Jak prawidłowo docieplić ściany domu?

Poprawienie termoizolacji ścian zewnętrznych domu znacząco wpływa na obniżenie zapotrzebowania na energię wykorzystywaną do ogrzewania, a więc przyczynia się do zmniejszenia kosztów eksploatacyjnych budynku. Jednocześnie z dociepleniem uzyskujemy również nową elewację, co w przypadku zniszczonych lub surowych pokryć ścian zewnętrznych, jednocześnie poprawia wygląd obiektu.

Jak prawidłowo docieplić ściany domu?

Czy warto ocieplać ściany?

Decydując się na ocieplenie ścian domu liczymy głównie na odczuwalne zmniejszenie wydatków na ogrzewanie. Trzeba jednak pamiętać, że efekt ekonomiczny takiej modernizacji zależy przede wszystkim od ciepłochronności istniejących ścian. Czym jest ona mniejsza tym większe będą oszczędności na ogrzewaniu. Przykładowo, możemy to sprawdzić porównując ocieplenie dwóch różnych ścian przy użyciu tej samej technologii i o jednakowych parametrach.

Klej do styropianu
Klej do styropianu. Fot. Bolix

Załóżmy, że jedna ściana o grubości 38 cm zbudowana jest z cegły kratówki, dla której współczynnik przenikania ciepła U wynosi ok. 1,10W/m2 K, natomiast druga z pustaków ceramicznych poryzowanych o grubości również 38 cm i o przenikalności cieplnej U = 0,45W/m² K. Obie ściany docieplamy styropianem o grubości 12 cm, zatem współczynnik przenikania ciepła tych ścian wyniesie odpowiednio 0,23 W/m2 K i 0,18 W/m2 K. Przeliczając to na zmniejszenie strat cieplnych w przeciętnym sezonie grzewczym, oszczędności w zużyciu energii wyniosą około 65 kWh/m² powierzchni muru po ociepleniu ściany z kratówki oraz 20 kWh/m² w przypadku ściany z ceramiki poryzowanej.

Płyta lamelowa wykonana z wełny mineralnej ma właściwości ognioodporne
Płyta lamelowa wykonana z wełny mineralnej ma właściwości ognioodporne. Fot. ISOROC Polska

Zależnie od sposobu ogrzewania, jednostkowe ceny pozyskania 1 kWh energii wahają się w granicach (od 0,15 – 0,60 zł/kWh), ale przy ogrzewaniu np. węglem można przyjąć ok. 0,20 zł/kWh. Po pomnożeniu przez spodziewane zużycie energii po ociepleniu uzyskamy kwotę, którą porównać można z kosztem termoizolacji 1 m² ściany. Przykładowo jednostkowe zmniejszenie strat ciepła o 65 kWh/m² rocznie, pozwoli oszczędzić ok. 13 zł/m², co przy cenie np. 120 zł/m² za ocieplenie wyznaczy poziom opłacalności. Jednak w sytuacji gdy ściany nie były otynkowane lub elewacja wymaga gruntownego remontu, przy rozważaniach ekonomicznych trzeba również uwzględnić dodatkowy efekt w postaci nowej elewacji.

Czego użyć do ocieplania ścian?

Obecnie stosowane technologie ociepleniowe bazują głównie na dwóch rodzajach materiałów termoizolacyjnych - styropianie i wełnie mineralnej. Pod względem ciepłochronności mają one podobne właściwości - współczynnik przewodności cieplnej w granicach 0,032 - 0,040 W/m K, ale znacznie różnią się paroprzepuszczalnoścą, elastycznością, ognioodpornością oraz reakcją na chemikalia. Styropian najczęściej wykorzystywany przy takich ociepleniach, które charakteryzują się niską nasiąkliwością, ale też dużym oporem dyfuzyjnym (słabo przepuszcza parę wodną).

Ocieplanie ścian przy użyciu wełny mineralnej
Ocieplanie ścian przy użyciu wełny mineralnej. Fot. Rockwool

Ogranicza to możliwość odprowadzenia wilgoci na zewnątrz, co niekiedy może doprowadzić do trwałego zawilgocenia murów. Zjawisko takie pojawia w pomieszczeniach, w których nie działa wentylacja lub ściany są już zawilgocone np. w wyniku długotrwałego niedogrzania i kondensacji pary wodnej na "zimnych" elementach muru. Z kolei wełna mineralna zapewnia dobre "oddychanie" ściany, ale w przypadku zamoknięcia długo utrzymuje wilgoć, zmniejszając przy tym swoje właściwości ciepłochronne.

Docieplanie ścian zewnętrznych przy użyciu styropiany "hydro" odpornego na wilgoć
Docieplanie cokołu przy użyciu styropiany "hydro" odpornego na wilgoć. Fot. Knauf 

Styropian jak i wełna mineralna produkowane są w wielu odmianach dostosowanych do konkretnego zastosowania. Przy ocieplaniu ścian zewnętrznych wykorzystywany jest głównie styropian odmiany EPS -70, a w miejscach narażonych na długotrwałe zawilgocenie np. w obrębie cokołów, styropian "hydro" lub polistyren ekstrudowany XPS. Wełny mineralne używane do ocieplenia ścian „pod tynk” to głównie odmiany lamelowe o ukierunkowanym układzie włókien.

Jak przygotować się do ocieplenia ścian?

Przed podjęciem decyzji o sposobie ocieplenia powinniśmy sprawdzić stan istniejącej elewacji, a także odpowiednio przygotować podłoże. W budynkach, które nie były dotychczas tynkowane z reguły nie trzeba przeprowadzać specjalnych zabiegów przygotowujących podłoże do ocieplenia. Ewentualne większe uszkodzenia, wykruszenia uzupełniamy zaprawą wyrównującą, a całą powierzchnię odkurzamy bądź zmywamy.

Jeśli na ścianie są wykwity solne lub tłuste, smoliste plamy musimy przede wszystkim ustalić i usunąć przyczynę ich powstania. Wysolenia mogą być bowiem efektem złej izolacji przeciwwilgociowej i po przykryciu ociepleniem nastąpi trwałe zawilgocenie muru. Z kolei tłuste zabrudzenia uniemożliwią przyklejenie się ocieplenia. Podobnie przygotowujemy ściany otynkowane, przy czym dodatkowo należy sprawdzić, czy tynk dostatecznie mocno trzyma się podłoża.

Przed położeniem ocieplenie należy dokładnie wysuszyć ściany
Przed położeniem ocieplenie należy dokładnie wysuszyć ściany. Fot. Aquastop

W przypadku jego odspajania się czy wystąpienia siatki pęknięć, należy skuć uszkodzone fragmenty i nałożyć nowa warstwę z tynku cementowo-wapiennego. Mury stawiane z materiałów o dużej nasiąkliwości (głównie z betonu komórkowego) jak też budynki, w których nastąpiło zawilgocenie ścian, powinny być ocieplane wełną mineralną, a nie styropianem. Umożliwi to skuteczne osuszanie ściany dzięki łatwej dyfuzji pary wodnej.

Najpopularniejsze ocieplenie - metodą BSO

W systemie BSO ocieplenie z płyt styropianowych lub wełny mineralnej jest przyklejane do muru zaprawą klejową i dodatkowo mocowane kołkami z talerzykami dociskowymi. Ocieplenie w tym systemie przeprowadza się w kilku etapach - najpierw przyklejane są płyty ociepleniowe i mocowane kołkami, następnie nakłada się warstwę zbrojącą z siatki z włókna szklanego, wtopioną w zaprawę klejową i po jej przeschnięciu gruntuje się podłoże oraz nakłada tynk cienkowarstwowy. Wiele firm oferuje tzw. systemy ociepleniowe zawierające wszystkie niezbędne materiały do wykonania termoizolacji.

Mocowanie izolacji termicznej rozpoczynamy od dołu
Mocowanie izolacji termicznej rozpoczynamy od dołu. Fot. Atlas

Ocieplanie w systemie BSO wymaga dużej staranności i przestrzegania reżimów technologicznych zgodnie z zaleceniami producenta systemu. Zaprawę klejową przygotowujemy przez wsypanie całej zawartości worka do odmierzonej dokładnie ilości czystej, chłodnej wody i wymieszanie za pomocą wiertarki z mieszadłem, aż do uzyskania jednorodnej konsystencji bez grudek. W przypadku równych i gładkich podłoży, zaprawę nanosimy na całej powierzchni płyt termoizolacyjnych, przy pomocy pacy ząbatej 8-12 mm tak, aby po przyklejeniu tworzyła warstwę o grubości 2-5 mm.

Zaprawę klejącą nakładamy metodą pasmowo-klejową
Zaprawę klejącą nakładamy metodą pasmowo-klejową. Fot. Termo-Organika

Na podłożach nierównych przyklejamy płytę metodą pasmowo-punktową. Polega ona na naniesieniu zaprawy kielnią po obwodzie płyty, wzdłuż jej krawędzi pasem o szerokości około 3-5 cm. Dodatkowo na środku płyty należy nałożyć od 3 do 6 placków zaprawy tak, aby w sumie zaprawa pokrywała, co najmniej 40% powierzchni płyty. Po wstępnym stwardnieniu zaprawy, płyty należy przymocować dodatkowo specjalnymi łącznikami mechanicznymi (kołkami) w ilości minimum 4 szt./m², a wzdłuż narożników budynku - 8 szt./m².

Do mocowania styropianu wykorzystuje się także pianką poliuretanową
Do mocowania styropianu wykorzystuje się także pianką poliuretanowy. Fot. Lakma 

Na tak przygotowanej powierzchni płyt styropianowych nanosi się zaprawę klejową, rozprowadzając ją stalową pacą i zatapia się w niej siatkę zbrojeniową z włókna szklanego, którą, zaleca się układać pionowo z zachowaniem zakładów ok. 10 cm. Następnie nakłada się drugą warstwę zaprawy tak, aby siatka była całkowicie niewidoczna. Oprócz standardowych zabiegów na płaskich powierzchniach, dodatkowo wzmacniane są wszystkie narożniki, obramowania okien przy użyciu kątowników aluminiowych zespolonych z siatką wtopioną w warstwę zbrojącą. Po stwardnieniu tej warstwy, na powierzchnię nanosi się, wałkiem lub pędzlem, podkład gruntujący w kolorze tynku, który zapewni dobrą jego przyczepność.

W metodzie lekkiej mokrej tynków cienkowarstwowych nie nakłada się bezpośrednio na ocieplenie, ale na warstwę zaprawy klejowej, w której zatopiona jest siatka z włókna szklanego
W metodzie lekkiej mokrej tynków cienkowarstwowych nie nakłada się bezpośrednio na ocieplenie, ale na warstwę zaprawy klejowej, w której zatopiona jest siatka z włókna szklanego. Fot. Knauf 

Tynk cienkowarstwowy należy nakładać metodą "mokre na mokre", nie dopuszczając do zaschnięcia zatartej partii, przed naciągnięciem kolejnej. W przeciwnym razie miejsce tego połączenia będzie widoczne. Przerwy technologiczne należy z góry zaplanować (np. w narożnikach i załamaniach budynku). Tynk nakładany jest warstwą o grubości ziarna kruszywa, przy pomocy gładkiej pacy ze stali nierdzewnej. Strukturę tynku uzyskuje się poprzez zacieranie pacą z tworzywa sztucznego, ruchami okrężnymi w jedną stronę (faktura "baranek) lub ruchami pionowymi bądź poziomymi (faktura "kornik"), w zależności od oczekiwanego układu.

Tynk kwarcowy może być ozdobą elewacji
Tynk kwarcowy może być ozdobą elewacji. Fot. Lakma 

Ze względów estetycznych, jak też funkcjonalnych bardzo istotny jest dobór odpowiedniego tynku. Obecnie oferowane tynki cienkowarstwowe mogą różnić się tradycyjnego podziału na tynki mineralne, silikatowe, akrylowe czy silikonowe, gdyż łączą często własności użytkowe z różnych grup. Przydatność określonego rodzaju tynku można ocenić na podstawie podawanych przez producenta parametrów i właściwości, zwracając szczególną uwagę na paroprzepuszczalność i trwałość barwy.

Autor: Redakcja BudownicwaB2B

Opracowanie: Klaudia Tomaszewska

Zdjęcie otwierające: PAROC

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT