efekcie deformacji). Niekiedy w odblokowaniu przepływu pomaga opukiwanie zaworu bądź odciągnięcia trzpienia zaworu sterującego.

Niska i nierównomierna temperatura grzejników może wynikać z zapowietrzenia się instalacji. Powietrze w instalacji sprawia, że przez część grzejnika nie przepływa woda, co objawia się ich chłodną powierzchnią i niekiedy słyszalnym przepływem cieczy.

Przyczyną zapowietrzania się są nieszczelności w instalacji, co wymaga również częstego uzupełnienia wody grzewczej. Niekiedy przecieki trudno zlokalizować jeśli są niewielkie i występują w gorącej części instalacji. np. wewnątrz kotła - wyciekająca woda po prostu odparowuje.

Przy prawidłowo rozmieszczonych odpowietrznikach automatycznych sygnałem świadczącym o nieszczelnościach będzie systematyczny spadek ciśnienia wskazywany przez manometr kotłowy.

W przypadku zapowietrzenia grzejnika wyposażonego w odpowietrznik ręczny wypuszczenie powietrza umożliwia poluzowanie wkrętakiem lub kluczem zaworka, do czasu pojawienia się ciągłego strumienia wody.

Natomiast działanie zaworów automatycznych można spędzić naciskając np. drutem na zawór pływakowy. W sprawnym odpowietrzniku nastąpi natychmiastowy wypływ ciec.

Okna do przeglądu

Wstępną ocenę stanu okna przeprowadzamy pod kątem przylegania profili, stan uszczelek czy funkcjonowanie okuć. Najczęstszą przyczyną nieszczelności, a więc i ponadnormatywnych strat ciepła przez wentylację, jest zły stan, a nawet brak uszczelek obwodowych.

W starych oknach fabrycznie montowane uszczelki były gumowe, mocowane powierzchniowo zszywkami (okna starego typu) lub osadzane z wyfrezowanych rowkach z gumy EPDM ( nowsze wersje okien).

Uszczelki powierzchniowe po dłuższym czasie utraciły elastyczność lub uległy oderwaniu i trzeba je wymienić.

W nowszych oknach uszczelnienia są mniej narażone na uszkodzenia, jednak zdarzają się miejscowe naderwania czy trwałe deformacje.

Stan uszczelnień można sprawdzić np. kartką papieru włożoną w kilku miejscach między skrzydło, a ościeżnicę - przy próbie jej wyciągnięcia powinna stawiać wyczuwalny opór.

Regulacja szczelności poprzez obrót bolców przy użyciu klucza trzpieniowego. fot. Oknoplast
Regulacja szczelności poprzez obrót bolców przy użyciu klucza trzpieniowego. fot. Oknoplast

W oknach z tzw. okuciami obwiedniowymi należy też przeprowadzić regulacje szczelności. Zależnie od modelu okucia, regulację przeprowadza się poprzez obrót bolców przy użyciu klucza trzpieniowego nazywanego imbusowym, specjalnego klucza firmowego lub nawet ręcznie po podciągnięciu rolki i jej obrocie.

Bolce mocowane są mimośrodowo, zatem zależnie od ich pozycji uzyskuje się mniejszą lub większa szczelinę między skrzydłem, a ramą. Pozycje położenia bolców określa nacięcie, które powinno być w jednakowym położeniu dla wszystkich rolek na obwodzie.

W sezonie letnim należy zapewnić większy luz, ustawiając bolce węższą częścią obwodu w stronę pomieszczenia, natomiast na zimę przestawiamy je w położenie zapewniające większą szczelność.

Regulacja pracy okuć obwiedniowych w stolarce okiennej. fot. ABAKUS
Regulacja pracy okuć obwiedniowych w stolarce okiennej. fot. ABAKUS

Sprawność funkcjonowania okuć okiennych - zwłaszcza powszechnie montowanych obecnie mechanizmów obwiedniowych - wymaga przeprowadzenia regularnego smarowania ruchomych elementów, a zabieg ten powinien być przeprowadzany dwukrotnie w ciągu roku - jesienią, przed sezonem grzewczym oraz na wiosnę.

Przy braku dokładniejszych informacji o punktach smarowania można przyjąć, że odrobinę środka smarnego należy wprowadzić w miejscach wzajemnego przesuwania się metalowych elementów okucia (rygli, zasuwnicy, przedłużek, rozwórki, zawiasów).

Do smarowania należy użyć specjalnego smaru do okuć, który nie przebarwia profili i nie tworzy tłustej powłoki utrzymującej kurz, a jednocześnie zabezpiecza przed korozją i zmniejsza opory tarcia.

W razie potrzeby przy takich okuciach stosunkowo łatwo można wyregulować położenie skrzydła w ramie, jeśli ociera ono o górną lub dolną poprzeczkę, bądź przy zamykaniu ustawia się skośnie. Stosowną zmianę położenia skrzydła umożliwiają śruby regulacyjne znajdujące się w dolny i górnym zawiasie.

Używając odpowiedniego klucza trzpieniowego umieszczonego pionowo w osi zawiasu dolnego możemy skrzydło podnieść lub opuścić względem ramy.

Z kolei regulację w poziomie umożliwia boczna śruba imbusowa w zawiasie dolnym jak i górnym.

Do poprawienia szczelności można wykorzystać dostępne w handlu uszczelki profilowe, samoprzylepne bądź wymienić uszkodzone uszczelnienie wciskane na nowe, o odpowiednio dobranym profilu.

W oknach z podwójnymi ramiakami (skrzynkowe, ościeżnicowe) uszczelki profilowe, samoprzylepne mocuje się we wrębach obu skrzydeł, a w oknach skręcanych w miejsce starej oderwanej uszczelki.

Warto założyć też uszczelnienie między skręcanymi ramiakami – warstwa powietrza między szybami poprawi ciepłochronność całego okna.

W niewykończonym domu - zabezpieczenie budowy na okres zimy

Nieukończona budowa domu na okres zimy wymaga przeprowadzenia określonych przygotowań, które zabezpieczą budynek przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych. Sposób zabezpieczenia zależeć będzie od stanu zaawansowania robót jak i lokalnych możliwości technicznych i organizacyjnych.

Ochrona fundamentów

Zagrożenia, jakie niesie sezon zimowy, gdy budowę zakończyliśmy na etapie prac fundamentowych związane są z możliwością wystąpienia wysadzin mrozowych na skutek zamarznięcia wody zawieszonej w gruncie jak też uszkodzeń wywołanych przez parcie boczne zamarzającego gruntu.

W domach niepodpiwniczonych dostatecznym zabezpieczeniem przed skutkami mrozu, będzie obustronne obsypanie fundamentów do poziomu terenu, dzięki czemu ich podstawa - ława fundamentowa - znajdzie się poniżej poziomu przemarzania gruntu.

W domach podpiwniczonych obsypanie ścian fundamentowych od strony zewnętrznej nie rozwiązuje problemu, gdyż od środka podstawa fundamentu jest odsłonięta, a w zagłębieniu grunt może zamarznąć.

W takiej sytuacji lepiej zrezygnować z zasypywania wykopu, a ławy fundamentowe przykryć po obu stronach płytami styropianu i obsypując je cienką warstwą gruntu, ale na gruntach piaszczystych o niskim poziomie wód gruntowych fundamenty z reguły nie ulegną żadnym uszkodzeniom w okresie zimy, nawet bez dodatkowej ochrony.

Dom w stanie surowym

Przed zimą surowe mury domu powinny być przykryte dachem, chroniącym je przed opadami, a w razie jego braku trzeba zamontować czasową osłonę np. z plandeki, bądź desek.

Oprócz przykrycia bryły budynku dachem, należy też zakryć wszystkie otwory okienne i drzwiowe przed nawiewaniem deszczu i śniegu.

Zabezpieczenie otworów okiennych deskami przed nadejściem zimy budynku w stanie surowym. fot. Tomasz Rybarczyk
Zabezpieczenie otworów okiennych deskami przed nadejściem zimy budynku w stanie surowym. fot. Tomasz Rybarczyk

Do tego celu wykorzystujemy tarcze zbite z desek lub płyty OSB, przy czym u góry należy pozostawić kilkucentymetrową szczelinę umożliwiającą przepływ powietrza we wnętrzu domu.

Jeśli do budynku jest już doprowadzona woda nie możemy zapomnieć od opróżnieniu instalacji wodociągowej w części narażonej na zamarzanie, a jeśli wodomierz umieszczony został wewnątrz domu, a nie w zewnętrznej studzience, to należy zamknąć dopływ na przyłączu.

Budynek do wykończenia

Stan surowy zamknięty lub tzw. deweloperski pozwala na prowadzenie dalszych robót również zimą pod warunkiem zapewnienia ogrzewania pomieszczeń i ich oświetlenia.

Ogrzewanie zapewniające utrzymanie temperatury wewnątrz przynajmniej 8-10°C konieczne będzie równie w okresie oczekiwania na zasiedlenie przy utrzymaniu niezbędnej wentylacji.

Nadmierne wychłodzenie wnętrza powoduje bowiem m. in. kondensację pary wodnej i zawilgocenie, a w razie zamrożenia np. tynków dojdzie do ich uszkodzenia.  

Sposób ogrzewania zależeć będzie od stanu zaawansowania robót instalacyjnych jak też dostępnego źródła ciepła. Najłatwiejsze do uruchomienia, ale i najdroższe pod względem kosztów będzie ogrzewanie elektryczne wykorzystujące najprostsze grzejniki - konwektorowe i olejowe, promienniki.

Ich zastosowanie ogranicza jednak tzw. przydział mocy, czyli dopuszczalny, maksymalny pobór prądu określony przez zakład energetyczny.

Alternatywne, bezobsługowe rozwiązanie to wykorzystanie kotła lub grzejników gazowych zasilanych z sieci, bądź butli czy zbiornika na gaz płynny, jeśli docelowo przewidziane jest ogrzewanie gazowe.

Autor: Redakcja BudownicwaB2B

Opracowanie: Aleksander Rembisz

Zdjęcia: forum.budujemydom.pl (użytkownik: Tukaj), Tomasz Rybarczyk, KFA Armatura, MK Systemy Kominowe, Oknoplast, Abakus

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT