2022-07-16 20:01:52 
Co decyduje o wyborze pokrycia dachowego?
Wybierając optymalne pokrycie dla spadzistej konstrukcji dachowej należy uwzględnić kilka istotnych parametrów związanych z architekturą domu, z których najważniejsze to:
- Kąt nachylenia dachu musi mieścić się w granicznych wartościach określonych dla wybranego rodzaju i modelu pokryci. Przekroczenie tych wartości może wymagać wykonania dodatkowych robót istotnie zwiększających koszty pokrycia dachowego
- Kształt dachu ma decydujący wpływ na możliwość dopasowania pokrycia do - zwłaszcza krzywoliniowej - jego powierzchni jak i wymagań co do rodzaju oraz ilości dodatkowych elementów wykańczających.
- Ciężar pokrycia musi być dostosowany do wytrzymałości konstrukcji dachowej, zatem już na etapie projektowania budynku należy uwzględnić obciążenia od ciężkich pokryć dachowych, bądź odpowiednio wzmocnić istniejącą konstrukcję.
- izolacyjność cieplna i akustyczna samego pokrycia dachowego nie musi spełniać specjalnych wymagań w tym zakresie, to jednak duża zdolność do tłumienia hałasu (np. podczas opadów deszczu) przez ciężkie dachówki, preferuje je do układania bezpośrednio nad pomieszczeniami użytkowymi:
- odporność na warunki otoczenia będzie gwarancją na wieloletnią trwałość pokrycia, a także utrzymanie jego estetycznego wyglądu, co ma szczególne znaczenie w rejonach przemysłowych, nadmorskich, a także zalesionych.
- w przypadku planowania montażu paneli PV lub solarnych sprawdzenie możliwości zamocowania jak i wpływu na estetykę i trwałość pokrycia.
- koszty inwestycyjne zależeć będą nie tylko od jednostkowych cen samego pokrycia, ale również muszą uwzględniać wydatki na niezbędne elementy wykończeniowe i przygotowanie warstw podpokryciowych, co może znacząco zwiększać ponoszone nakłady finansowe.
Zalety i wady ciężkich pokryć dachowych
Dachówki cementowe jak i ceramiczne produkowane są w wielu odmianach kształtów, barwy jak i wykończenia powierzchni co ułatwia dopasowanie pokrycia dachowego do charakteru budynku, jego koncepcji architektonicznej i lokalizacji.
Obecnie najczęściej stosowane są dachówki zakładkowe, których szczelność i stabilne ułożenie zapewniają specjalne wyprofilowane zamki (górny, dolny, boczny) ułatwiające też ich układanie. Taki układ mocowań pozwala na przemieszczanie się, czyli tzw. pracę pokrycia.
Nie są to jednak pokrycia powietrznie szczelne - przez złącza może przenikać wiatr, jak też dach w pewnym stopniu „oddycha” od strony poddasza. Zalecane nachylenie połaci powinno zawierać się w przedziale 25-60 stopni, choć dopuszczalne jest krycie mniej lub bardziej spadzistych dachów.
Przy mniejszym nachyleniu konieczne jest utworzenie "podwójnego dachu" - zamocowanie pełnego deskowania z pokryciem papą, a na tym dopiero kładziona będzie dachówka. Z kolei na dachach o większym spadku wymagane jest mocowanie każdej dachówki do łat montażowych.
Dachówki ceramiczne i cementowe są ciężkie - pokrycia waży zależnie od rodzaju i sposobu układania od 40 do 90 kg/m2, wymagają więc solidnej konstrukcji nośnej. Dużą zaletą jest natomiast zdolność do tłumienia hałasu, a także łatwość wymiany w razie uszkodzenia pojedynczych dachówek.
Inwestorzy decydując się na ułożenie ciężkiego pokrycia dachowego stają przed wyborem materiału z jakiego są one produkowane. Wyglądające niemal identycznie dachówki cementowe i ceramiczne charakteryzują się również podobnymi własnościami użytkowym.
Podstawowym materiałem do produkcji dachówek ceramicznych jest starannie wyselekcjonowana glina, poddana homogenizacji i uplastycznieniu dodatkiem wody.
Tak przygotowany materiał poddaje się na linii produkcyjnej formowaniu metodą tłoczenia na prasach lub wyciskania w postaci ukształtowanej wstęgi ciętej na długość poszczególnych dachówek. Ukształtowane dachówki podlegają procesowi suszenia, a następnie wypalania w piecu tunelowym w temperaturze sięgającej 1000°C.
Surowa powierzchnia ceramiczna może być barwiona poprzez powlekanie wierzchniej strony dachówki płynną warstwą glinki szlachetnej (tzw. angobowanie) lub szkliwa (tzw. glazurowanie) tworzącego gładką i błyszczącą warstwę ochronną.
Natomiast dachówki cementowe produkowane są z barwionego w masie betonu o wysokiej wytrzymałości przy czym najlepsze własności uzyskują pokrycia wykonywane w technologii trójwarstwowej.
Ich odporny na uszkodzenia rdzeń pokrywa drobnoziarnista warstwą, która nadaje dachówce gładką powierzchnię oraz znacznie zwiększa jej odporność na zabrudzenia i porastanie mchem.
Na tej powierzchni nakładana jest powłoka akrylowa intensyfikująca barwę i zapewniająca dodatkowa ochronę przed czynnikami atmosferycznymi. Gładką i odporna na warunki atmosferyczne powłokę uzyskuje się też przez nałożenie na rdzeń warstwy polimerowo-akrylowej.
Tradycyjne dachówki ceramiczne wytwarzane są już od stuleci i nadal spotyka się dachy pokryte jeszcze wiekowym materiałem. Decydujący wpływ na estetykę jak i trwałość będzie miała forma wykończenia powierzchni - szkliwione dachówki nie brudzą się i nie porastają mchem na zacienionych połaciach.
Również w przypadku dachówek cementowych akrylowa powłoka ochronna zabezpiecza przed porastaniem, a w razie jej zniszczenia łatwo można dach odmalować.
W praktyce decyzja o wyborze jednego z tych materiałów podyktowana jest najczęściej lokalną modą, preferencjami wykonawczymi dekarzy czy dostępnością określonego kształtu bądź barwy, a zwłaszcza zróżnicowaniem kosztów. Znaczący wpływ na koszty pokrycia mają bowiem ceny elementów uzupełniających np. dachówek bocznych, połówkowych, kalenicowych oraz akcesoriów montażowych i ozdobnych.
Podkonstrukcje dachowe i zasady montażu
Ołatowanie połaci dachowej dopasowuje się do konkretnych modeli dachówek zgodnie z zleceniami producenta uwzględniając też rozstaw krokwi istotny dla doboru odpowiedniego przekroju łat nośnych.
W pokryciach elementami drobnowymiarowymi (dachówką ceramiczna czy cementową) szerokość zakładów poszczególnych rzędów musi uwzględniać kąt nachylenia połaci.
Przy nachyleniach poniżej 45 stopni konieczne będzie zwiększenie ich szerokości o 3-4 cm w stosownie do zaleceń producenta. Wymaga to oczywiście skorygowania odległości między łatami montażowymi.
Jeśli kąt dachu wynosi mniej niż 30 stopni zalecane jest ułożenie pełnego deskowania z przykryciem papą, co zapewni szczelność pokrycia.
Poszczególne dachówki układa się rzędami zwracając uwagę na właściwe połączenie na zamkach, a pokrycie utrzymuje się na dachu dzięki własnemu ciężarowi. Jedynie dachówki skrajne wymagają przybicia, zamocowania spinkami lub przywiązania drutem.
Istotną pozycję w kosztach pokrycia stanowią dachówki uzupełniające - brzegowe, kalenicowe. Niekiedy zastępowane są przez obróbki blacharskie, co jednak niekorzystnie wpływa na wygląd pokrycia jak i na jego trwałość.
Dokładne rozmierzenie i rozplanowanie ułożenia dachówek sprawi, że przy układaniu nie trzeba będzie przycinać ich na wąskie pasy w celu zapewnienia ciągłości pokrycia. Prawidłowe rozplanowanie dopuszcza jedynie zamontowanie dachówek połówkowych z uwzględnieniem szerokości dachówek szczytowych.
Wzdłużne przycinane dachówki można układać tylko na styku z kominami, oknami dachowymi, przy czym nie powinny być one węższe niż połowa dachówki pełnej.
Brak wentylacji podpołaciowej na skutek nie zapewnienia szczelin wentylacyjnych w okapie i kalenicy uniemożliwia odprowadzenie wilgoci.
Błąd ten będzie szczególnie szkodliwy w przypadku układania pełnego deskowania z pokryciem szczelną papą. Przy wykańczaniu okapu i kalenicy należy zwrócić uwagę na pozostawienie szczelin na całej długości o szerokości przynajmniej 2 cm.
Przy okapach odkrytych (bez podbitki) szczelinę osłania się siatką chroniącą przed ptakami a w podbitce zakłada się panele z otworami. Jako osłonięcie szczeliny kalenicowej, pod gąsiorami umieszcza się grzebieniowe wkładki wentylacyjne.
Przy pokrywaniu poddaszy nieużytkowych wystarczającym zabezpieczeniem przed ewentualnymi przeciekami będzie ułożenie na krokwiach folii wstępnego krycia.
Nie powinna ona dotykać do dachówek co zapewnia jej zamocowanie pod kontrłatami i mocne naciągniecie. Również na dachach ocieplanych można tak przygotować podłoże, choć pewniejszym rozwiązaniem będzie odeskowanie pokryte np. cienką papą podkładową.
Przy takim wariancie folia paroprzepuszczalna powinna znaleźć się na krokwiach mocowana przez kontrłaty, na których układane jest deskowanie, papa, kontrłaty oraz łaty pod dachówki.
Błędne jest natomiast bezpośrednie mocowanie deskowania na krokwiach i pokrywanie wiatroizolacją, gdyż na styku folia-deska może pojawić się zjawisko ssania wody przez mikropory folii.
Czy można zamontować fotowoltaiczne panele dachowe?
Montaż paneli fotowoltaicznych czy solarnych na dachach pokrytych dachówką z reguły nie stwarza większych problemów jeśli wykorzystuje się systemowe elementy mocujące w postaci wsporników, szyn profilowanych i uchwytów.
Dostęp do konstrukcji dachowej uzyskuje się poprzez wsunięcie dachówek pod wyższy rząd, a wsporniki przykręca się do krokwi w miejscach przebiegu wgłębień fali dachówek, co ułatwia możliwość regulacji zamocowania ich na krokwiach.
W razie potrzeby może być osadzana między krokwiami dodatkowa łata, która umożliwi przykręcenie wsporników w dowolnym miejscu.
Jako element nośny dla paneli wykorzystywane są profilowane szyny aluminiowe przykręcane do wsporników, a uchwyty mocują ramę panelu.
W miejscach osadzenia wsporników dachówki będą nieznacznie uniesione, co może powodować przecieki, warto wiec to miejsce dodatkowo elastycznie uszczelnić.
Autor: Redakcja BudownicwaB2B
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: Columbus Energy, Dorken Delta Folie, Röben Polska, TV Budujemy Dom dla Hewalex
Komentarze