Jakich błędów unikać przy montażu pokrycia dachowego?

Pokrycia dachowe to ważny element architektury domu, decydujący w dużym stopniu o jego atrakcyjności. Dobór pokrycia dachu, oprócz wyglądu, musi uwzględniać rodzaj konstrukcji dachowej, kąt nachylenia połaci, ale również to, jak skomplikowana jest jego powierzchnia, gdyż nie każdy materiał pokryciowy można położyć, np. na łukach lukarn. Niezwykle istotny wpływ na trwałość będzie miało odpowiednie przygotowanie podłoża, przestrzeganie zasad montażowych i staranność prowadzonych robót.

Jakich błędów unikać przy montażu pokrycia dachowego?

Typowe pokrycia dachowe

Wstępny wybór materiału do ułożenia na dachu uzależniony jest od podstawowych wymogów montażowych dla poszczególnych rodzajów pokryć związanych z ich ciężarem i kątem nachylenia połaci, decydujący wpływ ma wytrzymałość konstrukcji dachowej i jej forma.

Blachodachówki i blachy trapezowe są popularnym i trwałym pokryciem dachowym nadającym się na niemal wszystkie rodzaje dachów stromych o nachyleniu powyżej 15%. Jest jednym z najlżejszych materiałów dekarskich (ok. 5 kg/m²), nie wymaga więc zastosowania ciężkiej konstrukcji więźby, co ma istotne znaczenie zwłaszcza w przypadku renowacji starych dachów.

Pokrycia te produkowane są z blach stalowych lub aluminiowych pokrywanych wielowarstwowymi powłokami. Istotny wpływ na ich wygląd i trwałość ma rodzaj zewnętrznej powłoki dekoracyjno-ochronnej, która powinna być dostosowana do warunków otoczenia. Montaż pokrycia wykonuje się poprzez zamocowanie arkuszy wkrętami tzw. farmerskimi do łat nośnych.

Blachodachówka
Blachodachówka panelowa Modus. Fot. Blachy Pruszyński.
Blacha trapezowa
Blacha trapezowa. Fot. Budmat.

Dachówki ceramiczne i cementowe - obie odmiany dachówek nieznacznie różnią się własnościami użytkowymi, a sposób ich układania jest taki sam. Obecnie najczęściej stosowane są dachówki zakładkowe, których szczelność i stabilne ułożenie zapewniają specjalne wyprofilowane zamki. Dachówki są materiałem ciężkim - pokrycia waży zależnie od rodzaju i sposobu układania od 40 do 90 kg/m², wymagają więc solidnej konstrukcji nośnej.

Standardowy kąt nachylenia połaci zawiera się w granicach 30-60°, ale przy układaniu w systemie "podwójnego dachu" pochylenie może być mniejsze. Ołatowanie połaci dachowej dopasowuje się do konkretnych modeli dachówek zgodnie z zleceniami producenta.

Dachówka ceramiczna Koramic Actua 10.
Dachówka ceramiczna Koramic Actua 10. Fot. Wienerberger.
Dachówka cementowa Kapstadt
Dachówka cementowa Kapstadt. Fot. Creaton

Gonty bitumiczne to rodzaj pokrycia dachowego o szerokim zastosowaniu. Gonty w formie pasów, zbudowane są z welonu z włókna szklanego, pokrytego masą bitumiczną modyfikowaną elastomerem SBS i posypką mineralną lub ceramiczną w różnych kolorach.

Ciężar powierzchniowy pokrycia wynosi 9-12 kg/m² - zależnie od odmiany gontu - i mogą być układane na dachach o nachyleniu połaci od 12° do 90°. Powierzchnia spodnia jest samoprzylepna, a spoina pozostaje trwale elastyczna, zdolna do kompensowania naturalnych przemieszczeń konstrukcji dachowej. Gonty wymagają pełnego i stabilnego pokładu z desek, płyt drewnopochodnych lub sklejki wodoodpornej.

Gont bitumiczny
Gont bitumiczny Katepal. Fot. Stema.

Zasady montażu

Montaż pokrycia dachowego można rozpocząć po sprawdzeniu wymiarów konstrukcji dachowej, kątów prostych pomiędzy krawędziami połaci i rozplanowaniu kolejność robót. Wskazane jest także wykończenie kominów oraz wstępne wykonanie obróbek blacharskich. Zależnie od rodzaju pokrycia obowiązują nieco inne wymagania i technologie montażowe.

Blachodachówki

Rozstaw łat musi być bezwzględnie dostosowany do długości modułu blachodachówki. Pod blachodachówką należy zawsze utworzyć przestrzeń wentylacyjną, którą tworzą kontrłaty - listwy o szerokości 50 mm i grubości 19-25 mm mocowane do krokwi więźby dachowej.

Na nich przybija się łaty montażowe o szerokości 50 mm i grubości minimum 35-40 mm przy mocowaniu na połaciach odeskowanych. Na połaciach nieodeskowanych, pokrytych tylko folią paroprzepuszczalną, muszą mieć grubość min. 50 mm. Arkusze blach należy kłaść kolumnami i kolejnymi rzędami od okapu do kalenicy z 3 cm zapasem sięgającym poza deską okapową.

Montaż blachodachówki modułowej
Montaż pokrycia dachowego z blachodachówki modułowej. Fot. Blachotrapez.

Ważne jest, aby pierwsza blacha została ułożona pod kątem prostym do krawędzi dachu. Po sprawdzeniu prawidłowości położenia arkusze mocuje się do łat wkrętami samonawiertnymi z podkładką ze specjalnej gumy EPDM. Blachę należy mocować do podłoża wyłącznie w dole fali (w jej najniższym punkcie).

Wkręty mocujące pokrycia powinny być rozmieszczane zgodnie z zaleceniami producenta i zagęszczane przy krawędziach dachu. Zamocowania nie mogą powodować odkształcenia się pokrycia i powinny zapewniać nieznaczny luz niezbędny do amortyzowania ruchów pokrycia i konstrukcji. Wkręty mocujące blachodachówki powinny być dokręcane z taką siłą, aby spod metalowego pierścienia wysunął się brzeg gumowej podkładki.

Niedopuszczalne jest przecinanie pokryć blaszanych przy użyciu szlifierki kątowej. Przegrzanie przeciętych brzegów niszczy powłoki ochronne, a snop iskier uszkadza ją na dużej powierzchni. W efekcie z czasem w tych miejscach pojawiają się ogniska korozji niszczącej pokrycie. Podobne skutki może powodować uszkadzanie powłok ochronnych w trakcie układania np. w wyniku przeciągania blachy po szorstkiej powierzchni, a także chodzenie po dachy w zanieczyszczonym piaskiem obuwiu. Wszelkie zauważone uszkodzenia powinny być jak najszybciej pokryte farbą ochronną.

Dachówki

Ołatowanie połaci dachowej dopasowuje się do konkretnych modeli dachówek zgodnie z zleceniami producenta, uwzględniając też rozstaw krokwi istotny dla doboru odpowiedniego przekroju łat nośnych. W pokryciach elementami drobnowymiarowymi (dachówką ceramiczna czy cementową) szerokość zakładów poszczególnych rzędów musi uwzględniać kąt nachylenia połaci.

Przy nachyleniach poniżej 45° konieczne będzie zwiększenie ich szerokości o 3-4 cm, stosownie do zaleceń producenta. Wymaga to oczywiście skorygowania odległości między łatami montażowymi.

Jeśli kąt dachu wynosi mniej niż 30° zalecane jest ułożenie pełnego deskowania z przykryciem papą termozgrzewalną, co zapewni szczelność pokrycia. Poszczególne dachówki układa się rzędami, zwracając uwagę na właściwe połączenie na zamkach, a pokrycie utrzymuje się na dachu dzięki własnemu ciężarowi.

 

Jedynie dachówki skrajne wymagają przybicia, zamocowania spinkami lub przywiązania drutem. Istotną pozycję w kosztach pokrycia stanowią dachówki uzupełniające - brzegowe, kalenicowe. Niekiedy zastępowane są przez obróbki blacharskie, co jednak niekorzystnie wpływa na wygląd pokrycia i na jego trwałość.

Dokładne rozmierzenie i rozplanowanie ułożenia dachówek sprawi, że przy układaniu nie trzeba będzie przycinać ich na wąskie pasy w celu zapewnienia ciągłości pokrycia. Dopuszczalne jest jedynie zamontowanie dachówek połówkowych z uwzględnieniem szerokości dachówek szczytowych.

Wzdłużne przycinane dachówki można układać tylko na styku z kominami, oknami dachowymi, przy czym nie powinny być one węższe niż połowa dachówki pełnej. Brak wentylacji podpołaciowej na skutek nie utworzenia szczelin wentylacyjnych uniemożliwia odprowadzenie wilgoci. Błąd ten będzie szczególnie szkodliwy w przypadku układania pełnego deskowania z pokryciem papą.

Przycinanie dachówki
Przycinanie dachówek jest konieczne, np. przy kominie czy oknach. Fot. Röben.

Dlatego przy wykańczaniu okapu i kalenicy należy zwrócić uwagę na pozostawienie szczelin na całej długości o szerokości przynajmniej 2 cm. Przy okapach odkrytych (bez podbitki) szczelinę osłania się siatką chroniącą przed ptakami, a w wersji z podbitką zakłada się panele wentylacyjne. Osłonięcie szczeliny kalenicowej pod gąsiorami zapewnia umieszczenie grzebieniowej wkładki tzw. "wróblówki".

Gonty

Jako podkład pod pokrycie gontami bitumicznymi najlepiej nadają się materiały płytowe o zwiększonej odporności na wilgoć - płyty OSB 3, MPF lub sklejka. Ich grubość powinna wynosi od 15-20 mm zależnie od rozstawu krokwi i przewidywanego obciążenia śniegiem.

Poszczególne płyty powinny być kładzione z kilkumilimetrową szczeliną na stykach, co zapobiegnie ich odkształceniu przy zmianach wilgotności.

W przypadku układania poszycia z desek należy je przynajmniej jednostronnie ostrugać i ze złączem na pióro i wpust. Na połaci o nachyleniu 12-18° wymagany jest dodatkowy podkład z papy na welonie szklanym, natomiast przy spadku powyżej 18° zalecany jest przynajmniej podkład z papy o szerokości 1 m w pasach nadokapowych.

Montaż gontów jest niezwykle prosty i sprowadza się do przybicia gwoździami - papiakami poszczególnych odcinków do podłoża. W okapie, w koszach i w kalenicy montowane są pasy brzegowe w formie prostokątnych arkuszy bez wycięć kształtowych.

Wywietrzniki połaciowe
Wywietrzniki połaciowe. Fot. Stema.

Szczególną uwagę należy zwrócić na wentylację przestrzeni pod odeskowaniem. W tym celu stosowane są wywietrzniki kalenicowe lub połaciowe dopasowane do kolorystyki pokrycia.

Autor: Redakcja BudownicwaB2B
Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa
Zdjęcie otwierające: Ruukki
Zdjęcia w tekście: Blachy Pruszyński, Budmat, Wienerberger, Creaton, Stema
Film: Röben, IKO Shingles

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT