Budynki a jakość powietrza

Myśląc o remoncie w swoich domach Polacy (70 proc.), podobnie jak pozostali Europejczycy (75 proc.) stawiają na poprawę energooszczędności. Główną przyczyną jest ograniczenie kosztu zużycia energii – na co wskazało 80 proc. ankietowanych Polaków i 79 proc. Europejczyków. Natomiast dla 52 proc. badanych ważne byłoby ograniczenie negatywnego wpływu domu na środowisko oraz ograniczenie zależności od energii importowanych z innych krajów (51 proc.).

Ankietowani wskazywali również na inne ważne kwestie jak: poprawa jakości powietrza we wnętrzach, uznana za bardzo ważną przez 52 proc. Polaków, wykorzystanie materiałów przyjaznych środowisku (45 proc.) czy zwiększenie ilości światła dziennego w domach (37 proc.).

Pilna potrzeba programowego wsparcia remontów i modernizacji budynków

Według danych Komisji Europejskiej, budynki pochłaniają prawie 40 proc. całkowitego zużycia energii elektrycznej w Unii Europejskiej, odpowiadając tym samym za 36 proc. europejskiej emisji gazów cieplarnianych. Ich głównym emitentem są budynki, które powstały jeszcze przed wdrożeniem pierwszych ogólnoeuropejskich norm i dużej części są to budynki jednorodzinne.

Dyskusja na temat potrzeby wsparcia remontów i modernizacji budynków w Polsce przybrała ostatnio na wadze w kontekście konieczności ograniczenia emisji zanieczyszczeń powietrza w sektorze budownictwa mieszkalnego, które przyczyniają się do powstawania smogu.

Smog w zimie powstaje w wyniku ogrzewania budynków, przede wszystkim jednorodzinnych, odpadami komunalnymi, węglowymi i węglem najgorszego sortu. Jedynym rozwiązaniem problemu jest zmniejszenie lub całkowite zlikwidowanie emisji zanieczyszczeń powstających w wyniku ogrzewania budynków, mówi Marek Zaborowski, Prezes Instytutu Ekonomii Środowiska.

Jak zauważa przedstawiciel Instytutu Ekonomii Środowiska „Właściciele budynków jednorodzinnych, w przeciwieństwie do właścicieli i mieszkańców budynków wielorodzinnych od lat nie otrzymywali praktycznie żadnego wsparcia na działania związane z modernizacją lub termomodernizacją budynku”.

Tymczasem, jak wynika z danych GUS większość Polaków mieszka w budynkach jednorodzinnych - w ujęciu procentowym to prawie 90 proc. mieszkańców wsi i prawie 30 proc. mieszkańców miast. Zdecydowana większość budynków jednorodzinnych znajduje się na terenach wiejskich - prawie 3,3 mln, wobec ponad 1,7 mln w miastach. Niestety większość tych budynków jest w złym stanie technicznym. Budynki sprzed II Wojny Światowej (stanowią 22 proc. budynków mieszkalnych) cechują się blisko trzykrotnie wyższym zużyciem energii a budynki z lat 1945-1988 (stanowią 50 proc.) ponad dwukrotnie wyższym zużyciem energii w porównaniu do budynków z roku 2007.

Istnieje potrzeba wdrożenia wieloletniego, ogólnokrajowego programu modernizacji polskich budynków prowadzącego do zmniejszenia zużycia energii, czego konsekwencją będzie zmniejszenie zanieczyszczeń, oraz większa skłonność do zmiany paliwa i źródła ciepła, mówi Marek Zaborowski.

Energooszczędność przynosi więcej korzyści

W prowadzonej debacie na temat potrzeby modernizacji budynków w Polsce istotne wydaje się również uwzględnienie faktu, że Polacy skarżą się na dolegliwości zdrowotne, które mogą być konsekwencją oddziaływania niekorzystnych warunków domowych. Jak wynika z badania "Barometr zdrowych domów 2016", co drugi Polak boryka się z takimi problemami jak: zatkany nos, katar czy ból głowy, z czego co piąty bardzo często lub kilka razy w tygodniu. W wielu polskich rodzinach, któryś z
domowników cierpi na katar sienny (19 proc.), alergiczny nieżyt nosa (19 proc.), oraz astmę (17 proc.), które to schorzenia są związane między innymi z warunkami domowymi.

W programach wspierających modernizacje budynków oprócz aspektów energooszczędności w równym stopniu powinny być brane pod uwagę czynniki wpływające na zdrowie i samopoczucie Polaków. Respondenci badania - Barometr zdrowych domów - zwracali uwagę przede wszystkim na dobre doświetlenie i sprawną wentylację, zapewniającą odpowiednią jakość powietrza. Pamiętajmy, że zdrowi ludzie tworzą zdrowe społeczeństwo, a zdrowe społeczeństwo to większa wydajność i także
niższe koszty opieki zdrowotnej, mówi Jacek Siwiński, dyrektor generalny VELUX Polska.

Przedstawiciel VELUX Polska zwraca również uwagę na fakt, że - "Wsparcie przez rząd programów termomodernizacji budynków jednorodzinnych to umożliwienie stworzenia wielu nowych miejsc pracy w sektorze budownictwa, a także dodatkowy impuls dla dalszego rozwoju polskiej gospodarki, ze szczególnym uwzględnieniem mniej zamożnych regionów". W 2050 roku 90 proc. budynków będą to obiekty, które obecnie są już w eksploatacji. Poprawa efektywności budynków oznacza więc przede wszystkim remonty. W związku z tym, aby przyśpieszyć tempo renowacji, konieczne jest zniwelowanie barier finansowych poprzez tworzenie kompleksowych programów wsparcia inicjatyw modernizacyjnych. Ważna jest przy tym współpraca międzysektorowa, która będzie gwarancją tworzenia zdrowych warunków do życia, dodaje Jacek Siwiński.

Grupa VELUX angażuje się na rzecz szerszego uwzględnienia aspektu zdrowia mieszkańców w programach modernizacyjnych budynków. Czyste powietrze, komfort termiczny, światło dzienne oraz prawidłowa wilgotność to najważniejsze czynniki klimatu wewnętrznego budynku, które przekładają się na ludzkie zdrowie. Warto przy tej okazji wspomnieć o promowanej przez firmę VELUX koncepcji domów aktywnych, w których zachowana jest równowaga pomiędzy efektywnością energetyczną, zdrowymi i komfortowymi warunkami do życia oraz środowiskiem. Koncepcja ta sprawdza się również w budynkach remontowanych.

Remont za przystępną cenę - projekt RenovActive

Modernizacja budynków, nawet w przypadku inwestycji o charakterze społecznym może być opłacalna, czego przykładem jest projekt RenovActive. Celem projektu realizowanego przez Grupę VELUX było wypracowanie modelu organizacyjnego i standardu modernizacji budynków społecznych z zachowaniem równowagi między efektywnością energetyczną, komfortem i zdrowym klimatem wewnętrznym. Rezultaty przerosły oczekiwania – koszty i efekty modernizacji są na tyle atrakcyjne, że
władze samorządowe postanowiły powielić jej schemat w 86 innych podobnych budynkach na tym osiedlu. Oczywiście średnie koszty modernizacji podobnego domu byłby jeszcze niższe w Polsce, z uwagi na niższy poziom cen materiałów i usług budowlanych.

Remont podzielono na 7 etapów:

1. Adaptacja poddasza do celów mieszkalnych.
2. Doświetlenie pomieszczeń światłem dziennym mające na celu ograniczenie zużycia energii.
3. Przebudowa schodów w celu lepszej dystrybucji światła i powietrza w budynku.
4. Zastosowanie przesłon zewnętrznych w celu ograniczenia przegrzewania latem i poprawienia izolacyjności zimą.
5. Zastosowanie systemu wentylacji hybrydowej z odzyskiem ciepła zimą.
6. Termomodernizacja - ocieplenie ścian i wymiana okien, wymiana systemu grzewczego.
7. Rozbudowa budynku o 15 m2.

Etapy można przeprowadzić wariantowo, zależnie od potrzeb mieszkańców. Realizacja pokazuje, że stworzenie komfortowych i zdrowych warunków do życia oraz ograniczenie zużycia energii do minimum jest bardzo ważne, szczególnie dla mieszkańców o niskich dochodach. Wysokie koszty utrzymania mieszkań są bardzo istotnym kosztem w domowym budżecie, szczególnie zimą. Więcej informacji o realizacji na stronie http://www.velux.com/solutions/demo-buildings/renovactive

Zakrojone na szeroką skalę remonty przeprowadzane w celu dostosowania budynków do norm energetycznych mogą przyczynić się w dużej mierze do rozwiązania problemu zmian klimatycznych, poprawy jakości powietrza, poprawy warunków mieszkalnych Polaków w kontekście zdrowia i komfortu, stworzenia nowych miejsc pracy w sektorze budowlanym i poprawy konkurencyjności polskiej gospodarki.

"Barometr Zdrowych domów 2016", w wersji elektronicznej można pobrać ze strony www.velux.pl/zdrowedomy
______________
* Raport "Barometr zdrowych domów 2016" został opracowany w oparciu o badanie ogólnoeuropejskie przeprowadzone w październiku 2015 roku wśród 14 000 Europejczyków z 14 krajów (Austrii, Belgii, Czech, Danii, Francji, Niemiec, Węgier, Włoch, Holandii, Norwegii, Polski, Hiszpanii, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii). Kwestionariusz i analiza na poziomie ogólnoeuropejskim zostały przeprowadzone przez Grupę VELUX we współpracy z prof. dr hab. Berndem Wegenerem z
Uniwersytetu Humboldta w Berlinie i Moritzem Fedkenheuerem, magistrem socjologii z Politechniki Darmstadt oraz niezależnymi konsultantami, Operate A/S and Wilke. Szczegółowe wyniki badania dotyczące Polski opracował zespół socjologów - dr Anita Majchrowska oraz mgr Anna Sadowska, pod kierownictwem prof. nadzw. dr hab. Włodzimierza Piątkowskiego reprezentujący Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej oraz Uniwersytet Medyczny w Lublinie.

źródło i zdjęcie: VELUX