2022-12-05 12:12:06 
Technologia układania pokrycia dachowego z blachy trapezowej nie jest zbyt skomplikowana, ale ze względu na wymiary arkuszy jak i konieczności użycia specjalnych narzędzi nie jest odpowiednia do amatorskiego przeprowadzenia na większych obiektach i w praktyce ogranicza się do samodzielnego zadaszenia np. altanki czy wiaty garażowej.
Jakie dachy kryć blachą trapezową?
Pokrycia z blachy trapezowej układane są głównie na nowych, mniej wyeksponowanych dachach np. na wysokich budynkach lub o małym kącie nachylenia połaci, obiektach towarzyszących (gospodarczych, garażach), a także przy wymianie pokrycia dachowego podczas pracach remontowych.
W porównaniu z innymi materiałami pokryciowymi „trapezy” są względnie tanie i konkurują z bardziej dekoracyjną blachodachówką, która przy podobnych własnościach użytkowych jest droższa.
Przy niewielkim ciężarze ok. 4-5 kg/m2 blacha trapezowa nie obciążą zbytnio konstrukcji dachowej i doskonale nadaje się do prac remontowych układanych nawet na starym pokryciach. Jako najmniejsze nachylenie połaci dachowej przyjmuje się spadek powyżej 7 stopni.
Blachy trapezowe w różnych odmianach
Surowcem wyjściowym do ich produkcji - podobnie jak blachodachówki - jest taśma stalowa o typowej grubości 0,5-0,7 mm z powłoką ochronną i dekoracyjną, kształtowana z liniowo przebiegającymi profilami trapezowymi o różnej wysokości, co głównie decyduje o ich przeznaczeniu.
Blachy niskoprofilowe o oznaczeniach T6-T14 wykorzystywane są głównie jako pokrycia elewacyjne, a w budownictwie mieszkalnym na dachach układa się przede wszystkim profile o wysokości T 18-T35, a jeszcze wyższe T 50 do nawet T200 wykorzystywane są do krycia dachów o dużej rozpiętości (hal produkcyjnych, magazynów) i mogą też pełnić samodzielna funkcję konstrukcyjną.
Kształt przetłoczeń - oprócz klasycznego trapezu - może być również wzbogacony o dodatkowe ukształtowanie wzdłużne. Grubość blachy i wysokość profilu na wpływ na wytrzymałości mechaniczną pokrycia i obciążenia, a o jego trwałości i walorach estetycznych decydują powłoki dekoracyjno-ochronne.
Ze względu na podatność stali na korozyjne oddziaływanie środowiska blachy te pokrywane są metaliczną powłoką ochronną - poprzez ocynkowanie lub nałożenie pokrycia z alucynku.
Najczęściej stosowane są powłoki cynkowe, których grubość określa się zużyciem cynku na 1 m2 pokrycia (typowe wartości to 275-350 g/m2) zapewniają podstawowe zabezpieczenie antykorozyjne.
Jednak pokrycie takie bez dodatkowej powłoki charakteryzuje się stosunkowo niewielką trwałością i nieatrakcyjny wyglądem dlatego powlekane są warstwami, które nadają pokryciu pożądany kolor, połysk jak i pełnią rolę dodatkowej zabezpieczenia przed korozją stalowego rdzenia.
Zasadnicze warianty tych powłok występujące w różnych odmianach to pokrycia typu poliester standard - najtańsze pokrycia w odmianie połysk nakładane warstwą o grubości ok. 25 µm, poliestry modyfikowane tworzące grubsze powłoki (ok. 35 µm) oraz poliuretanowe o grubości ok. 50 um zapewniające najtrwalsze pokrycie w w trudnych warunkach środowiskowych.
W przypadku pokrycia warstwą alucynku blacha może być dodatkowo zabezpieczana cienką, bezbarwną powłoką z lakieru akrylowego.
Jednak nawet bez dodatkowego warstwy blachy pokryte alucynkiem uzyskują trwałość podobną do blach ocynkowanych i powlekanych, a srebrzysta powierzchnia dobrze odbija promienie słoneczne i jest bardziej odporna na wysokie temperatury.
Jak określić ilość potrzebnej blachy?
Pokrycia z blachy trapezowej zapewniają wysoką efektywność krycia, gdyż wymagają jedynie utworzenia dość wąskich zakładów wzdłużnych, a przy większych długościach połaci zakładów poprzecznych o szerokości 20- 30 cm. Standardowa szerokość arkuszy to ok. 1,2 m, ale rzeczywiste wymiary zależą od kształtu i wysokości profilu.
Przykładowo - popularny profil T18 może mieć szerokość 1173 mm zapewniając efektywna szerokość krycia 1128 mm, która stanowi podstawę do obliczeń ilości zakupionej blachy.
Przyjmuje się , że długość arkuszy ze względów transportowych jak i montażowych nie powinna przekraczać 6 m, zatem przy zamówieniu określa się również optymalne długości arkuszy doliczając niezbędne zakłady.
Oprócz podstawowego materiału pokryciowego przy jego montażu niezbędne będą wkręty tzw. farmerskie oraz profilowane z blachy płaskiej obróbki krawędziowe czy wokół komina, oraz szereg inny drobnych elementów montażowych.
Przygotowanie połaci dachowej
Zależnie od stanu wyjściowego konstrukcji dachowej tryb przygotowania do jej pokrycia będzie przebiegał w różnym zakresie. Na konstrukcjach nowych utworzonych jedynie prze krokwie - niezależnie od sposoby wykorzystania poddasza - należy ułożyć na nich folie wstępnego krycia FWK o dostatecznie wysokiej paroprzepuszczalności, która ochroni również przed skapywaniem wody powstałej w wyniku kondensacji pary wodnej na spodniej stronie blaszanego pokrycia.
Folia ta powinna charakteryzować się wysoką paroprzepuszczalnością powyżej 2000 g/m2 dobę i szczelnie osłaniać od zewnątrz całą powierzchnię. Pasy folii mocuje się - poczynając od okapu - poziomymi rzędami, łącząc je na zakład o szerokości zaznaczonej linią na powierzchni folii (ok. 15 cm).
Trzeba przy tym koniecznie zwrócić uwagę na właściwe jej ułożenie - odpowiednią stroną do zewnątrz. Jest to strona wewnętrzna folii fabrycznie nawiniętej na rolkę lub też - w innych przypadkach - strona z napisami.
Mocowanie najwygodniej przeprowadzić montując krótkie kontrłaty (pierwsze - licząc od okapu - długości ok. 1,2 m, następne po ok. 1,5 m), co umożliwi dobre naciągnięcie folii (bez fałd) i zabezpieczy przed rozerwaniem.
Kontrłaty powinny mieć przekrój 3x4 cm i przybijane są do krokwi gwoździami co 25-30 cm. Odpowiednie naciągnięcie folii jest bardzo istotne - w razie ewentualnych przecieków ułatwia spływ wody, zapobiega wybrzuszeniu materiału przy ewentualnym układaniu izolacji cieplnej.
Folię trzeba chronić przed uszkodzeniem podczas prowadzenia prac na dachu, trzeba więc - w miarę układania kolejnych pasów - mocować równocześnie łaty lub deskowanie, co ułatwi również poruszanie się po dachu.
Na dachach remontowanych lub z ułożonym już pełnym deskowaniem ochronę kondensacyjna zapewni np. istniejące pokrycie papowe lub tworzymy je przez rozłożenie tzw. papy wentylacyjnej.
Na takim podłożu mocowane są kontrlaty układane wzdłuż przebiegu krokwi. Przy osłonięciu ich deskowaniem należy np. metodą pomiaru ich rozstawienia od środka domu ustalić ich lokalizację umożliwiającą przybicie do nich kontrłat (a nie tylko do deskowania)
Kolejny etap to rozmieszczenie łat montażowych z listew o przekroju standardowo 4 x5 cm rozmieszczonych w odstępach zależnych od wysokości profilu blachy trapezowej. W typowych
warunkach przybijane sa w rozstawieniu 40-50 cm poczynając od okapu dachu. Do mocowania należy użyć gwoździ pierścieniowych o długości zagłębienia minimum 3 cm.
Połać dachowa powinna być sprawdzona pod kątem prostopadłości jej boków, a na ewentualną korektę pozwala wyprowadzenie łat poza obrys domu tworząc okap.
Ustalenie linii przebiegu krawędzi dachu najlepiej przeprowadzić wykonując pomiary boków kąta prostego według zasady 3:4:5 ich proporcjonalności. Na bokach odmierzamy odcinki np. 1,5 m i 2 m , a zmierzona między ich końcami odległość (przeciwprostokątna) powinna wynosić 2,5 m.
Mocowanie blach trapezowych
Pierwszy arkusz blachy układamy krawędzią na listwie okapowej i mocujemy przy narożniku wkrętem. Przemieszczając jego wolny koniec ustalamy położenie odpowiadające bocznej krawędzi dachu i blokujemy drugim wkrętem.
Trzeba też wziąć pod uwagę kierunek najczęściej wiejących wiatrów - kolejne arkusze należy układać w kolejności „pod wiatr”, co ograniczy możliwość podrywania pokrycia i wtłaczanie pod nie deszczu czy śniegu.
Ze względu na sukcesywne przykrywanie łat arkuszami blachy, trudno dokładnie ustalić wzrokowo linie ich przebiegu, co przy osadzaniu kolejnych wkrętów może spowodować trafienie obok łaty.
Problem rozwiązuje posłużenie się sznurkiem zamocowanym na skrajnych wkrętach, który po naciągnięciu nad widoczną częścią łaty pozwoli na dokładne rozmieszczenia zamocowań.
Wkręty typu farmerskiego z gumowa podkładką najwygodniej dokręcać wkrętarką akumulatorową z regulowanym momentem dokręcenia.
Mocowanie wykonuje się w dole fali (a w profilu powyżej 35 mm - w górnej fali), przyjmując 6-8 wkrętów na m2 pokrycia, a przy czym na łączeniach wzdłużnych wkręty należy umieszczać w co drugiej fali, natomiast na krawędziach złączy poprzecznych w odstępach nie większych niż co 60 cm.
Autor: Redakcja BudownicwaB2B
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: Hanbud (zdjęcie główne), Grupa Burkietowicz, Marma Polskie Folie, Florian Centrum
Komentarze