- Co to jest BSO?
- Jaki jest zakres stosowania technologii BSO?
- Jak przygotować podłoże pod ocieplenie budynku?
- Jakie materiały wykorzystuje się do ocieplenia budynku?
Co to jest BSO?
System ocieplania ścian zewnętrznych metodą nazywaną pierwotnie lekką, mokrą, później BSO (Bezspoinowy System Ociepleń), a obecnie określaną również skrótem z języka angielskiego ETICS (External Thermal Insulation Composite System) polega na zamocowaniu do podłoża płyt styropianowych bądź z wełny mineralnej, pokryciu ich warstwą zbrojącą z siatki wtopionej w zaprawę klejową, a następnie nałożenia cienkowarstwowego tynku ozdobnego.
Ocieplenie w systemie BSO przeprowadza się w kilku etapach - najpierw przyklejane są płyty ociepleniowe i mocowane kołkami, następnie nakłada się warstwę zbrojącą z siatki z włókna szklanego wtopioną w zaprawę klejową i po jej przeschnięciu gruntuje się podłoże oraz nakłada tynk cienkowarstwowy.
Alternatywnym pokryciem mogą być okładziny ceramiczne lub kamienne, mocowane metodą klejenia po wzmocnionym mocowaniu płyt termoizolacyjnych. Wiele firm oferuje systemy ociepleniowe zawierające wszystkie niezbędne materiały do wykonania termoizolacji. Dzięki temu unika się przypadkowego zestawienia użytych komponentów - zwłaszcza zapraw klejowych i tynków, które nie gwarantują uzyskania prawidłowej współpracy po ich aplikacji.
Zakres stosowania ocieplenia w technologii BSO
Ocieplenie w technologii BSO może być nakładane jako elewacja na nowych budynkach i na surowym podłożu, jak i w formie modyfikacji ścian pokrytych już tradycyjnym tynkiem lub w celu poprawienia ciepłochronności przegród o zbyt cienkiej warstwie termoizolacyjnej.
W każdym przypadku podłoże powinno być zbadane pod kątem zagwarantowania wystarczającej przyczepności zapraw klejowych, zwartości struktury, a w uzasadnionych przypadkach ocenie wilgotności, a nawet sprawdzeniu pod względem mykologicznym.
Przyjmuje się, że nakładane ocieplenie powinno zapewniać wskaźnik przenikalności cieplnej ściany na poziomie wymaganym obecnymi przepisami - czyli współczynnik U nie może być większy niż 0,23 W/(m2 K), co w większości przypadków odpowiada grubości termoizolacji na poziomie 10 - 15 cm. Szczególnej staranności wymaga opracowanie technologii ocieplenia budynków z tzw. wielkiej płyty.
Specyfika konstrukcji takiej ściany może - po jej termoizolacji - powodować niepożądane zjawiska sprzyjające destrukcji nowego pokrycia jak i samej ściany. Elementy z wielkiej płyty zbudowane są jako trójwarstwowe - płyta konstrukcyjna pokryta jest izolacją termiczną z wełny mineralnej i osłonięta płytą elewacyjną przewiązaną stalowymi kotwami z konstrukcyjną.
Pokrycie takiego elementu termoizolacją o niskiej paroprzepuszczalności, może ograniczyć odparowanie wilgoci ze starej warstwy ociepleniowej, a mostki cieplne występujące na łączeniach płyt sprzyjają kondensacji pary wodnej.
Przygotowanie podłoża przed ociepleniem budynku
Zależnie od rodzaju ocieplanego podłoża zakres koniecznych prac przygotowawczych może być nieco inny. Surowe mury, tak w nowych budynkach jak i już użytkowanych, z reguły wystarczy oczyścić i ewentualnie zagruntować zależnie od materiału podłoża, jeśli takie warunki stawia producent kleju.
W budynku powinny być już zamontowane okna i drzwi jak i kompletne pokrycie dachowe z orynnowaniem. Jeśli ściany są już pokryte tynkiem tradycyjnym, to oprócz starannego oczyszczenia (np., myjką wysokociśnieniową) i wypełnienia miejscowych uszkodzeń trzeba sprawdzić przyczepność tynku do ściany.
Przyleganie tynku, oprócz widocznych gołym okiem odprysków i wybrzuszeń, sprawdza się metodą opukiwania. W razie wątpliwości przeprowadza się próbę punktowego odspojenia przy użyciu np. przecinaka i młotka. Jeśli tynk odpada całymi płatami to koniecznie trzeba będzie go zerwać, aż do stabilnego podłoża.
Planując ułożenie dodatkowego ocieplenia (na już istniejącym) trzeba sprawdzić jaka będzie jego przyczepność do starej powierzchni . Próba polega na przyklejeniu (zaprawą do styropianu) w kilku - kilkunastu miejscach klocków styropianowych o wymiarach 10 x 10 cm i próbie ich oderwania po co najmniej 3 dniach.
Złuszczenia powierzchni tynku powstają w efekcie złej jego przyczepności do warstwy klejowej na skutek braku zagruntowania podłoża pod tynkiem oraz parcia pary wodnej przenikającej przez ścianę. Przy takich objawach oprócz usunięcia odpadającej powłoki należy sprawdzić wilgotność samego muru.
Stan zamocowania starych płyt ociepleniowych do ściany można ocenić jedynie na podstawie równości powierzchni elewacji i jej uginania się pod naciskiem. Wszelkie podejrzane wypukłości będą dobrze widoczne przy bocznym oświetleniu słonecznym lub sztucznym.
Oczywiście w sytuacji gdy elewacja jest bardzo zniszczona, a stare ocieplenie nie tylko zbyt cienkie, ale i wadliwie ułożone, zalecane jest jego usunięcie i ułożenie nowej termoizolacji o znacznie lepszych własnościach ciepłochronnych
Materiały wykorzystywane do ocieplenia budynku
Obecnie stosowane technologie ociepleniowe bazują na dwóch rodzajach materiałów termoizolacyjnych - styropianie i wełnie mineralnej. Pod względem ciepłochronności mają one podobne właściwości - współczynnik przewodności cieplnej (zależnie od odmiany) w granicach 0,033 - 0,040 W/m K, ale różnią się od siebie paroprzepuszczalnoścą, elastycznością, ognioodpornością oraz reakcją na chemikalia.
Styropian - najczęściej wykorzystywany przy ociepleniach metodą BSO - charakteryzuje się niską nasiąkliwością, ale też dużym oporem dyfuzyjnym - słabo przepuszcza parę wodną. Ogranicza to możliwość odprowadzenia wilgoci z podłoża na zewnątrz, co niekiedy może doprowadzić do trwałego zawilgocenia murów.
Zjawisko takie nasila się, gdy w pomieszczeniach nie działa wentylacja lub ściany są już zawilgocone np. w wyniku długotrwałego niedogrzania, kondensacji pary wodnej na "zimnych" elementach muru, czy w wyniku akumulacji wilgoci technologicznej.
Wełna mineralna zapewnia dobre "oddychanie" ściany, ale w przypadku nawilżenia długo utrzymuje wilgoć zmniejszając przy tym swoje własności ciepłochronne. Styropian jak i wełna mineralna produkowane są w kilku odmianach dostosowanych do konkretnego zastosowania.
Przy ocieplaniu ścian zewnętrznych wykorzystywany jest styropian odmiany EPS-70, a w miejscach narażonych na długotrwałe zawilgocenie np. w obrębie cokołów styropian "hydro" lub polistyren ekstrudowany XPS.
Wełny mineralne używane do ocieplenia ścian to odmiany ciężkie o masie objętościowej 140 - 160 kg/m3, ale alternatywnie stosowane są też wełny lamelowe o ukierunkowanym układzie włókien zastępujące ciężkie odmiany tego materiału. Ocieplanie w systemie BSO wymaga dużej staranności i przestrzegania reżimów technologicznych.
Ze względów estetycznych jak też i wymagań technicznych bardzo istotny jest dobór odpowiedniego tynku. Obecnie produkowane tynki cienkowarstwowe klasyfikowane są wstępnie jako tynki mineralne, silikatowe, akrylowe czy silikonowe.
Dostępne są również materiały tynkarskie łączące własności użytkowe z różnych grup np. tynki akrylowo-silikonowe. Ich przydatność do konkretnych warunków zastosowania trzeba określić na podstawie parametrów podawanych przez producenta zwracając szczególną uwagę na jego paroprzepuszczalność i trwałość barwy.
autor: Cezary Jankowski
oprac.: Maja Wychowaniec
zdjęcie otwierające: Termo Organika
zdjęcie w tekście: Termo Organika, Ursa
Komentarze