Ocieplenie dachu stromego

2018-01-26 09:26:57

Dachy strome są najczęściej wykonywanym pokryciem domów jednorodzinnych i znajdujące się pod nim poddasze użytkowe musi mieć dobrą ciepłochronność, a formalne wymagania są nawet większe niż dla pozostałych przegród budowlach.

Obecnie konieczne jest zapewnienie przenikalności cieplnej takiego pokrycia o współczynniku U nie większym niż 0,18 W/(m² K), a od roku 2021 dach nad pomieszczeniami ogrzewanymi będzie musiał charakteryzować się przenikalnością poniżej 0,15 W/(m² K).

Materiały do termoizolacji dachu

Uzyskanie tak wysokiej ciepłochronności wymaga zastosowania materiałów termoizolacyjnych o niskich wartościach przewodności cieplnej. W praktyce stosowane do takich ociepleń materiały mają przewodność cieplną (lambda) λ na poziomie 0,032 - 0,040 W/(m² K), co wymaga zastosowania izolacji o grubości przynajmniej 18 - 22 cm, ale uwzględniając rzeczywiste warunki układania przyjmuje się grubości o 10 - 15 % większe, a nawet zbliżone do wymaganej perspektywicznie ciepłochronności.

Mata z mineralnej wełny szklanej climowool DF33 do izolacji cieplnej
i akustycznej dachów skośnych

Materiałem "z wyboru" przy ocieplaniu skośnych połaci dachowych, jest wełna mineralna układana między krokwiami konstrukcji dachowej jak i w postaci dodatkowej termoizolacji mocowanej poniżej nich. Rzadziej wykorzystywane są płyty XPS lub - w przypadku adaptacji nieużytkowych poddasza - poliuretanowe pianki natryskowe.

Termoizolacje z wełny mineralnej obejmują dwie grupy wyrobów różniących się surowcem wyjściowym do ich produkcji. Są to wyroby z wełny skalnej wytwarzane w procesie stopienia i rozwłóknienia skał naturalnych oraz wyroby z wełny szklanej powstające w formie włókien szklanych pozyskiwanych głównie w procesie recyklingu.

Mimo różnych surowców użytych do produkcji, własności i zastosowanie obu rodzajów wełny bardzo podobne. Pewne różnice występują jedynie w sprężystości lekkich odmian wełny - wełna szklana dzięki dłuższym włóknom jest bardziej elastyczna i lepiej wypełnia nieforemne przestrzenie, natomiast wełna skalna charakteryzuje się większą gęstością i twardością.

W każdej z powyższych grup materiałów izolacyjnych produkowanych jest wiele odmian różniących się ciężarem objętościowym, formą (płyty lub maty), wykończeniem powierzchni i oczywiście grubością.

Ocieplenie z płyt XPS można układać w różnych konfiguracjach - na poszyciu z desek, w formie samonośnej warstwy na krokwiach lub dodatkowej izolacji od strony wewnętrznej.

Takie płyty szczególnie nadają się do ocieplania skosów dachowych tworzonych w technologii płyt żelbetowych - regionalnie dość często spotykane rozwiązanie. Przy ociepleniu tym materiałem nie ma potrzeby stosowania folii paroprzepuszczalnej, gdyż płyty XPS mają duży opór dyfuzyjny.

Jak przygotować dach do ułożenia ocieplenia?

Typowe wykonanie ocieplenia dachu stromego składa się z czynności wykonywanych na różnych etapach robót budowlanych. W pierwszej kolejności na konstrukcji dachowej mocowana jest folia paroprzepuszczalna nazywana również folią wstępnego krycia (FWK).

Najistotniejszym parametrem folii paroprzepuszczalnej jest jej zdolność do odprowadzania wilgoci, przenikającej od strony wewnętrznej. Dla folii wysokoparoprzepuszczalnych współczynnik Sd powinien wynosić nie więcej niż 0,05 m.

Folię FWK na nowej konstrukcji dachowej układa się zawsze bezpośrednio na krokwiach, mocując ją przy pomocy listew - kontrłat, które zapewniają utworzenie pustki wentylacyjnej, niezależnie od rodzaju materiału kryjącego dach.

Folię trzeba chronić przed uszkodzeniem podczas prowadzenia prac na dachu, należy więc, w miarę układania kolejnych pasów, mocować równocześnie łaty lub deskowanie, co ułatwi również poruszanie się po pochyłej powierzchni.

Tam, gdzie przez połać dachu przechodzą kominy, kanały wentylacyjne czy też zamontowane będą okna dachowe, folię trzeba umocować do ich boków w ten sposób, aby nie powstały fałdy i zagłębienia, w których może gromadzić się woda, a miejsca styku dokładnie uszczelnić.

W budynkach remontowanych, z istniejącym pokryciem dachowym, nie ma możliwości ułożenia folii na zewnątrz krokwi, dlatego adaptując poddasze użytkowe, trzeba położyć folię od środka. Mocuje się ją wtedy do boków krokwi w odległości ok. 3 cm od ich górnej krawędzi.

W tym przypadku mocowanie folii rozpoczyna się od kalenicy, aby uzyskać właściwy kierunek zakładów. Jeśli istniejący dach pokryty jest pełnym deskowaniem, przy kalenicy należy wyciąć w deskach szczelinę wentylacyjną szerokości 3 - 4 cm, co umożliwi cyrkulację powietrza nad powierzchnią folii. Dalsze czynności przy ocieplaniu starego dachu będą takie same, jak w przypadku nowego dachu, dostosowując odpowiednio grubości warstw termoizolacyjnych.

Układanie ocieplenia na dachu stromym

Kolejny etap prac to zamocowanie izolacji cieplnej. Jako warstwę izolacji termicznej przy ocieplaniu połaci dachowej stosuje się z reguły maty z wełny szklanej, charakteryzujące się dużą sprężystością włókien i małym ciężarem objętościowym (12-15 kg/m³).

Minimalna grubość ocieplenia to przynajmniej 20 cm, co z reguły przekracza wysokość krokwi i dlatego układane jest dwuwarstwowo. Wełna szklana mocowana pomiędzy krokwiami powinna być przycięta na szerokość o ok. 2 cm większą, niż rozstaw krokwi.

Wełna w rolkach, dla wygody transportowania, jest skompresowana, co zmniejsza znacząco jej objętość i po rozpakowaniu trzeba odczekać na jej pełne rozprężenie. Choć wełna powinna w zasadzie utrzymywać się sama, bez dodatkowego mocowania, często jednak wypada, utrudniając prowadzenie prac. Łatwo temu zaradzić, mocując do spodu krokwi - za pomocą zszywek - zygzakowo rozciągnięty sznurek.

Jeżeli układane ocieplenie będzie stykać się bezpośrednio z folią wstępnego krycia, nie wolno nadmiernie dociskać wełny, bo może to spowodować wybrzuszenie folii i zetknięcie jej z pokryciem dachowym. Zaburzy to proces wentylacji przestrzeni podpokryciowej, a w przypadku np. pokryć z blachy może doprowadzić do uszkodzenia folii na skutek jej przegrzania.

W celu umieszczenia dodatkowej warstwy termoizolacyjnej wskazane będzie wykonanie rusztu z metalowych profili sufitowych, mocowanych za pomocą uchwytów elastycznych. Profile te posłużą też do przymocowania taśmą dwustronnie klejącą folii chroniącej przed wnikaniem wilgoci zawartej w powietrzu pomieszczeń poddasza i przykręcenia poszycia.

Ułożenie folii paroszczelnej przy izolowaniu połaci dachowych zapobiega możliwości kondensacji pary wodnej w warstwie ocieplającej, zatem ochroni izolację, a przede wszystkim konstrukcję dachu przed zawilgoceniem. Za folie paroszczelne uważa się takie, których współczynnik Sd przekracza 100 m. Montuje się je do wewnętrznej strony ocieplenia pod pokryciem z płyt gipsowo-kartonowych lub boazerii.

Stosowane są też tzw. folie refleksyjne pokryte aluminiową warstwą odbijającą promieniowanie cieplne, ale wymagają one zamontowania dodatkowego rusztu dystansowego tworzącego pustą przestrzeń pod zewnętrznym pokryciem np. z płyt g-k.