2018-02-13 13:52:51 
Papy są używane do krycia dachów od dawna, jednak obecnie stosowane materiały znacznie przewyższają "zabytkowe" papy tekturowe, klejone lepikiem na gorąco, pod względem trwałości i wytrzymałości. Obecnie na pokrycia dachowe wykorzystuje się papy termozgrzewalne powlekane asfaltem modyfikowanym SBS odporne na skrajne warunki atmosferyczne jak i wygodne do układania.
Materiał ten stosowany jest również jako powłoka wodoszczelna przy wszelkich izolacjach chroniących przed wilgocią w częściach podziemnych budynków (fundamenty, ściany piwnic). Ze względu na obszar zastosowania występują dwie zasadnicze odmiany pap - podkładowe i nawierzchniowe. Są też papy o specjalnym przeznaczeniu np. wentylacyjne czy izolacyjne.
W uproszczeniu, powłoka papowa składa się z tzw.osnowy, która pełni funkcję warstwy nośnej i zostaje przesycona oraz pokryta masą bitumiczną (asfaltową). Naniesienie na nią mineralnej posypki zapobiega sklejaniu jak i tworzy zewnętrzną powierzchnię ochronną.
O właściwościach użytkowych pap decyduje ich giętkość, odporność na działanie niskiej i wysokiej temperatury, przesiąkliwość, siła zrywająca przy rozciąganiu (wzdłuż i w poprzek pasma) oraz wydłużenie względne przy zerwaniu. Papy termozgrzewalne są zbrojone osnowami z włókien szklanych lub włókniny poliestrowej.
Włókna szklane mają małą (2 - 5 %) wydłużalność przy oddziaływaniu siły zrywającej, dlatego pap na takiej osnowie nie można stosować w miejscach, w których mogą wystąpić siły rozciągające np. przy łączeniu elementów poziomych z pionowymi - pracujących pod wpływem zmian temperatury (istnieje tam ryzyko powstania pęknięć).
Znacznie większą rozciągliwością charakteryzują się papy na osnowie z włókniny poliestrowej, której wydłużalność przy zerwaniu dochodzi nawet do 50%. Takie papy bardzo dobrze współpracują z podłożem i dzięki dużej plastyczności dokładnie przylegają do powierzchni o nieregularnych kształtach.
Istotnym parametrem jest też wytrzymałość papy na zrywanie określana w różnych kierunkach względem przebiegu włókien osnowy. Minimalne wartości sił zrywających przy rozciąganiu dla papy termozgrzewalnej o osnowie z włókniny poliestrowej o gramaturze ok. 250 g/m2 powinny wynosić wzdłuż pasma - 800 N, w poprzek - 600 N, diagonalnie - 600 N.
Osnowy z włókien szklanych zapewniają bardzo zróżnicowane parametry wytrzymałościowe zależne od splotu i gramatury welonu, które mieszczą się w przedziale 500 - 2500 N. Temperatura otoczenia ma istotny wpływ na zachowanie się powłoki z papy.
Dzięki modyfikacji elastomerem SBS (kopolimer styren/butadien/styren) masa bitumiczna nie spływa po nagrzaniu słońcem i nie pęka na mrozie. Zakres temperatur dla dobrej papy zawiera się w granicach od +110oC do - 30oC.
Podczas układania podłoże powinno być suche i dokładnie zamiecione, temperatura powietrza powyżej 5oC, natomiast pogoda powinna być niemal bezwietrzna. Mocowanie odbywa się poprzez równomierne podgrzanie palnikiem gazowym - na całej szerokości rolki - spodniej strony papy, do temperatury upłynnienia bitumu. Na podłożach drewnianych zgrzewanie prowadzi się z reguły tylko na zakładach.
 |
| Wentylacyjna papa zgrzewalna |
Gonty bitumiczne należą do pokryć najbardziej uniwersalnych - nadają się do układania na dachach jak i na ścianach tworząc elewację. Ich różnorodność w zakresie kształtów i kolorów daje możliwość swobodnego wyboru w celu uzyskania oczekiwanego efektu estetycznego i indywidualnego charakteru dachu.
Gonty mają budowę warstwową podobną jak papy z osnową z włókna szklanego, pokrytego masą bitumiczną modyfikowaną elastomerem SBS i posypką mineralną lub ceramiczną w różnych kolorach. Wycięcia pasów tworzą charakterystyczne kształty imitujące np. łupek mineralny, a naniesione na powierzchni oznaczenia ułatwiają ich prawidłowy montaż.
Płaszczyzna spodnia jest z reguły samoprzylepna na całej powierzchni i ulega samowulkanizacji tworząc trwałe i elastyczne połączenie chroniące przed podrywaniem przez wiatr. Gonty wymagają utworzenia równego i stabilnego podkładu - najczęściej z płyt OSB, MPF lub sklejki o grubości 12 - 18 mm.
Poszczególne płyty powinny być kładzione z kilkumilimetrową szczeliną na stykach co zapobiegnie ich odkształceniu przy zmianach wilgotności Jeśli podłożem będą deski, to powinny być przynajmniej jednostronnie ostrugane i łączone na pióro i wpust, co zapobiegnie klawiszowaniu podkładu i deformacji powierzchni pokrytej gontem.
Zależnie od nachylenia połaci dachowej pod gontami konieczne jest ułożenie dodatkowej warstwy wodochronnej. Na połaci o nachyleniu 12 - 18° układany jest pełny podkład z papy na welonie szklanym, a przy większym kącie spadku dachu potrzebny będzie pas z papy o szerokości 1m na krawędziach nadokapowych.
Dzięki swojej elastyczności gonty doskonale nadają się do krycia dachów krzywoliniowych, gdzie jedynym ograniczeniem w ich formowaniu jest możliwość kształtowania podkładu montażowego. Układanie gontów sprowadza się do przybicia gwoździami poszczególnych pasów do podłoża, a naniesione linie i punkty mocowania ułatwiają utrzymanie właściwych odstępów i kierunku układania poszczególnych pasów.
W kalenicy, koszach i okapach układa się odpowiednio ukształtowane gonty brzegowe bądź gąsiory. Szczególną uwagę należy zwrócić na wentylację przestrzeni pod odeskowaniem. W tym celu stosowane są odpowiednie wywietrzniki kalenicowe lub połaciowe.
Asortyment akcesoriów do pokryć z gontów obejmuje również kształtki umożliwiające wyprowadzenie ponad dach np. masztu antenowego czy odpowietrzenia kanalizacji.
Bitumiczne płyty faliste ze względu na swoją lekkość (masa powierzchniowa to ok. 4 kg/m2) wykorzystywane są najczęściej jako materiał pokryciowy przy renowacji zniszczonych dachów krytych papą lub blachą płaską, ale też w nowych budynkach. Produkowane są z włókien organicznych nasycanych bitumem i są formowane na gorąco pod wpływem wysokiego ciśnienia.
Ukształtowane płyty barwione są w masie, a ich powierzchnia utwardzana żywicą, co zwiększa odporność na promienie UV. Falista struktura zapewnia dostateczną sztywność, ale może je również układać na powierzchniach krzywoliniowych o promieniu nie mniejszym niż 5 m.
Płyty mają długość ok. 2 m i szerokość do 1 m co ułatwia ich transport oraz montaż W przypadku renowacji starych pokryć z reguły nie trzeba ich usuwać, a nowe pokrycie mocuje się do zamocowanych kontrłat i łat montażowych.
Zrezygnowanie z kontrłat i mocowanie łat bezpośrednio do pełnego deskowania spowoduje zatrzymywanie się na nich wody i zanieczyszczeń co sprzyja gniciu podłoża. Zależnie od kąta nachylenia połaci konieczne jest odpowiednie dostosowanie podkładu i tworzenie zakładów poprzecznych i wzdłużnych.
Płyty przybija się przez górną falę w miejscu zakładów wzdłużnych oraz na przemian w co drugą falę na łatach pośrednich. Wymagane jest użycie minimum 20 gwoździ ze stali ocynkowanej ze specjalnymi kapturkami do zamocowania na powierzchni jednej płyty.
autor: Redakcja BudownicwaB2B
oprac.: Maja Wychowaniec
zdjęcie otwierające: Stema
zdjęcie w tekście: Izohan (marka Nexler)
Komentarze