Jak dobrać i zamontować parapet zewnętrzny?

W jakich oknach trzeba montować parapety zewnętrzne?

Z reguły wszystkie okna fasadowe powinny być wyposażone w parapety wystające przynajmniej 5 cm poza płaszczyznę ściany. Dzięki nim ochronimy elewację przed zaciekami, gdy zacinający deszcz spłukiwać będzie zanieczyszczenia z okien i ościeży.

Jedynie w przypadku, gdy szerokie okapy dachowe sięgają znacznie poza obrys domu lub okna znajdują się na zadaszonym tarasie, nie musimy montować wystających parapetów - wystarczy proste i szczelne wykończenie dolnej powierzchni ościeża materiałem łatwym do utrzymania w czystości.

Dodatkowo parapet pełni również funkcje ochronną dla ramy okiennej - zwłaszcza drewnianej - zapobiegając wnikaniu wody w miejsce jej połączeniu ze ścianą, a w przypadku ścian warstwowych również przed przedostawaniem się wilgoci pod warstwę ociepleniową, co może skutkować, np. pojawieniem się zasieków wewnątrz domu.

Dlatego istotne będzie dobre uszczelnienie miejsca styku parapetu z rama okienną a także utworzenie bocznych krawędzi na parapecie chroniących przed podciekaniem wody w tych miejscach. Nachylenie parapetu nie powinno być mniejsze niż 5%, na co trzeba zwrócić uwagę przy kształtowaniu ocieplenia (ścinamy je pod lekkim skosem) i ustalaniu poziomu zamontowania dolnej krawędzi ościeżnicy.

Jaki parapet można zamontować?

Ze względu na ciężar oraz grubość - co determinuje możliwości ich zamontowania - parapety można podzielić na trzy rodzaje:

• lekkie z blachy stalowej, aluminiowej lub PCW,
• średnie - z płytek ceramicznych, konglomeratu, naturalnego kamienia,
• ciężkie z kształtek i cegieł klinkierowych.

Przy wymianie okien lub podczas ocieplania budynku wybór parapetów ogranicza się do dwóch pierwszych rodzajów - lekkich lub średnich, gdyż parapety ciężkie wymagają solidnego zakotwienia w konstrukcji ściany, a ich montaż wiązałby się z koniecznością szerokiego rozkucia otworu okiennego, dlatego na taki rodzaj parapetu decydujemy się raczej już na etapie budowy domu.

Ze względu na łatwość montażu i możliwość dostosowania do różnych rodzajów ram okiennych i elewacji oraz niską cenę, najczęściej zakładane są parapety blaszane lub z PCW. Wykonywane z blachy stalowej lub aluminiowej formowanej są najczęściej na zamówienie pod konkretne wymiary.

Ze względu na łatwość montażu i niską cenę na parapet zewnętrzny często wybierane są parapety blaszane lub parapety z PCW. Fot. Budmax-Metal, Dobroplast.

Do ich wytwarzania wykorzystuje się blachy płaskie, ocynkowane i pokryte barwną powłoką dekoracyjno-ochronną (podobnie jak blachy dachowe). Dostępne są również gotowe parapety z przetłaczanej blachy aluminiowej, co upodabnia je np. do parapetów ceramicznych. Na końcach wstęgi zakładane są nakładki, które umożliwiają estetyczne i szczelne osadzenie parapetu w ościeżu.

Nakładki pozwalają też na swobodne rozszerzanie się i kurczenie pokrycia na skutek zmian temperatury. Parapety z PCW wykonywane są w dwóch wersjach: jako komorowe i pełne. Różnią się rodzajem użytego do produkcji materiału (twarde bądź spienione PCW) i grubością. Kolorystycznie łatwo je dostosować do barwy okna dzięki pokryciu laminatem o takiej samej barwie i strukturze.

Podokienniki ceramiczne powinny być układane ze specjalnych płytek parapetowych, gwarantujących odpowiedni spływ wody i uszczelnienie. Zastępczo kładzione są niekiedy zwykłe płytki terakotowe lub gresowe, ale może to powodować podciekanie wody na krawędzi zewnętrznej.

Płyty parapetowe z kamienia, konglomeratu mają grubość ok. 3 cm, mimo że nadają oknom eleganckiego wykończenia, tworzą mostek cieplny na ociepleniu elewacji. Jedynie w ścianach trójwarstwowych i przy zastosowaniu tzw. ciepłego montażu okien można tego uniknąć. Rozwiązanie te jest również niezbędne w przypadku tworzenia parapetów z kształtek i cegieł klinkierowych.

Przygotowania do montażu

Parapety zewnętrzne montowane są najczęściej w ostatnim etapie prac elewacyjnych – po zamontowaniu okien, ociepleniu i nałożeniu tynku. W praktyce zdarzają się jednak inne warianty prowadzenia robót, np. wymiana okien w ocieplonych ścianach lub zastąpienie zniszczonego parapetu nowym. Istotny jest również rodzaj zamontowanych okien, ponieważ inaczej wykonuje się standardowe ich połączenie z okapnikiem.

Dlatego przy montażu nowego okna należy dostosować dolną część ościeża do wariantu montowanego parapetu zewnętrznego i ewentualnie zmniejszyć wysokość wymienianego okna.

Dobrym rozwiązaniem jest podwyższenie osadzenia okna na ukształtowanej podkładce wykonanej ze styropianu EPS lub polistyrenu ekstrudowanego XPS bądź na listwie progowej przystosowanej do połączenia z konkretnym profilem ościeżnicy okna z PCW.

Półprofil podokienny z polistyrenu ekstrudowanego XPS zapewnia szczelne połączenie okna z murem. Fot. Klinar.

Profile styropianowe mogą mieć różną formę – dostępne są jako gotowe podłoża pod okno oraz parapet zewnętrzny i wewnętrzny bądź jako jednostronne z uformowanym tylko spadkiem pod parapet zewnętrzny. W oknach PCW parapet powinien wchodzić pod dolną krawędź ościeżnicy, zatem dla zapewnienia wymaganego nachylenia, zewnętrzna krawędź elewacji (tynku, okładziny) w tym miejscu musi znajdować się odpowiednio niżej. Np. przy odległości 25 cm okno-front elewacji, obniżenie powinno wynieść przynajmniej 2 cm plus grubość parapetu.

W ścianach ocieplonych łatwo można ściąć konieczną grubość, a szczelinę pod ociepleniem wypełnić pianką montażową. Parapety w oknach drewnianych montowane są z reguły od zewnątrz w odpowiednio ukształtowanym rowku ościeżnicy, dzięki czemu znajduje się on wyżej i nie trzeba ingerować w dostosowanie elewacji.

Przygotowanie ościeża do ułożenia parapetu ceramicznego lub z płyty kamiennej wymaga wzmocnienia ocieplenia poprzez nałożenie siatki wtopionej w zaprawę. Powierzchnia powinna być równa i ze spadkiem na odpowiedniej wysokości umożliwiającym ułożenie pokrycia wraz z warstwą klejową.

W przypadku okien montowanych metodą tzw. ciepłego montażu wysunięcie konsoli powinno umożliwiać przynajmniej kilkucentymetrowe oparcie dla parapetu, a w przypadku ścian trójwarstwowych sięgać do warstwy elewacyjnej.

Przykład tzw. ciepłego montażu parapetu zewnętrznego. Fot. Cz. Dąbrowski.

Montaż parapetów blaszanych

Wstęga parapetowa powinna mieć długość (po uwzględnieniu grubości nakładek) o 0,5-1 cm mniejszą niż szerokość ościeża. Przy długich parapetach (powyżej 3 m) do łączenia poszczególnych odcinków wykorzystuje się wkładki pozwalające na ich swobodny ruch. W przypadku okien z PCW tylne zagięcie parapetu wciska się od dołu w rowek ościeżnicy lub listwy progowej i od spodu wprowadza piankę montażową.

Parapet zewnętrzny blaszany. Fot. Rheinzink.

Po jej stwardnieniu, wzdłuż krawędzi elewacji nanosi się ją pasmowo i dociska do podłoża. Na krawędzi z ościeżnicą nanosi się uszczelnienie z silikonu dekarskiego oraz na styku nakładek z murem. W oknach drewnianych zagięcie wprowadza się w profil ościeżnicy i przykręca, np. ozdobnymi wkrętami. Zamocowanie na krawędzi elewacji i uszczelnienie przebiega podobnie jak przy parapetach osadzanych w oknach z PCW.

Montaż parapetów z PCW

Procedura montowania płaskich parapetów z PCW przebiega tak samo jak blaszanych, a komorowe po przycięciu na wymaganą długość i założeniu nakładek wsuwa się pod ościeżnicę z PCW lub dostawia stykowo do rowka ramy drewnianej. Zamocowanie zapewnia wprowadzenie od spodu pianki montażowej i obciążenie kształtujące wymagany spadek oraz uszczelnienie silikonem styku z ramą okienną i ościeżem.

Pokrycia ceramiczne i kamienne

Ich montaż wykonuje się przy użyciu klejów elastycznych (do płytek ceramicznych) oraz mas fugujących do spoinowania. Stosowane są dwie metody osadzania boków – z wpuszczeniem w elewację lub na styk. W obu wariantach należy zapewnić możliwość niezależnego przemieszczania się parapetu względem elewacji, stosując elastyczne uszczelnienia z silikonu.

Parapet zewnętrzny wykonany z kształtek ceramicznych. Fot. MS Więcej Niż Okna.

Oparciem dla parapetu ceglanego w ścianie trójwarstwowej będzie warstwa elewacyjna, którą należy wyprowadzić na odpowiednią wysokość. Zależnie od jej grubości i szerokości parapetów przy montowaniu może być potrzebne ułożenie zbrojenia spoinowego, a do murowania kształtek używa się zaprawy do klinkieru.

Autor: Redakcja BudownicwaB2B
Zdjęcie otwierające: Stahlton
Zdjęcia w tekście: Budmax-Metal, Dobroplast, Klinar, Cz. Dąbrowski, Rheinzink, MS Więcej Niż Okna