Czy warto tapetować ściany?

Rodzaje tapet

Ze względu na przeznaczenie i sposób układania oraz wykończenia powierzchni dostępny asortyment tapet można podzielić na trzy zasadnicze grupy – liczne odmiany tapet ozdobnych, tapety przeznaczone do malowania (tzw. raufaza) oraz dekoracyjno-ochronne pokrycia z włókna szklanego. Pierwsza grupa tapet obejmuje bogatą gamę wzorniczą tapet papierowych, gładkich i tłoczonych, winylowych, fototapet czy pokryć specjalnych.

Tapety papierowe występują w wielu wariantach kolorystycznych oraz wzorniczych. Daje to ogromne pole do popisu. Fot. Hypnos HYPNOS

Mimo pewnych różnic w sposobie układania czy własnościach materiałowych i użytkowych, tapety te po przyklejeniu uzyskują ostateczny wygląd i są gotowe do użytkowania. Tapety strukturalne nazywane również raufazą, mają jedynie fakturowaną powierzchnię, a pożądaną barwę uzyskuje się poprze ich pomalowanie.

Tapety szklane pełnią w pewnym sensie również funkcję tynku ozdobnego nadającego powierzchni fakturę różnych rodzajów splotu włókien i jednocześnie zwiększają jego odporność na uszkodzenia. Do ich przyklejenia używa się specjalnego kleju, a po ułożeniu powierzchnię maluje się farbą o wysokiej zdolności krycia odpornej na szorowanie.

Raufaza doskonale nada się do pomieszczeń o nierównych ścianach. Bez problemu zakryje również pęknięcia. Fot. styl-dom.pl 

W pomieszczeniach mieszkalnych, a niekiedy również w kuchni czy łazience, decydujemy się na pokrycie ścian tapetami ozdobnymi przy czym o wyborze oprócz walorów dekoracyjnych, powinna decydować odporność na warunki otoczenia i możliwość usunięcia ewentualnych zabrudzeń.

Tapety metaliczne z pigmentem są towarem luksusowym, jednak efekt, który możemy dzięki nim uzyskać nada wnętrzu indywidualny charakter. Fot. Lakma Sat

Nie bez znaczenia są też koszty ich zakupu - najtańsze papierowe to wydatek rzędu 5-6 zł/m², a ekskluzywne metalizowane pokrycia kosztują nawet ponad 50 zł/m2. Te najtańsze doskonale nadają się do pokoju dla dziecka, gdyż prawdopodobnie szybko ulegną zniszczeniu („malunki” na ścianach), a ich częsta wymiana nie będzie zbyt kosztowna. Uniwersalne przeznaczenie mają tapety winylowe o różnym wzornictwie i stopniu ochrony powierzchni, dostosowanym do rodzaju pomieszczenia np. zmywalne do kuchni.

Mogą występować na podkładzie papierowym, ale obecnie coraz częściej podłożem jest fizelina, zapewniająca większą stabilność wymiarową, łatwiejsze przyklejanie jak i jej usuwanie w razie wymiany. Dużą popularnością cieszą się niezwykle atrakcyjne fototapety, również w wersji 3D, pozwalające na uzyskanie efektu przestrzennego wywołującego niekiedy niesamowite wrażenie.

Tapety 3D pozwolą na uzyskanie niezwykle ciekawego i przestrzennego efektu. Fot. MURALS WALLPAPER

W przypadku złej jakości powierzchni ścian np. z licznymi mikropęknięciami czy o chropowatej strukturze, prace remontowe można ograniczyć decydując się na ułożenie tapety strukturalnej, która zakryje niedoskonałości podłoża. Można ją wielokrotnie malować traktując jak zwykły tynk o fakturowanej powierzchni.

Jak wyliczyć ilość potrzebnej tapety?

Odpowiedź na takie pytanie z pozoru wydaje się prosta, wystarczy przeznaczoną do tapetowania powierzchnie ścian podzielić przez wymiar krycia, jedną rolkę uwzględniając ewentualnie pewien zapas. Jednak tapety zdobione mają naniesiony powtarzający się wzór, który wymaga zgrania układaniu kolejnych pasów. Standardowa rolka ma szerokość 53 cm i długość 10 m, ale spotykane są inne wymiary co trzeba uwzględnić przy wyliczaniu.

Podstawowa kalkulacja polega na określeniu liczby i długości brytów (pasów tapety) niezbędnych do pokrycia ścian. Wymaga to zmierzenia wysokości pomieszczenia oraz obwodu przewidzianych do tapetowania ścian. Teoretycznie w pomieszczeniach do wysokości 2,5 m z rolki uzyskamy 4 bryty, co pozwoli na pokrycie ok. 2 m długości obwodu ścian. Jednak większość pomieszczeń ma większą wysokość, zatem niepełnej długości pas tapety można będzie wykorzystać np. do pokrycia nadproża lub policzyć jako odpad.

Tapeta winylowa na fizelinie Masterpiece, EIJFFINGER

Problem z wyliczeniem dodatkowo komplikuje konieczność uwzględnienia tzw. raportu - odległości między powtarzającym się wzorem, co wymusza przycinanie brytów w określonych miejscach. W efekcie powstaje dodatkowy odpad, który najczęściej zmniejsza jedynie długość resztówki z podzielonej rolki.

Jednak przy wysokich pomieszczeniach i dużych odstępach powtarzalności wzorów może to spowodować konieczność zakupu dodatkowych rolek i wymaga uwzględnienia przy obliczeniach poprzez korektę, wymiaru pasów tapety. Do wyliczonej liczby rolek dodaje się z reguły przynajmniej jedną, jako rezerwę w razie uszkodzenia przy układaniu, czy błędów przy rozmierzaniu powierzchni, zwłaszcza że dokupienie tego samego wzoru może być kłopotliwe.

Jak przygotować podłoże?

Tapetowanie można wykonać na każdym podłożu budowlanym pod warunkiem dostatecznej jego sztywności i przyczepności kleju do powierzchni. Istotna jest także prostoliniowość ściany w pionie i poziomie, gdyż pofalowanie powoduje nierównomierne „rozwinięcie” długości powierzchni, co prowadzi do rozejścia się styków pasów tapety.

Przed nałożeniem tapety należy sprawdzić, przy pomocy 2 m łaty, czy ściana jest równa. Fot. budujemydom.pl

Prześwity pod przyłożoną łatą nie powinny być większe niż 2-3 mm. Gładkość powierzchni powinna być dostosowana do rodzaju tapety, pod cienkie np. fototapety musi być szczególnie gładkie, a pod inne stosownie do ich grubości i struktury.

Wszelkie powłoki o słabej przyczepności do ściany np. farby wapienne, czy klejowe z pewnością trzeba będzie usunąć. W skrajnych przypadkach można przeprowadzić próbę przyczepności przyklejając kawałek tapety zalecanym klejem. Po wyschnięciu i próbie odrywania nie powinna odejść od podłoża razem z pokrywającą je farbą. Jeśli podłoże nie wymaga naprawy i było uprzednio malowane farbą emulsyjną, wystarczy zmycie ściany wodą z detergentem i zagruntowanie roztworem kleju do tapet.

Klej powinien być dopasowany do rodzaju tapety. Fot. Pronicel 

Na świeżych tynkach cementowo-wapiennych, gipsowych czy płytach g-k nakładamy preparat gruntującym i po wyschnięciu nanosimy podkład z roztworu kleju. Ściany pokryte łuszczącymi się farbami bądź klejowymi, wymagają zeskrobania wszystkich warstw aż do surowego tynku i z reguły wyrównania gładzią gipsową na całej powierzchni. Wyrównania gładzią wymagać też będzie chropowaty tynk przewidziany do ułożenia cienkiej fototapety.

Ważne, aby powierzchnia, szczególnie pod fototapetę była właściwe wyrównana. Fot. JVD

Jeśli na ścianie były układane tapety to zależnie od ich rodzaju przed oderwaniem wystarczy je namoczyć powierzchniowo (tapety papierowe), bądź nakłuć specjalnym wałkiem kolczastym i po nawilżeniu zerwać (tapety winylowe). Nowsze odmiany tapet usuwa się przez rozwarstwienie, papierowy podkład zostaje na ścianie lub odrywa w całości, jeśli są na fizelinie.

Przygotowanie brytów i kleju

Rolkę tapety tniemy na pasy nazywane brytami o długości 3-4 cm, większej niż wysokość pomieszczenia, a miejsca przecięcia muszą uwzględniać zgranie powtarzalności wzorów. Najłatwiej zrobić to „na sucho” rozwijając na podłodze kolejne pasy obok siebie.

Tapetę przed nałożeniem należy podzielić na bryty/pasy. Fot. Fotolia

Rodzaj użytego kleju zależy od typu tapet wg podstawowego podziału – do tapet lekkich i ciężkich. Oczywiście nie będzie on potrzeby gdy układamy tapety samoprzylepne.

Technika przyklejania tapet

Przed przyklejeniem pierwszego brytu tapety musimy wyznaczyć pionową linię bazową, która zapewni równe pokrycie całej powierzchni. Wyznaczamy ją na ścianie w odległości 3-5 cm mniejszej od narożnika, niż szerokość tapety. Pionową linię wyraźnie rysujemy na ścianie, tak aby pozostała widoczna po naniesieniu kleju. Zależnie od rodzaju spodniej warstwy tapety różny będzie sposób nanoszenia kleju.

Tapeta papierowa wymaga zmiękczenia i nasączenia klejem przed ułożeniem, zatem klej nakłada się na spodnią stronę tapety przy pomocy szerokiego pędzla lub wałkiem i przykleja dopiero po pewnym czasie (5-10 minut) potrzebnym do nasiąknięcia. Bryt składamy po ¼ długości z obu stron (klejem do środka), nie dopuszczając do załamania w miejscu zagięcia.

Tapetę przykładamy w miejscu ułożenia chwytając za górną krawędź, ustawiamy wzdłuż linii bazowej lub brzegu sąsiedniego brytu. Szczotką tapicerską bądź raklą, ruchami od środka pasa do jego brzegów, równomiernie przyciskamy tapetę i usuwamy wilgotną gąbką nadmiar wypływającego kleju. Dodatkowo w linii styku obu pasów, przetaczamy gumowy wałek dociskając klej w miejscu łączenia.

Rakla służy do przyciskania tapety do podłoża. Fot. SitoFach

Tapeta na fizelinie nie wymaga nasączenia klejem, zatem można go nakładać bezpośrednio na ścianę. Efektywnie zrobimy to przy użyciu wałka pokrywając pas ściany o szerokości nieco większej niż szerokość tapety.

Technika mocowania tapety na fizelinie będzie podobna jak papierowej, z tym że bryt przed przyklejeniem zwijamy od dołu wzorem do środka i sukcesywnie rozwijamy w miarę mocowania. Po przyklejeniu tapety w pomieszczeniu powinniśmy utrzymywać stabilną temperaturę i wilgotność przez kilka dni. Szczególnie szkodliwe jest przegrzanie i przesuszenie powietrza, co może spowodować kurczenie i odklejanie się tapety.

Newsletter

DARMOWY PORADNIK BUDOWLANY

RAZ W TYGODNIU NA TWÓJ E-MAIL

Zapisz się

Autor: Redakcja BudownicwaB2B

Opracowanie: Klaudia Tomaszewska 

Zdjęcie otwierające: Pixers